Kimya - Radyoaktivite
Giriş
Nükleer istikrarsızlık nedeniyle parçacıkların çekirdeklerden yayılma süreci; radyoaktivite olarak bilinir.
Bu tür enerjiyi / ışınları açığa çıkaran madde radyoaktif madde olarak bilinir.
Bu tür radyoaktif maddelerden salınan görünmez ışınlar radyoaktif ışınlar olarak bilinir.
Benzer şekilde, radyoaktivite, atomların nükleer kararsızlığı nedeniyle (doğal olarak) meydana gelen nükleer bir fenomendir.
1896'da Henri Becquerel ilk olarak radyoaktivite fenomenini gözlemledi, ancak 'radyoaktivite' terimi Marie Curie tarafından icat edildi.
Marie Curie, 1898'de Polonyum ve Radyum adlı radyoaktif elementleri keşfetti.
Marie Curie, keşfi için Nobel Ödülü'nü kazandı.
Radyoaktif Işınlar
Uzun yıllar süren deneylerden sonra Ernest Rutherford, meslektaşı (Hans Geiger ve öğrencisi Ernest Marsden) ile birlikte alfa ışınlarını, beta ışınlarını ve gama ışınlarını keşfetti.
Bu ışınlar atomların parçalanması sonucu ortaya çıktı.
Alfa (α) Parçacıklar
Alfa parçacıkları genellikle birbirine sıkıca bağlanan iki proton ve iki nötrondan oluşur.
Alfa parçacıkları, radyoaktif bozunma (veya alfa bozunması) sırasında çekirdek radyo çekirdeklerinden salınır.
Alfa parçacıkları, normal helyum atomunun veya çift iyonize helyum atomunun çekirdeğiyle aynıdır.
Diğer parçacıklara (yani Gama ve Beta) kıyasla, alfa parçacıkları ağır ve yavaştır. Bu nedenle alfa parçacıkları havada çok küçük bir menzile sahiptir.
Yavaş hız nedeniyle, Alfa parçacıkları çok zayıf nüfuz etme gücüne sahiptir; bu parçacıklar ince bir kağıt tabakayla bile durdurulur (yukarıda verilen resme bakın).
Çift pozitif yüke sahip oldukları için, alfa parçacıkları oldukça iyonlaştırıcıdır.
Beta (β) Parçacıklar
Beta parçacıkları, radyoaktif bozunma (beta bozunması olarak da bilinir) sırasında bazı radyo nükleitleri tarafından yayılan hızlı hareket eden elektronlardır.
Beta parçacıkları çok daha hafiftir ve tek bir negatif yük taşır.
Beta parçacıkları, alfa parçacıklarından nadiren iyonlaşır.
Daha hafif olduğu için beta parçacıkları alfa parçacıklarından çok daha uzağa gidebilir; bununla birlikte beta parçacıkları, birkaç yaprak kağıt veya bir alüminyum levha tarafından durdurulabilir.
Beta parçacıkları negatif yüklüdür ve pozitif yüklü parçacıklara doğru çekilir.
Gama (ү) Parçacıklar
Gama parçacıkları, radyoaktif bozunma sırasında radyoaktif elementler tarafından yayılan yüksek enerji, yani elektromanyetik enerji (foton) demetidir.
Üç parçacık (alfa, beta ve gama) arasında gama parçacıkları en enerjik fotonlardır.
Elektromanyetik radyasyon (EMR) formu olan gama parçacıkları çekirdekten kaynaklanır.
Gama dalga boyları üçü arasında en kısadır.
Gama parçacıklarının yükü yoktur ve nötrdürler; bu nedenle manyetik ve elektrik alanlardan etkilenmezler.
Radyoaktif Elementlerin Kullanım Alanları
Radyoaktif elementler -
Tıp alanı (birçok hastalığın tedavisi)
Endüstriyel süreç
Enerji üretimi - Nükleer reaktörler