Talep ve Esneklikler
'Talep Yasası', diğer tüm faktörlerin eşit olması durumunda, bir mal veya hizmetin fiyatı arttıkça, mal veya hizmet için tüketici talebinin azalacağını ve bunun tersini belirtir.
Talep esnekliği, başka bir faktör değişirse talep edilen miktarın ne kadar değişeceğinin bir ölçüsüdür.
Talepte Değişiklikler
Talepteki değişim, ekonomide bir pazarın toplam talebinde bir değişiklik veya kayma olduğunu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu, fiyat-miktar düzleminde grafiksel olarak temsil edilir ve piyasaya daha çok / daha az girenlerin ve tüketici tercihlerinin değişmesinin bir sonucudur. Vardiya paralel veya paralel olmayabilir.
Talebin Uzantısı
Sabit kalan diğer şeyler, daha düşük fiyata daha fazla miktar talep edildiğinde buna talebin uzatılması denir.
| Px | Dx | |
|---|---|---|
| 15 | 100 | Orijinal |
| 8 | 150 | Uzantı |
Talep Daralması
Sabit kalan diğer şeyler, daha yüksek bir fiyata daha az miktar talep edildiğinde, buna talebin daralması denir.
| Px | Dx | |
|---|---|---|
| 10 | 100 | Orijinal |
| 12 | 50 | Kasılma |
Esneklik Kavramı
Talep yasası, bir malın fiyatı ile talebi arasındaki ters ilişkiyi açıklar, ancak fiyattaki değişiklik nedeniyle bir malın talebinin ne ölçüde değiştiğini açıklamaz.
Bir değişkenin başka bir değişkendeki değişime duyarlılığının bir ölçüsü esnekliktir. Ekonomide esneklik, fiyat veya gelir değişikliklerine tepki olarak bireylerin taleplerini değiştirme derecesini ifade eder.
Şu şekilde hesaplanır -
İsteklerin esnekligi
Talebin Esnekliği, bir emtianın fiyatlarındaki değişime bağlı olarak talebindeki değişime tepki verme derecesidir.
Talebin Esnekliğinin Önemi
Importance to producer - Bir üretici, bir malın fiyatını sabitlemeden önce talebin esnekliğini göz önünde bulundurmalıdır.
Importance to government - Bir ürünün talep esnekliği düşükse, hükümet o malın üretimine ağır vergiler koyar ve bunun tersi de geçerlidir.
Importance in foreign market - Uluslararası pazarda bir ürünün talep esnekliği düşükse, ihracatçı daha yüksek fiyat talep edebilir ve daha fazla kar elde edebilir.
Talebin Esnekliğini Hesaplama Yöntemleri
Price Elasticity of demand
Talebin fiyat esnekliği, bir mal veya hizmetten talep edilen miktardaki, fiyatındaki yüzde bir değişiklik verildiğinde, yüzde değişimidir.
Total Expenditure Method
Burada, talebin esnekliği, müşterinin bir emtia satın alırken yaptığı toplam harcama yardımı ile ölçülür.
Toplam Harcama = Birim Fiyat × Talep Edilen Miktar
Proportionate Method or % Method
Bu yöntem, basitçe esneklik yönlerinin bilinebildiği, yani 1'den fazla, 1'den küçük ve 1'e eşit olan toplam harcama yöntemine göre bir gelişmedir. Kullanılan iki formül şunlardır:
Geometric Method
Bu yöntemde, talebin esnekliği, her iki ekseni - x & y - birleştiren düz çizgi eğrisi yardımıyla hesaplanabilir.
Talebin Fiyat Esnekliğini Etkileyen Faktörler
Talebin fiyat esnekliğini belirleyen temel faktörler aşağıda tartışılmaktadır -
İkame edilebilirlik
Bir ürün veya hizmet için bir tüketiciye sunulan ikame sayısı, talebin fiyat esnekliğini belirlemede önemli bir faktördür. Mevcut ikame sayısı arttıkça, herhangi bir fiyatta talebin fiyat esnekliği artar.
Gelir Oranı
Fiyat esnekliğini etkileyen bir diğer önemli faktör ise tüketicilerin gelir oranıdır. Bir bireyin gelirinin oranı ne kadar büyükse, belirli bir fiyatta o mal için talebin esnekliğinin o kadar büyük olduğu iddia edilmektedir.
Zaman
Zaman, talebin fiyat esnekliğini de etkileyen önemli bir faktördür. Genellikle tüketiciler değişen koşullara uyum sağlamak için zaman ayırırlar. Bir malın fiyatındaki bir değişikliğe uyum sağlamaları ne kadar uzun sürerse, bir mal veya hizmet talebine göre daha düşük fiyat esnekliği olacaktır.
Gelir Esnekliği
Gelir esnekliği, bir mal için talep edilen miktardaki bir değişiklik ile gerçek gelirdeki bir değişiklik arasındaki ilişkinin bir ölçüsüdür. Gelir esnekliğini hesaplamak için formül aşağıdaki gibidir -
Gelir Esnekliğinin Özellikleri aşağıdadır -
Mallara harcanan gelir oranı gelir arttıkça aynı kalırsa, mallar için gelir esnekliği bire eşittir.
Mallara harcanan gelir oranı gelir arttıkça artarsa, mallar için gelir esnekliği birden fazla olur.
Mallara harcanan gelirin oranı gelir arttıkça azalırsa, mallar için gelir esnekliği bir azalır.
Talebin Çapraz Esnekliği
Başka bir malda fiyatta bir değişiklik meydana geldiğinde, bir malın talep ettiği miktardaki duyarlılığı ölçen ekonomik bir kavram. Ölçü, bir maldan talep edilen miktardaki yüzde değişimin, ikame malın fiyatındaki yüzde değişimine bölünmesiyle hesaplanır -
İki mal birbirinin yerine geçerse, çapraz esneklik sonsuzdur.
İki mal tamamen ilgisiz ise, aralarındaki çapraz esneklik sıfırdır.
İki ürün, çay ve kahve gibi ikame ise, çapraz esneklik pozitiftir.
İki ürün, çay ve şeker gibi birbirini tamamladığında, aralarındaki çapraz esneklik negatiftir.
Toplam Gelir (TR) ve Marjinal Gelir
Toplam gelir, bir firmanın mallarının satışından elde ettiği toplam para miktarıdır. Firma fiyat ayrımcılığı yerine tek fiyatlandırma uygularsa, TR = tüketicinin toplam harcaması = P × Q
Marjinal gelir, bir mal veya hizmetin fazladan bir biriminin satışından elde edilen gelirdir. Bir birimlik çıktı artışını takiben TR'deki değişimi bularak belirlenebilir. MR hem pozitif hem de negatif olabilir. Gelir planı, bir firma tarafından farklı fiyatlarla üretilen gelir miktarını gösterir -
| Fiyat | Talep Edilen Miktar | Toplam gelir | Marjinal gelir |
|---|---|---|---|
| 10 | 1 | 10 | |
| 9 | 2 | 18 | 8 |
| 8 | 3 | 24 | 6 |
| 7 | 4 | 28 | 4 |
| 6 | 5 | 30 | 2 |
| 5 | 6 | 30 | 0 |
| 4 | 7 | 28 | -2 |
| 3 | 8 | 24 | -4 |
| 2 | 9 | 18 | -6 |
| 1 | 10 | 10 | -8 |
Başlangıçta, çıktı arttıkça toplam gelir de artar, ancak azalan bir oranda. Sonunda maksimuma ulaşır ve ardından daha fazla çıktıyla azalır. Marjinal gelir 0 olduğunda, toplam gelir maksimumdur. MR = 0'ın negatif bir MR'ye yol açacağı noktanın ötesinde çıktıda artış.
Fiyat Tavanı ve Fiyat Tabanı
Fiyat tavanları ve fiyat döşeme temelde fiyat kontrolleridir.
Fiyat Tavanları
Bazı malların çok yüksek bir fiyatla satıldığına inandıklarında, düzenleyici otoriteler tarafından fiyat tavanları belirlenir. Fiyat tavanları, piyasa denge fiyatının altında belirlendiğinde sorun haline gelir.
Fiyat tavanları piyasa fiyatının altında belirlendiğinde aşırı talep veya arz kıtlığı vardır. Üreticiler daha düşük fiyata üretim yapmazken, tüketiciler mallar daha ucuz olduğu için daha fazlasını talep ediyor. Talep arzı geride bırakıyor, bu nedenle bu düşük fiyata satın almak isteyen ancak alamayan birçok insan var.
Fiyat Döşeme
Fiyat döşemesi, düzenleyici kurumlar tarafından, haksız bir piyasada çok düşük fiyatlarla satıldıklarına inandıklarında belirli mallar için belirlenen fiyatlardır.
Fiyat tabanları, yalnızca denge fiyatının üzerinde belirlendiklerinde sorun teşkil ederler, çünkü piyasa takas fiyatının altında belirlenirlerse hiçbir etkisi olmazlar.
Piyasa fiyatının üzerinde belirlendiklerinde, aşırı arz veya fazlalık olma ihtimali vardır. Böyle bir durumda, önündeki sorunları önceden göremeyen üreticiler daha büyük miktarlarda üretim yapacaklardır.