Muhasebe Temelleri - Hızlı Kılavuz

Muhasebe bir iş dilidir. Bu dili finansal işlemleri ve sonuçlarını iletmek için kullanabiliriz. Muhasebe, finansal bilgileri toplamak, analiz etmek ve iletmek için kapsamlı bir sistemdir.

Muhasebenin kökeni para kadar eskidir. İlk günlerde işlem sayısı çok azdı, bu nedenle ilgili her kişi belirli bir süre boyunca işlemlerin kaydını tutabilirdi. Yirmi üç yüzyıl önce bir Hintli bilim adamıKautilya takma ad Chanakya kitabında muhasebe kavramlarını tanıttı Arthashastra. Kitabında, uygun hesap tutma sanatını ve hesapları kontrol etme yöntemlerini anlattı. Yavaş yavaş, muhasebe alanı, dünyanın iş senaryosunda meydana gelen değişikliklere uygun olarak önemli değişiklikler geçirdi.

Bir muhasebeci, finansal işlemleri belirli muhasebe ilkelerine ve standartlarına göre ve belirli bir kuruluşun büyüklüğüne, niteliğine, hacmine ve diğer kısıtlamalarına bağlı olarak bir muhasebeci tarafından öngörüldüğü şekilde kaydedebilir.

Muhasebe süreci yardımıyla işletmenin belirli bir tarihte kar veya zararını belirleyebiliriz. Aynı zamanda geçmiş performansı analiz etmemize ve gelecekteki hareket tarzlarını planlamamıza yardımcı olur.

Muhasebenin Tanımı

Amerikan Yeminli Mali Müşavirler Enstitüsü, Mali Muhasebeyi şu şekilde tanımlamıştır:

"En azından kısmen mali nitelikte olan para, işlemler ve olayları önemli bir şekilde kaydetme, sınıflandırma ve özetleme ve sonuçlarını yorumlama sanatı."

Muhasebenin Amaçları ve Kapsamı

Muhasebenin ana hedeflerinden geçelim:

• To keep systematic records- Mali işlemlerin sistematik kaydını tutmak için muhasebe yapılır. Muhasebenin temel amacı, mali verileri toplamamıza yardımcı olmak ve mali tabloların doğru ve yararlı sonuçlarını elde etmek için sistematik olarak kaydetmektir.

• To ascertain profitability- Muhasebe yardımı ile belirli bir muhasebe döneminde oluşan kar ve zararları değerlendirebiliriz. Bir Ticaret ve Kar ve Zarar Hesabı yardımıyla, bir firmanın kar veya zararını kolayca belirleyebiliriz.

• To ascertain the financial position of the business- Bir bilanço veya bir durum tablosu, bir şirketin belirli bir tarihteki mali durumunu gösterir. Düzgün çizilmiş bir bilanço, bize varlıkların sınıfı ve değeri, yükümlülüğün niteliği ve değeri ve ayrıca firmanın sermaye pozisyonu hakkında bir gösterge verir. Bunun yardımıyla, herhangi bir ticari işletmenin sağlamlığını kolayca tespit edebiliriz.

• To assist in decision-making- Geleceğe yönelik kararlar almak için doğru mali tablolar gerekir. Muhasebenin temel amaçlarından biri, doğru zamanda doğru kararlar almaktır. Böylelikle muhasebe size geçmiş kayıtların yardımıyla geleceği planlamanız için bir platform sunar.

• To fulfill compliance of Law- Şirketler, tröstler ve topluluklar gibi ticari varlıklar, farklı yasama kanunlarına göre yönetilmekte ve yönetilmektedir. Benzer şekilde, farklı vergilendirme kanunları (doğrudan dolaylı vergi) her işyeri için de geçerlidir. Herkes, ülkenin ilgili yasalarının öngördüğü şekilde farklı türde hesaplar ve kayıtlar tutmalı ve tutmalıdır. Muhasebe, bir işletmenin yasalara uygun olarak yürütülmesine yardımcı olur.

Muhasebe döngüsü, bir muhasebe sürecini tamamlamayla ilgili belirli görevleri ifade eder. Bir muhasebe döngüsünün uzunluğu aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olabilir. Organizasyondan organizasyona değişebilir ancak süreç aynı kalır.

Muhasebe Süreci

Aşağıdaki tablo, bir muhasebe sürecinde izlenen adımları listelemektedir -

1	Muhasebe Belgelerini Toplama ve Analiz Etme	Kaynak belgeleri incelediğiniz ve analiz ettiğiniz çok önemli bir adımdır. Örneğin, nakit, banka, satış ve satın alma ile ilgili belgeler. Bu, muhasebe dönemi boyunca devam eden bir süreçtir.
2	Dergiye Gönderme	Yukarıdaki belgeler temelinde, borç ve alacak bakiyesinin eşit kaldığı çift giriş sistemini kullanarak yevmiye kayıtlarını geçersiniz. Bu süreç hesap dönemi boyunca tekrarlanır.
3	Defter Hesaplarında Kayıt	Yevmiye kayıtlarından etkilenen yukarıdaki tüm hesapların borç ve alacak bakiyesi genel muhasebe hesaplarına kaydedilir. Bir defter, basitçe tüm hesapların bir koleksiyonudur. Genellikle, bu aynı zamanda tüm muhasebe dönemi için devam eden bir süreçtir.
4	Deneme Dengesinin Hazırlanması	Adından da anlaşılacağı gibi, deneme bakiyesi, borç bakiyesi veya kredi bakiyesi taşımalarına bakılmaksızın, genel muhasebe hesaplarının tüm bakiyelerinin bir özetidir. Çift girişli hesap sistemini izlediğimiz için, deneme bakiyesinde görünen tüm borç ve alacak bakiyesi toplamı eşit kalır. Genellikle söz konusu hesap döneminin sonunda deneme bakiyesi hazırlamanız gerekir.
5	Düzenleme Girişlerinin Kaydedilmesi	Bu adımda, düzeltme girişleri önce yevmiye defterinden geçirilir, ardından genel muhasebe hesaplarına ve son olarak da deneme bakiyesine gönderilir. Çoğu durumda, gelir, gider, varlık ve yükümlülük hesaplarının doğru değerini bulmak için tahakkuk esaslı muhasebe kullandığımız için, bu düzeltme girişlerini yapmamız gerekiyor. Bu işlem, her hesap döneminin sonunda gerçekleştirilir.
6	Düzeltilmiş deneme bakiyesi	Yukarıdaki düzeltme girişlerini dikkate alarak, ayarlanmış deneme bakiyesi oluşturuyoruz. Düzeltilmiş deneme bakiyesi, bir şirketin mali tablolarını hazırlamak için bir platformdur.
7	Mali Tabloların Hazırlanması	Mali tablolar, Gelir ve Gider Hesabı veya Ticaret ve Kar ve Zarar Hesabı, Nakit Akışı Tablosu, Fon Akışı Tablosu, Bilanço veya İşler Tablosu Hesabı gibi tablolar kümesidir. Deneme dengesi yardımıyla tüm bilgileri mali tablolara koyuyoruz. Mali tablolar, kar veya zararlarını göstererek bir firmanın mali durumunu açıkça gösterir.
8	Kapanış Sonrası Girişler	Firmanın tüm farklı gelir ve gider hesapları Ticaret ve Kar ve Zarar hesabına aktarılır. Bu girişlerin sonucunda, tüm gelir ve gider hesaplarının bakiyesi NIL'e gelir. Bu kayıtların net bakiyesi, nihayet sahibinin öz sermayesine veya sermayesine devredilen şirketin kar veya zararını temsil eder.
9	Kapanış deneme bakiyesi	Kapanış Sonrası Deneme Bakiyesi, Varlık, Borçlar ve Sermaye hesabının bakiyelerini temsil eder. Bu bakiyeler açılış bakiyesi olarak gelecek mali yıla aktarılır.

İlk iki muhasebe kavramı, yani İşletme Kavramı ve Para Ölçümü Kavramı, muhasebenin temel kavramlarıdır. Her birini kısaca gözden geçirelim:

Ticari varlık kavramı

Bu konsepte göre işletme ve işletme sahibi iki farklı varlıktır. Başka bir deyişle, ben ve işim ayrı.

Örneğin, Bay A, M / s Bağımsız Ticaret Şirketi adına ve tarzında yeni bir iş kurdu ve nakit olarak 2.000.000 Rs sermaye getirdi. Bu, M / s Independent Trading Company'nin nakit bakiyesinin toplam 2.000.000 Rs / - artacağı anlamına gelir. Aynı zamanda, M / s Independent Trading Company'nin sermaye şeklindeki yükümlülüğü de artacaktır. M / s Independent Trading Company'nin Bay A'ya 2.000.000 Rs ödemekle yükümlü olduğu anlamına gelir.

Para Ölçümü Kavramı

Bu kavrama göre, "muhasebe kaydımızda sadece parasal olarak ölçülebilen işlemleri rezerve edebiliriz."

Misal

Aşağıdaki öğelerin stok değerini belirleyin ve ayırtın:

Shirts   Rs 5,000/-
Pants    Rs 7,500/-

Coats    500 pieces
Jackets  1000 pieces

Value of Stock = ?

Burada, hisse senedi değerini muhasebe kaydımıza kaydetmek istiyorsak, mont ve ceketlerin değerine para olarak ihtiyacımız var. Şimdi, mont ve ceketlerin değerlerinin sırasıyla 2.000 Rs ve 15.000 Rs olduğu sonucuna varırsak, o zaman stok değerini kitaplarımızda 29.500 Rs (5000 + 7500 + 2000 + 15000'in bir sonucu olarak) olarak kolayca ayırtabiliriz. Niceliksel kayıtları ayrı tutmamız gerekiyor.

Going Endişe Kavramı

Muhasebemiz, bir iş biriminin devam eden bir endişe olduğu varsayımına dayanmaktadır. Bir işletmenin tüm finansal işlemlerini, bir iş biriminin süreklilik arz ettiği yönündeki bu bakış açısını göz önünde bulundurarak kaydederiz; gitmiş bir endişe değil. Aksi takdirde bankacı kredi vermeyecek, tedarikçi mal veya hizmet tedarik etmeyecek, çalışanlar gerektiği gibi çalışmayacak ve işlemin kayıt şekli tamamen değişecektir.

Örneğin, bir iş birimi sabit varlıklar şeklinde yatırımlar yapar ve biz kâr ve zarar hesabımızdaki varlıkların yalnızca amortismanını ayırırız; varlıkların elde etme maliyeti farkı ile varlıkların net gerçekleşebilir değeri arasındaki fark değil. Nedeni basit; ileride bu varlıkları kullanırken kar elde edeceğimizi varsayıyoruz. Benzer şekilde, ertelenmiş gelir harcamalarını ve önceden ödenmiş harcamaları ele alıyoruz. Devam eden endişe kavramı aşağıdaki durumlarda işe yaramaz:

• Bir birimin hasta olduğu bildirilirse (kullanılmamış veya kullanılamaz birim).
• Bir şirket tasfiye edeceği ve bunun için bir tasfiye memuru atandığında.
• Bir iş birimi ciddi bir mali krizden geçerken ve sona erdiğinde.

Maliyet Kavramı

Devam Eden Endişe Kavramına dayalı çok önemli bir kavramdır. Varlıkların değerini, bir iş biriminin sürekliliğini esas alan varlıkların net gerçekleşebilir değeri veya piyasa değeri üzerinden değil, maliyet esasına göre kaydederiz. Şüphesiz, varlıklara amortisman sağlayan varlıkların değerini düşürüyoruz, ancak varlıkların piyasa değerini görmezden geliyoruz.

Maliyet kavramı, net gerçekleşebilir değeri veya piyasa değerini dikkate alırken her türlü manipülasyonu durdurur. Olumsuz tarafı, bu kavram, bazen çok dik olabilen piyasadaki enflasyonun etkisini görmezden geliyor. Yine de, maliyet kavramı, bir iş biriminin muhasebesini yaptığımız temelinde geniş ve evrensel olarak kabul edilmektedir.

İkili Açı Kavramı

Herhangi bir finansal işlemi tamamlamak için çift giriş olmalıdır, yani borç her zaman krediye eşit olmalıdır. Bu nedenle, her finansal işlemin iki yönü vardır:

• biraz fayda sağlıyoruz ve
• biraz fayda sağlıyoruz.

Örneğin, bir hisse senedi alırsak, bunun iki etkisi olacaktır:

• hisse senedinin değeri artacak (aynı miktarda fayda sağlayacak) ve
• alacaklı şeklinde sorumluluğumuzu artıracaktır.

İşlem	Etki
25.000 Rs karşılığında Stok Satın Alma	Stok 25.000 Rs artacak (Borç bakiyesinde artış) Nakit 25.000 Rs azalacak (Borç bakiyesinde azalma) veya Alacaklı 25.000 Rs artacak (Kredi bakiyesinde artış)

Muhasebe Dönemi Kavramı

Bir iş biriminin ömrü, sürekli endişe kavramına göre belirsizdir. Bir firmanın kar veya zararını belirlemek ve mali durumunu tespit etmek için, kar ve zarar hesapları ve bilançolar düzenli aralıklarla, genellikle her yılın sonunda hazırlanır. Bu bir yıllık döngü, muhasebe dönemi olarak bilinir. Hesap dönemine sahip olmanın amacı, geçmiş performansları da göz önünde bulundurarak düzeltici önlemler almak, mevsimsel değişikliklerin etkisini ortadan kaldırmak, vergi ödemektir.

Bu konsepte dayalı olarak, gelir giderleri ve sermaye harcamaları ayrıştırılır. Gelir giderleri, belirli bir muhasebe dönemi boyunca doğru kar veya zararı tespit etmek için kar ve zarar hesabına borçlandırılır. Sermaye harcamaları, gelecek hesap dönemlerinde de yararlanılacak olan bu giderler kategorisine girmektedir.

Hesap dönemi, düzenli aralıklarla, yani her hesap döneminin sonunda firmanın doğru pozisyonunu tespit etmemize yardımcı olur.

Eşleşen Konsept

Eşleştirme kavramı, muhasebe dönemi kavramına dayanmaktadır. Belirli bir hesap dönemi için bir firmanın harcamaları, firmanın aynı dönem için kesin kar veya zararını tespit etmek için aynı hesap döneminin geliriyle eşleştirilecektir. Bu eşleştirme uygulaması tüm dünyada yaygın olarak kabul edilmektedir. Eşleştirme Konseptini net bir şekilde anlamak için bir örnek alalım.

01-04-2012 - 31-03-2013 döneminde M / s Globe Enterprises'dan aşağıdaki veriler alınmıştır:

S.No.	Ayrıntılar	Miktar
1	Nakit olarak ampul başına 10 Rs'de 1.000 Elektrikli Ampul satışı.	10.000,00
2	200 Elektrikli Ampul Satışı @ Rs. M / s Atul Tüccarlarına verilen kredi başına ampul başına 10.	2.000,00
3	Nakit bazında parça başına Rs.100'de 450 Tüp ışık satışı.	45.000,00
4	XZY Ltd.'den yapılan satın alımlar	40.000,00
5	M / s XYZ Ltd.'ye nakit ödenir.	38.000,00
6	Satın alımlarda ödenen Navlun Ücretleri	1.500.00
7	Dükkanın Elektrik Giderleri Ödenmiş	5.000,00
8	Elektrik için Mart-13 faturası hala önümüzdeki yıl ödenecek.	1.000,00

Yukarıdaki verilere dayanarak firmanın kar veya zararı şu şekilde hesaplanır:

Ayrıntılar	Miktar	Toplam
Satış
Ampul	12.000,00
Tüp	45.000,00	57.000,00
Az -
Satın alma	40.000,00
Navlun Ücretleri	5.000,00
Elektrik Giderleri	1.500.00
Ödenmemiş Giderler	1.000,00	47.500,00
Net kazanç		9.500,00

Yukarıdaki örnekte, aynı hesap dönemindeki harcamaları ve gelirleri eşleştirmek için, 01-04-2012 - 31-03 hesap dönemi için doğru karı belirlemek için bu muhasebe yılının ödenmemiş giderlerinin yanı sıra kredi satın alımını da ekledik. 2013.

Yılın kar veya zararının hesaplanmasında nakit tahsilat ve nakit ödeme göz ardı edildiği anlamına gelir.

Tahakkuk Kavramı

Eşleştirme kavramında yukarıda belirtildiği gibi, hesap döneminde oluşan hasılat dikkate alınmakta ve hesap dönemine ilişkin harcamalar da dikkate alınmaktadır. Tahakkuk esaslı muhasebe kavramına göre, eğer bazı kalemleri satarsak veya bir miktar hizmet verirsek, nakit alıp almamamızdan bağımsız olarak bu gelir yaratma noktamız olur. Aynı kavram masraflar için de geçerlidir. Nakden veya ödenecek tüm masraflar dikkate alınır ve varsa masrafların peşin ödenmesi mahsup edilir.

Profesyonellerin çoğu nakit esaslı muhasebe kullanır. Bu, belirli bir hesap döneminde alınan nakit ve aynı hesap döneminde nakit olarak ödenen masrafların muhasebesinin temelini oluşturduğu anlamına gelir. Onlar için firmalarının geliri, gelirin nakit olarak tahsil edilmesine bağlıdır. Harcamalarda da benzer bir uygulama izlenmektedir. Onlar için uygundur ve aynı şekilde Vergilerini öderler.

Nesnel Kanıt Kavramı

Hedef Kanıt kavramına göre, her finansal giriş bazı nesnel kanıtlarla desteklenmelidir. Satın alma, satın alma faturaları, satış faturaları ile satış, nakit dekontlar ile harcamaların nakit olarak ödenmesi ve nakit makbuz ve banka ekstreleri ile alacaklılara ödeme ile desteklenmelidir. Benzer şekilde, stok fiziksel doğrulama ile kontrol edilmeli ve değeri satın alma faturaları ile doğrulanmalıdır. Bunların olmaması durumunda, muhasebe sonucu güvenilir olmayacak, muhasebe kayıtlarında manipülasyon olasılığı yüksek olacak ve hiç kimse bu tür mali tablolara güvenemeyecektir.

Bu bölümde muhasebe kurallarını tartışacağız.

Tutarlılık Sözleşmesi

Farklı yılların sonuçlarını karşılaştırmak için benzer işlemlere ilişkin muhasebe kurallarının, ilkelerinin, sözleşmelerinin ve muhasebe kavramlarının tutarlı ve sürekli takip edilmesi gerekmektedir. Muhasebe işlemlerinde sık sık değişiklik görülürse, finansal tabloların güvenilirliği kaybolabilir. Örneğin, bir firma, stok değerlemesi için maliyet veya piyasa fiyatı hangisi daha düşük ise , sabit kıymetler için amortisman için değer düşürme yöntemi seçerse , tutarlı ve sürekli takip edilmelidir.

Tutarlılık ayrıca, bir değişikliğin gerekli olması durumunda, değişimin ve bunun kar veya zarar ve şirketin mali durumu üzerindeki etkilerinin açıkça belirtilmesi gerektiğini belirtir.

Açıklama Sözleşmesi

1956 Şirketler Yasası, mali tabloların hazırlanması gereken bir format belirlemiştir. Bu kategoriye giren her şirket bu uygulamayı takip etmek zorundadır. Bu mali tabloları hazırlamak için Şirketler Yasası tarafından çeşitli hükümler getirilmiştir. Bu hükümlerin amacı, finansal tabloların görünümünün doğru ve adil olması için gerekli tüm bilgileri ifşa etmektir. Ancak, 'ifşa' terimi tüm bilgiler anlamına gelmez. Yatırımcılar, mal sahibi ve alacaklılar gibi bu finansal tabloların kullanıcıları için önemli olan bilgilerin açıklanması anlamına gelir.

Önemlilik Sözleşmesi

Bir bilginin ifşa edilmesi veya ifşa edilmemesi finansal tablo kullanıcılarının kararını etkileyebiliyorsa, bu bilgi açıklanmalıdır.

Daha iyi anlamak için, lütfen 1956 Şirketler Yasası'nın revize edilmiş planlanmış VI'sındaki Kar ve Zarar Beyanı'nın hazırlanması için Genel Talimat'a bakın:

• Bir şirket, faaliyetlerden elde edilen gelirin% 1'ini veya hangisi daha yüksekse 1,00,000 Rs'yi aşan herhangi bir gelir veya gider kalemiyle ilgili ek bilgileri notlar yoluyla ifşa edecektir.

• Bir Şirket, Hesap Notları'nda, sahip olunan hisse sayısını belirterek% 5'ten fazla paya sahip her hissedarın sahip olduğu şirket hissesini açıklayacaktır.

Koruma veya İhtiyat

Güvenli oynama politikasıdır. Gelecekteki olaylar için karlar beklenmez, ancak zararlar için karşılıklar bir ihtiyatlılık politikası olarak sağlanır. Bu politika kapsamında, şüpheli alacaklar ve şarta bağlı sorumluluk için karşılık ayrılır; ancak herhangi bir öngörü kazanımı düşünmüyoruz.

Örneğin, hisse senedinin piyasa değeri (i) Rs 90 olduğunda ve (ii) ürün başına 70 Rs koşulunda A, ürün başına 80 Rs'de 1000 ürün satın alır ve bunlardan 900 ürün @ Rs 100 ürün satarsa, Yukarıdaki işlemlerden elde edilen kar şu şekilde hesaplanabilir:

Ayrıntılar	Durum (i)	Durum (ii)
Satış Değeri (A) (900x100)	90.000,00	90.000,00
Daha Az - Satılan Malların Maliyeti
Satın alma	80.000,00	80.000,00
Daha Az - Stok Kapanışı	8.000,00	7.000,00
Satılan Malların Maliyeti (B)	72.000,00	73.000,00
Kar (AB)	18.000,00	17.000,00

Yukarıdaki örnekte, stok değerleme yöntemi 'Maliyet veya piyasa fiyatı hangisi daha düşükse' şeklindedir .

Ancak ihtiyatlılık, karları olduğundan az göstererek veya zararları abartarak gizli rezerv yaratılmasına izin vermez.

Çift girişli hesap sisteminde hesapların sınıflandırılması ve işlenmesinin bilinmesi gereklidir. Genel olarak, hesaplar üç kategoriye ayrılmıştır:

• Kişisel hesaplar
• Gerçek hesaplar
  • Somut hesaplar
  • Maddi olmayan hesaplar

Her birini birer birer inceleyelim.

Kişisel Hesaplar

Kişisel hesaplar ayrıca üç kategoriye ayrılabilir:

Doğal Kişisel Hesap

David, George, Ram veya Shyam gibi herhangi bir kişiyle ilişkili bir hesap, Doğal Kişisel Hesap olarak adlandırılır .

Yapay Kişisel Hesap

M / s ABC Ltd, M / s General Trading, M / s Reliance Industries, vb. Gibi herhangi bir yapay kişiyle ilgili bir hesap, Yapay Kişisel Hesap olarak adlandırılır .

Temsilci Kişisel Hesabı

Temsilci kişisel hesap, bir hesap grubunu temsil eder. Benzer nitelikte bir dizi hesap varsa, bunları maaş hesabı, kira ödenebilir hesabı, sigorta ön ödemeli hesabı, faiz alacak hesabı, sermaye hesabı ve vadesiz hesap vb. Gibi gruplamak daha iyidir.

Gerçek Hesaplar

Her İşletmenin bazı varlıkları vardır ve her varlığın bir hesabı vardır. Bu nedenle varlık hesabına gerçek hesap denir. İki tür varlık vardır:

• Tangible varlıklar; fabrika, makine, mobilya, stok, nakit vb. dokunulabilir varlıklardır.

• Intangible varlıklar, şerefiye, patent, telif hakları vb. dokunulamaz varlıklardır.

Her iki varlık türü için muhasebe muamelesi aynıdır.

Nominal Hesaplar

Bu hesap herhangi bir maddi varlığı temsil etmediğinden, nominal veya hayali hesap olarak adlandırılır. Her türlü gider hesabı, zarar hesabı, kazanç hesabı veya gelir hesapları nominal hesap kategorisine girer. Örneğin kira hesabı, maaş hesabı, elektrik giderleri hesabı, faiz geliri hesabı vb.

Takip edilen iki muhasebe sistemi vardır -

• Tek Giriş Sistemi
• Çift giriş sistemi

Tek Giriş Sistemi

Tek girişli sistem eksik bir muhasebe sistemidir, bunu işlem sayısının çok az olduğu küçük işadamları izlemektedir. Bu muhasebe sisteminde, yalnızca kişisel hesaplar bir işletme sahibi tarafından açılır ve sürdürülür. Bazen yardımcı defterler tutulur bazen de tutulmaz. İşletme sahibi tarafından gerçek ve nominal hesaplar açılmadığından, kar veya zarar hesabının ve bilançonun hazırlanması, kar veya zararın doğru pozisyonunu veya işletmenin finansal durumunu tespit etmek mümkün değildir.

Çift giriş sistemi

Çift girişli hesap sistemi, tüm dünyada herhangi bir ihtilaf olmaksızın takip edilen bilimsel bir hesap sistemidir. Eski bir muhasebe sistemidir. Tarafından geliştirilmiştir‘Luco Pacioli’1494'te İtalya'da. Çift girişli hesap sistemi altında, her girişin borç ve alacak olmak üzere iki yönü vardır. Bu, işletmenin varlıkları her zaman işletmenin yükümlülüklerine eşit olduğu anlamına gelir.

Varlıklar = Borçlar

Bir şey verirsek, karşılığında da bir şey alırız ve bunun tersi de olur.

Çift Girişli Hesap Sisteminde Borç ve Alacak Kuralları

Aşağıdaki borç ve alacak kuralları, hesapların altın kuralları olarak adlandırılır:

Hesapların sınıflandırılması	Kurallar	Etki
Kişisel Hesaplar	Alıcı Borçlu Veren Alacaktır	Borç = Kredi
Gerçek Hesaplar	Borç Ne Gelir Kredi Tükenenler	Borç = Kredi
Nominal Hesaplar	Masraflar Borçtur Gelirler Kredidir	Borç = Kredi

Misal

Bay A, aşağıdaki verilere sahip olduğumuz bir iş kurar:

Sermayeyi nakit olarak tanıtıyor	Rs	50.000
Satın Alımlar (Nakit)	Rs	20.000
Bay B'den Satın Alımlar (Kredi)	Rs	25.000
Nakit olarak ödenen navlun ücretleri	Rs	1.000
Bay C'ye kredi ile satılan mallar	Rs	15.000
Peşin satış	Rs	30.000
Satın alınan bilgisayar	Rs	10.000
Komisyon geliri	Rs	8.000

 

Yukarıdaki maddeler için günlük girişleri şu şekilde yapılacaktır:

S.No.	Günlük girişleri	Sınıflandırma	Kural
1	Nakit A / c Dr. 50,000 Capital A / c 50,000'e	Gerçek A / c Kişisel A / c	Gelenleri borçlandırın; Verene Kredi Verin (Sahip)
2	Mal Satın Alımı A / c Dr. 20,000 A / c 20.000 nakde çevirmek	Gerçek A / c Gerçek A / c	Gelenleri borçlandırın; Dışarı çıkanlara kredi verin
3	Mal Alımı A / c Dr. 25,000 BA / c 25,000'e	Gerçek A / c Kişisel A / c	Gelenleri borçlandırın; Verene kredi ver
4	Navlun A / c Dr. 1,000 A / c 1.000 nakde çevirmek	Nominal A / c Gerçek A / c	Tüm masrafları borçlandır Dışarı çıkanlara kredi verin
5	CA / c Dr. 15.000 Satılık A / c 15.000	Kişisel A / c Gerçek hesap	Alıcıdan borçlandır Dışarı çıkanlara kredi verin
6	Nakit A / c Dr. 30,000 Satılık A / c 30.000	Gerçek A / c Gerçek A / c	Gelenleri borçlandırın; Dışarı çıkanlara kredi verin
7	Bilgisayar A / c Dr. 10,000 A / c 10.000 nakde çevirmek	Gerçek A / c Gerçek A / c	Gelenleri borçlandırın; Dışarı çıkanlara kredi verin
8	Nakit A / c Dr. 8,000 A / c 8,000'i devreye almak için	Gerçek A / c Nominal A / c	Gelenleri borçlandırın; Tüm gelirleri kredilendir

Borç ve alacak kurallarının nasıl işlediği yukarıdaki örnekten çok açık. Her girişin ikili bir yönü olduğu da açıktır. Her durumda, çift girişli muhasebe sisteminde borç her zaman krediye eşit olacaktır.

"Bir işlemin günlüğe kaydedilmesi sürecine işlemlerin günlüğe kaydedilmesi denir."

--- Meigs ve Meigs ve Johnson

Yevmiye, günün tüm mali girişlerini kaydetmek için günlük olarak tutulan bir kitaptır. Girişlerin geçmesine günlük girişi denir. Yevmiye kayıtları, çift giriş sistemi borç ve alacak kurallarına göre yapılır.

1	2	3	4	5
Tarih	Ayrıntılar	LF	Miktar
			Borç	Kredi
xx-xx-xx	... ... ... ... A / c Dr. ... ... ... ... A / c (... ... Anlatım ... ...)	xx xx	xxxx	xxxx

1. Sütun: İşlem tarihini temsil eder.

Sütun 2: Satır 1 (... ... ... ...) borçlandırılacak hesabın adını temsil eder.

Satır 2 (... ... ... ...) alacaklandırılacak hesabın adını temsil eder.

İşlemin anlatımı için 3. Satır.

Sütun 3: Ledger Folio (LF), bu girişleri kaydettiğimiz genel muhasebe hesabının sayfa numarasını temsil eder.

Sütun 4: Borçlanacak miktar (lar).

Sütun 5: Kredilendirilecek miktar (lar).

Notlar

• Bir günde birden fazla işlem varsa, tek bir yevmiye kaydı üzerinden tüm işlemlerin toplam tutarı toplam tutarla geçebilir.

• Borç veya alacak girişi aynıysa ve ilgili giriş farklıysa, aynı giriş için birleşik bir giriş gönderebiliriz. Denir‘compound entry’Bileşik yevmiye kaydında kaç tane borç veya alacak girişi bulunduğuna bakılmaksızın. Örneğin,

1	2	3	4	5
Tarih	Ayrıntılar	LF	Miktar
			Borç	Kredi
Xxxx	... ... ... ... A / c Dr. ... ... ... ... A / c Dr. ... ... ... ... A / c (Anlatım ... ... ... ...)	xx xx xx	xx xx	xxxx

İşlemlerin Analizi ve İşlenmesi

Hesap defterlerimizde işlemlerin doğasını ve işleyişini inceleyelim. Aşağıdaki muhasebe girişleri her işte yaygın olarak kullanılır ve rutin yevmiye kayıtları kategorisine girer.

S.No.	İşlemin Yapısı	Analiz ve Tedavi
1	Başkent	Sermaye hesabı kişisel hesaptır. Mal sahibi, nakit, mal veya varlık şeklinde sermaye koyduğunda, giriş aşağıdaki gibi olacaktır: Nakit / Mal / Varlık A / c Dr. xx Büyük A / c'ye xx (Sermaye olarak getirilen nakit / mal / varlık olması)
2	Çekme Hesabı	Vadesiz hesap aynı zamanda bir sermaye hesabıdır. İşletme sahibi, kişisel kullanımı için para çektiğinde buna çizim denir. Vadesiz hesap bakiyesi, hesap yılı sonunda sermaye hesabına aktarılır. A / c çizimi Dr. xx Nakit A / c'ye xx (Kişisel kullanım için nakit çekilmesi)
Notes: 1. Sermayenin getirilmesi ve sermayenin çekilmesi, hesap yılı içinde herhangi bir zamanda gerçekleşebilir. 2. Nakit paraya ek olarak, mal sahibinin / mal sahibinin hesabını tartışarak doğrudan onun adına ödeyebileceği başka masrafları olabilir. Örneğin, sigortasının, vergilerinin, kirasının, elektrik veya kişisel telefon faturalarının ödenmesi. 3. Sahibinin ticari hesabı ve kişisel hesabı, işletmenin ve işletmenin sahibi olarak farklıdır ve her ikisi de ayrı tüzel kişiliklerdir.
3	Ticaret İndirimi	Ticaret indirimi, satıcı tarafından alıcıya doğrudan satış faturasında izin verilir. Bu durumda alıcılar, genellikle bu malzemeyi müşterilerine daha fazla satan veya malzemeyi üretim süreçlerinde kullanan tüm satıcılar, tüccarlar veya üreticilerdir. İndirim oranı müşteriden müşteriye değişebilir. Treatment- Bu durumda herhangi bir yevmiye kaydını geçmeye gerek yoktur. Satış, ticaret indirimi net üzerinden yapılır. Benzer şekilde, tedarikçimizden ticaret indirimi alırsak, satın alma işlemimizi ticaret indiriminden net olarak ayırırız.
4	Nakit indirimi	Satıcı tarafından alıcısına nakit indirimine de izin verilir; yine de ticaret indirimi kategorisine girmiyor. Nakit indirimi, borçlularına vadesi gelen ödemelerini zamanında serbest bırakmaları için ilham veren bir tür programdır. Örneğin, bir satıcı 45 günlük zaman sınırına karşı bir hafta içinde ödeme alırsa% 5 nakit indirimine izin verebilir. Treatment - A, B'ye% 5'lik bir indirime izin veriyorsa, o zaman In the books of A: Nakit A / c Dr. xx   Indirim A / c Dr. xx BA / c'ye xxxx (B'ye Rs ödemesinde% 5 indirim izin verilir ........) In the books of B: AA / c Dr. xxxx İndirim A / c xx BA / c'ye xx (A'ya yapılan Rs xx'in ödenmesi ve% 5 indirim alınması) Note - Yukarıdaki durumda, indirim A'ya zarar ve B'ye gelirdir.
5	Şüpheli alacaklar	İflas, sahtekârlık vb. Nedenlerle borçlulardan tahsil edilmeyen kredi satışının bir kısmına şirketin kötü borçları denir. Kötü borçlar şirkete zarar verir. Tedavi: (1) To book bad debts Kötü Borçlar A / c Dr. xx Borçlu A / c'ye xx (Kötü borçlar nedeniyle zarar olması) (2) To recover bad debts Nakit A / c Dr. xx Kötü borçları kurtarma A / c xx (Kötü borçların tahsil edilmesi)
6	Mal alım giderleri	İçeriye yönelik navlun, octroi, kepçeli, boşaltma ücretleri vb. Mal alımlarında ortaya çıkan birkaç tür gider vardır. Treatment: İç navlun / Kartaj / Octroi A / c Dr. xx Nakit A / c'ye xx (Mal alımında ödenen navlun bedeli)
7	Mal Satış Giderleri	Dışa navlun, sigorta bedelleri vb. Ürünleri müşterilere satarken de masraf yapılır. Treatment: Dışarıya navlun / Sigorta Giderleri A / c Dr. xx Nakit A / c'ye xx (Mal satışında ödenen navlun bedeli)
8	Varlık Satın Alma Giderleri	Bazen nakliye ücretleri, kurulum ücretleri vb. Gibi sabit varlıkların satın alınmasıyla ilgili masrafları ödememiz gerekir. Treatment: Sabit kıymet alımları için yapılan harcamalar, sabit kıymetlerin değerine eklenir ve mal alım giderleri gibi muamele görmez: Sabit Varlık A / c Dr. xx Nakit A / c'ye Dr. xx (Varlığın satın alınmasıyla ilgili masraflar)
9	Giderlerin Ödenmesi	Treatment: Giderler A / c Dr. xx Nakit A / c'ye xx (Yapılan giderler)
10	Ödenmemiş Giderler	Bazen masraflar mali yılın sonunda ödenmemiş olarak kalır, ancak muhasebenin tahakkuk esasına bağlı olarak, ödenmesi gereken ve bir sonraki hesap yılında ödenecek olan masrafları kaydetmemiz gerekir. Örneğin, bir sonraki yıl ödenecek olan maaşın hesap yılının son günü ödenmesi. Treatment: Maaş A / c Dr. xx Ödenmemiş A / c maaşına xx (......... ayı maaşı olan)
11	Önceden ödenmiş harcamalar	Bazen, muhasebe yılının kapanışından üç ay önce ödenen sigorta gibi masrafları peşin ödüyoruz. Sigorta genellikle tüm yıl için ödendiğinden, bu durumda dokuz aylık sigorta, ön ödemeli sigorta olarak kabul edilir. Benzer şekilde, bir sonraki hesap yılının ilk ayına ait kira peşin ödenebilir. Treatment: Peşin Ödenmiş Giderler A / c Dr. xx Giderlere / Nakit A / c xx (Ödenen ay için masrafların peşin ödenmiş olması) Note: Gider hesabı, ilgili gider başkanı hesabıyla değiştirilir.
12	Alınan Gelir	Treatment: Nakit / Borçlu A / c Dr. xx Gelir A / c'ye xx (Gelirin nakit olarak alınması) Note: Gelir hesabı, ilgili Gelir hesabı başkanı ile değiştirilecektir.
13	Banka İşlemleri	(1) Cheque deposited in bank Taraftan alınan çek bankaya yatırılır, Tarafça doğrudan banka hesabımıza yatırılır, tarafça NEFT veya RTGS yoluyla ödeme yapılır veya tarafça doğrudan banka hesabımıza nakit olarak yatırılır. Giriş, yukarıdaki tüm durumlarda aynı kalır. Banka A / c Dr. xx Borçlu A / c'ye xx (2) Payment made to party through cheque Çek tarafa düzenlenmiş veya doğrudan banka hesabına yatırılmış veya NEFT, RTGS yoluyla veya banka hesabına doğrudan yatırılan nakit ile ödeme. Banka hesabına nakit yatırılması durumu haricinde, yukarıdaki tüm durumlarda giriş aynı kalır. Borçlu A / c Dr. xx Banka A / c'ye xx (..... üzerinden ödeme yapılıyor) Banka hesabına nakit yatırırsak, giriş aşağıdaki gibi olacaktır: Borçlu A / c Dr. xx Nakit A / c'ye xx (..... üzerinden ödeme yapılıyor) (3) Cash withdrawn for office Expenses Nakit A / c Dr. xx Banka A / c'ye xx (Ofis kullanımı için bankadan nakit çekilmesi) (4) Cash deposited with Bank Nakit A / c Dr. xx Nakit A / c'ye xx (Ofis kullanımı için bankadan nakit çekilmesi) Note: Yukarıdaki 3 ve 4 numaralı girişler ‘contra’ girdileri. (5) Bank charge debited by bank Bazen bankalar, kendileri tarafından sağlanan hizmet için bazı masrafları hesabımızdan çekerler. Örneğin, çek defteri düzenleme ücretleri, banka çeki düzenleme ücretleri, Banka faizi vb. Bank Commission/Charges A/c Dr. xx To bank A/c xx (Bank charges/commission/interest debited by bank)
14	Interest on Capital	Interest on capital, introduced by sole proprietor or partners of the firm: This entry is passed on the last date of the accounting year as follows: Interest on capital A/c Dr. xx To Capital A/c xx (Being interest @..... on capital provide)
15	Payment on behalf of others	Some expenses may be on behalf of our debtors or creditors. Debtors/Creditors A/c Dr. xx To Cash/Expenses A/c xx (Being expenses debited to party, paid on his behalf)
16	Advance received against supply of goods/services	Sometimes the customers pay an advance amount for the supply of goods/services, which need to be adjusted later: Bank/Cash A/c Dr. xx To Advance from Customers A/c xx (Being advance received from xxxxxxxx)
17	Advance paid against supply of goods/services	As above, we may also pay an advance amount to our supplier against supply of goods/services: Advance against supply of goods A/c Dr. xx To Cash/Bank A/c xx (Being advance paid against supply of goods/services)

Now let us try to understand how a journal works. With the help of journal entries, we book each and every financial transaction of the organization chronically without considering how many times the same type of entry has been repeated in that particular accounting year or period.

Journal entries in any organization may vary from hundreds to millions depending upon the size and structure of the organization. With the help of a journal, each of the transactions might be recorded; however, we can conclude nothing from a journal. Let us consider the following cases. Suppose we want to know:

• the total sale value or purchase value
• the total of any particular income or expenses
• the total of amount payable to any particular creditor or receivable from a debtor

In such cases, it might be a tedious job for any bookkeeper or accountant. Hence, the next step is ledger accounts.

The ledger helps us in summarizing journal entries of same nature at single place. For example, if we pass 100 times a journal entry for sale, we can create a sales account only once and post all the sales transaction in that ledger account date-wise. Hence, an unlimited number of journal entries can be summarized in a few ledger accounts. Transferring journal entries into a ledger account is called ‘posting’.

Ruling of Account in Ledger Account

Let us see various formats of ledger accounts:

Format-1

In the books of M/s. ABC Company
Ledger account of M/s XYZ LTD.
Dr.				Cr.
Date	Particulars	F	Amount	Date	Particulars	F	Amount
xxxx	To Balance b/d		xxx	Xxxx	By Balance b/d		xxx
xxxx	To Name of the debit account		xxx	Xxxx	By Name of Credit account		xxx
xxxx	To Balance c/d		xx	xxxx	By Balance c/d		xx
	Total Rs.		xxxx		Total Rs.		xxxx

Format-2

Nowadays, the handwritten books are being replaced by computerized accounts. The companies majorly use a six-column format to maintain ledger accounts of their customers. It looks as follows:

In the books of M/s. ABC Bank Ltd.
Ledger account of M/s XYZ Ltd.
Date	Particulars	LF	Amount		Balance
			Debit	Credit	Dr. / Cr.	Amount

Format-1 is used for academic purpose. Hence, this format is useful to learn the basics and principles of accounting.

Format-2 is used by banking and financial organization as well as well as by most of the business organizations.

Important Points Regarding Ledger

• Each side of a journal entry is posted in the same side of the ledger. It means the debit entry of a journal is posted in the debit side and vice-a-versa.

• Balance c/d refers to the balance carried down and balance b/d refers to the balance brought down.

• After posting in ledger, balancing of ledger is done. In the column named Total, the figure comes on the basis of ‘whichever is higher’. Means, if the total of debit side is Rs 10,000 and the total of credit is Rs 5,000, we write Rs 10,000 in the column named Total of both, the debit and the credit side.

• The difference of both sides (in this case, it is Rs 5,000) is written in the last row of the credit side as ‘balance c/d’. This balance is called the debit balance of account or vice-a-versa.

• All expenses and assets represent debit balance.

• All the income and liabilities represent credit balance including capital account.

• Debit balance of personal account represents ‘Amount Receivable’. This comes under the category of assets. For example debtors.

• Credit balance of personal accounts signifies ‘Amount Payable’. This comes under liabilities side and represents that we need to pay this amount which is credited due to goods, service, loan, or advance received.

• Debit side of real account means stock in hand or any kind of assets. Credit balance of Real account is not possible.

• Debit balance of nominal account means expenses of organization.

• Credit balance of nominal accounts means income earned.

• Debit balance of cash book means cash in hand.

• Debit side of Bank book means balance at bank.

• Credit balance of Bank book indicates ‘Bank Overdraft’.

• Debit and credit balances of nominal account (Expenses and income will be nil, because these balances get transferred to trading, and profit & loss account to arrive at profit and loss of the company.

• Balances of real and personal account appear in balance sheet of the company and to be carried forward to next accounting years.

Illustration

Journalize the following transactions and post them in to ledger account:

S.No.	Transactions	Amount
1	Commenced business and introduced cash	400,000.00
2	Goods purchased for cash	50,000.00
3	Goods purchased from Mr.Abdul	135,000.00
4	Freight charges paid on purchases	1,500.00
5	Computer purchased-cash	35,000.00
6	Freight charges paid on purchases of computer	500.00
7	Sale made to Mr.Ram	200,000.00
8	Rent paid	12,000.00
9	Salary paid	15,000.00
10	Cash received from Mr.Ram	150,000.00
11	Cash deposited in bank	75,000.00
12	Office Expenses paid	25,000.00

Journal Entries

S.No.	Particulars	L.F.	Amount
			Debit	Credit
1	Cash A/c Dr. To Capital A/c (Being capital introduced)	**	4,00,000	4,00,000
2	Purchase A/c Dr. To Cash A/c (Being cash purchase made)	**	5,00,000	5,00,000
3	Purchase A/c Dr. To Abdhul A/c (Being goods purchase from Abdhul)	**	135,000	1,35,000
4	Inward Freight Charges A/c Dr. To Cash A/c (Being freight charges Paid)	**	1,500	1,500
5	Computer A/c Dr. To Cash A/c (Being computer purchased on cash)	**	35,000	35,000
6	Computer A/c Dr. To Cash A/c (Being freight charges on computer paid)	**	500	500
7	Ram A/c Dr. To Sale A/c (Being sold to Mr. Ram)	**	2,00,000	2,00,000
8	Rent A/c Dr. To Cash A/c (Being rent paid )	**	12,000	12,000
9	Salary A/c Dr. To Cash A/c (Being salary paid)	**	15,000	15,000
10	Cash A/c Dr. To Ram A/c (Being cash Received from Mr. Ram)	**	1,50,000	1,50,000
11	Bank A/c Dr. To Cash A/c (Being cash deposited in Bank)	**	75,000	75,000
12	Office Expenses A/c Dr. To Cash A/c (Being office expenses paid)	**	25,000	25,000

Cash Book

Cash book is a record of all the transactions related to cash. Examples include: expenses paid in cash, revenue collected in cash, payments made to creditors, payments received from debtors, cash deposited in bank, withdrawn of cash for office use, etc.

In double column cash book, a discount column is included on both debit and credit sides to record the discount allowed to customers and the discount received from creditors respectively.

In triple column cash book, one more column of bank is included to record all the transactions relating to bank.

Note: In modern accounting, simple cash book is the most popular way to record cash transactions. The double column cash book or three column cash book is practically for academic purpose. A separate bank book is used to record all the banking transactions as they are more than cash transactions. These days, cash is used just to meet petty and routine expenditures of an organization. In most of the organizations, the salaries of employees are paid by bank transfer.

Note: Cash book always shows debit balance, cash in hand, and a part of current assets.

Single Column Cash Book

Cash book is just like a ledger account. There is no need to open a separate cash account in the ledger. The balance of cash book is directly posted to the trial balance. Since cash account is a real account, ruling is followed, i.e. what comes in – debit, and what goes out – credit. All the received cash is posted in the debit side and all payments and expenses are posted in the credit side of the cash book.

Format

NAKİT KİTAP (Tek Sütun)
Dr.				Cr.
Tarih	Ayrıntılar	LF	Miktar	Tarih	Ayrıntılar	LF	Miktar

Çift Sütunlu Kasa Defteri

Burada, kasanın her iki tarafında ek bir İndirim sütunumuz var. Borç tarafı indirim sütunu şirketin borçlularına yapılan indirimi, indirim sütunu ise tedarikçilerimizden veya alacaklılardan ödeme yaparken alınan indirimi ifade eder.

Kasa defterinin borç tarafının iskonto sütununun toplamı, banka hesabına kaydedilir. ‘Discount Allowed to Customers’ hesap olarak ‘To Total As Per Cash Book’. Benzer şekilde, kasa defterinin kredi sütunu, defter hesabına kaydedilir.‘Discount Received’ gibi ‘By total of cash book’.

Biçim

NAKİT KİTAP (Tek Sütun)
Dr.					Cr.
Tarih	Ayrıntılar	LF	İndirim	Miktar	Tarih	Ayrıntılar	LF	İndirim	Miktar

Üç Sütunlu Kasa Defteri

Tüm bankacılık işlemlerini kaydetmek için çift sütunlu kasanın her iki tarafına da bir tane daha Banka sütunu eklendiğinde, buna üçlü kasa defteri denir. Tüm bankacılık işlemleri bu kasa defteri üzerinden yönlendirilir ve defterde ayrı bir banka hesabı açmaya gerek yoktur.

Küçük kasa defteri

Herhangi bir organizasyonda, ödemelerin yapılması gereken birçok küçük işlem olabilir. Bu nedenle, nakit, onunla ilgilenen ve ondan düzenli ödeme yapan bir çalışanda tutulur. Basit ve güvenli hale getirmek için, çoğunlukla o çalışanla sabit bir denge tutulur.

Kasiyerin, günlük organizasyon masraflarını ödeyecek olan Bay A'ya 5.000 Rs ödediğini varsayalım. Bay A'nın günde 4.200 Rs harcadığını, ana kasiyerin 4.200 Rs ödediğini, bu nedenle küçük kasa defteri bakiyesi yine 5.000 Rs olacağını varsayalım. Ana kasiyerin zamanından tasarruf sağladığı ve daha iyi kontrol sağladığı için çok kullanışlı bir muhasebe sistemidir.

Yakında tartışacağız ‘Analytical or Columnar Petty Cash Book’ bu, çoğu kuruluşta en yaygın olarak kullanılmaktadır.

Biçim

KÜÇÜK KASA DEFTERİ
Alınan Miktar	CBF	Tarih	Ayrıntılar	Ödenen miktar	Kırtasiye ve Baskı	Cartage	Yükleniyor	Posta ücreti	LF

Kitap Satın Al

Satın alma defteri, bir kuruluşun tüm kredi alımlarını kaydetmek için hazırlanır. Satın alma defteri bir satın alma defteri değildir.

Biçim

SATIN ALMA KİTABI
Tarih	Ayrıntılar	İade Fatura No.	LF	Miktar

Satış Kitabı

Bir satış defterinin özellikleri, tüm kredili satışları kaydetmesi dışında, bir satın alma defteri ile aynıdır.

Biçim

SATIŞ KİTABI
Tarih	Ayrıntılar	Hariç Fatura No.	LF	Miktar

Satın Alma İade Defteri

Bazen mallar, çeşitli nedenlerle tedarikçiye geri gönderilmelidir. En yaygın neden, kusurlu veya kalitesiz mallardır. Bu durumda, bir borç dekontu düzenlenir.

Biçim

SATIN ALIN İADE KİTABI
Tarih	Ayrıntılar	Kredi Notu No.	LF	Miktar

Satış İade Defteri

Satış iadesinin nedeni satın alma iadesi ile aynıdır. Bazen müşteriler söz verilen kalite standartlarını karşılamazlarsa malları iade eder. Bu gibi durumlarda müşteriye bir alacak dekontu verilir.

Biçim

SATIŞ İADE KİTABI
Tarih	Ayrıntılar	Borç Dekontu No.	LF	Miktar

Alacak Bonosu Defteri

Faturalar alacaklılar tarafından borçlulara yükseltilir. Borçlular bunları kabul eder ve ardından alacaklılara iade eder. Borçluların kabul ettiği senetler şöyle adlandırılır:‘Bills Receivables’ alacaklıların defterlerinde ve ‘Bills Payable’borçluların kitaplarında. Onları adı verilen kayıtlarımızda tutuyoruz‘Bills Receivable Books’ ve ‘Bills Payable Book’.

Biçim

ALINACAK FATURA KİTABI
Tarih	Alınan	Dönem	Bitiş tarihi	LF	Miktar

Ödenecek Bono Defteri

Ödeme için mal veya hizmet tedarikçisine ödenecek faturalar düzenlenir ve kayıt bu kitapta tutulur.

Biçim

ÖDENECEK FATURA KİTABI
Tarih	Verilenlere	Dönem	Bitiş tarihi	LF	Miktar

Yan Kitapların Temel Özellikleri

Bir satın alma defteri ile bir satın alma defteri arasında bir fark vardır. Bir satın alma defteri yalnızca kredili satın alımları kaydeder ve bir satın alma defteri, tüm nakit satın alımları kronik sırayla kaydeder. Satın alma defterinin günlük bakiyesi, satın alma defterine aktarılır. Bu nedenle, satın alma defteri, tüm satın alımların kapsamlı bir hesabıdır.

Aynı kural satış defteri ve satış defterleri için de geçerlidir.

• Bir yan kitap tutmanın dergi girişlerini kolaylaştırdığı oldukça açıktır, pratik olarak her işlemi yevmiye kayıtları aracılığıyla göndermek mümkün değildir, özellikle büyük kuruluşlarda kayıtları hantal ve kullanışsız hale getirir.

• Yardımcı kitapların bakımı bize daha bilimsel, pratik, özel, kontrollü ve kolay çalışma yaklaşımı sağlar.

• Satış departmanı, satın alma departmanı, kasa departmanı, banka departmanı vb. Gibi işleri farklı departmanlar arasında bölme imkânı sağlar. Her departmanı daha sorumlu hale getirir ve hataları denetlemek ve tespit etmek için kolay bir yol sağlar.

• Modern günlerde, en son bilgisayar teknolojisi tüm dünyada temelini oluşturmuştur. Giderek daha fazla yetkin hesap uzmanı hizmetlerini sunuyor. Doğruluk, hızlı sonuçlar ve yasalara uygunluk, herhangi bir kuruluşun temel faktörleridir. Rekabetçi bir pazarda hiç kimse bu faktörleri görmezden gelemez.

Banka mutabakatı

Belirli bir tarihte, banka bakiyemizin banka hesap cüzdanı bakiyesi ile mutabakatına banka mutabakatı denir. Banka mutabakatı, aşağıdakilerden oluşan bir beyandır:

• Kasa defterimize / banka defterimize göre bakiye
• Geçiş defterine göre bakiye
• Yukarıdakilerin her ikisinde de farklılığın nedeni

Bu beyanname, bankanın işlem hacmine ve işlem sayısına bağlı olarak firmanın uygunluğu ve ihtiyacına göre her zaman hazırlanabilir.

Bankacılık işlemlerinin çoğunun elektronik olarak yapıldığı bu günlerde, müşteri her işlem için uyarı alır. Bankayı uzlaştırma süresi daha da kısalır.

Biçim

BANKA UZLAŞTIRMA BEYANI
Ayrıntılar	Banka Defterine Göre Borç Banka Bakiyesi	Banka Defterine Göre Kredi Bankası Bakiyesi (kredili mevduat)
Banka Defterine Göre Bakiye	50.000	-50.000
1. Ekleme: Çek taraflara düzenlenmiş ancak bankada sunulmamış	3,25,000	3,25,000
2. Eksi: Çek bankaya yatırıldı ancak henüz tahsil edilmedi	-50.000	-50.000
3. Eksi: Banka tarafından borçlandırılan ancak hesap defterlerimize girilmeyen Banka Masrafları	-1.200	-1.200
4. Eksi: Banka tarafından alınan ancak hesap defterlerimize girilmeyen banka faizi	-10.000	-10.000
5. Ekleme: Taraflarca tarafımıza bildirilmeden doğrudan yatırılan ödeme	1.75.000	1.75.000
Banka Hesap Cüzdanı / Hesap Özetine göre bakiye	4.88.000	3.88.000

Geçici mizan

Deneme bakiyesi, genel muhasebe hesaplarının tüm borç ve alacak bakiyelerinin bir özetidir. Deneme bakiyesinin borç tarafı ve kredi tarafı toplamı eşleşmelidir. Muhasebe döngüsünün son gününde deneme bakiyesi hazırlanır.

Deneme bakiyesi bize kapsamlı bir bakiye listesi sunar. Bunun yardımıyla bir organizasyonun mali raporlarını çıkarabiliriz. Örneğin, alım satım hesabı brüt karı belirlemek için analiz edilebilir, kar ve zarar hesabı o belirli muhasebe yılının kar veya zararını belirlemek için analiz edilir ve son olarak, kaygının bilançosu finansal durumu sonuçlandırmak için hazırlanır. firmanın.

Biçim

GEÇİCİ MİZAN
S.No.	Defter Hesapları	LF	Borç (Rs.)	Kredi (Rs.)
1	MÜŞTERİLERDEN ÖNCE			XX
2	STIFF'A İLERLEME		XX
3	DENETİM ÜCRETLERİ		XX
4	BANKADA DENGE		XX
5	BANKA BORÇLANMALARI			XX
6	BANKA FAİZİ ÖDENMİŞTİR			XX
7	BAŞKENT			XX
8	ELİNDE NAKİT		XX
9	SATIŞ KOMİSYONU		XX
10	ELEKTRİK GİDERLERİ		XX
11	SABİT VARLIKLAR		XX
12	NAKLİYE		XX
13	ALINAN FAİZ			XX
14	DAHİLİ KARGO ÜCRETLERİ		XX
15	OFİS GİDERLERİ		XX
16	MUHTEŞEM KİRALIK			XX
17	ÖN ÖDEMELİ SİGORTA		XX
18	SATIN ALIMLAR		XX
19	KİRA		XX
20	ONARIM VE YENİLEME		XX
21	MAAŞ		XX
22	ÖDENECEK MAAŞ			XX
23	SATIŞ			XX
24	PERSONEL REFAH GİDERLERİ		XX
25	STOK, MEVCUT		XX
26	SUNDRY CREDTIORS			XX
27	SUNDRY BORÇLAR		XX
	TOPLAM		XXXXX	XXXXX

Mali Tablolar

Mali tablolar, işletmenin kar veya zararını tespit etmek ve şirketin mali durumunu bilmek için hazırlanır.

Alım satım, kar ve zarar hesapları, bir hesap dönemi için net karı belirler ve bilanço, işletmenin pozisyonunu yansıtır.

Yukarıdakilerin tümü neredeyse sabit bir formata sahiptir, sadece muhasebe hesaplarının tüm bakiyelerini deneme bakiyesi yardımıyla aşağıda verilen formata koyun. Bununla finansal denklemler şeklinde istenen sonuçları elde edebiliriz.

Trading & Profit & Loss Account of M/s ABC Limited 31-03-2014 tarihinde sona eren dönem için
Ayrıntılar	Miktar	Ayrıntılar	Miktar
Stok Açmak İçin	XX	Satışa Göre	XX
Satın Almalara	XX	Stok Kapanışıyla	XX
Navlun ücretlerine	XX	Brüt Zarara göre c / d	XXX
Doğrudan Giderlere	XX
Brüt Kar c / d'ye	XXX
Toplam	XXXX	Toplam	XXXX
Maaşlara	XX	Brüt Kar b / d'ye göre	XXX
Kiralamak	XX
Ofis Giderlerine	XX	Banka Faizine Göre Alınan	XX
Banka masraflarına	XX	İndirime Göre	XX
Banka Faizine	XX	Komisyon Gelirine Göre	XX
Elektrik Giderlerine	XX	Bilançoya Net Zarar aktarımı ile	XX
Personel Refah Giderlerine	XX
Denetim Ücretlerine	XX
Onarım ve Yenileme	XX
Komisyona	XX
Muhtelif Giderlere	XX
Amortismana	XX
Bilançoya Net Kar transferine	XX
Toplam	XXXX	Toplam	XXXX

Balance sheet of M/s ABC Limited 31-03-2014 tarihinde olduğu gibi
Borçlar	Miktar	Varlıklar	Miktar
Sermaye XX Ekle: Net Kar XX	XX	Duran Varlıklar XXXX Eksi: Tanım XX	XX
Banka Kredileri	XX	Dönen Varlıklar -
Uzun Vadeli Borçlanma	XX	stok, mevcut	XX
Cari Yükümlülükler -		Borçlular	XX
Advance Form Müşterileri	XX	Elinde nakit	XX
Muhtelif alacaklılar	XXX	Bankadaki nakit	XX
Ödenecek Faturalar		Senet alacakları	XX
Ödenecek Giderler
Toplam	XXXX	Toplam	XXXX

Mal Sahibi Özkaynağı

Öz sermaye denklemi aşağıdaki gibidir:

Owner Equity = Assets – liability

Bir işletmenin sahibi veya tek sahibi, yatırım yapar, bundan bir miktar kar elde eder ve çizimler denilen kişisel kullanımı için bundan bir miktar para çeker. Bu işlemi şu şekilde yazabiliriz:

Investment (capital) ± Profit or Loss – drawings = Owner’s Equity

Mevcut Varlıklar

Önümüzdeki hesap yılı içinde nakde çevrilebilen varlıklara dönen varlıklar denir.

Eldeki nakit, bankadaki nakit, sabit mevduat makbuzları (FDR'ler), envanter, borçlular, alacak faturaları, kısa vadeli yatırımlar, personel kredisi ve avanslar; tüm bunlar mevcut varlıklar altında gelir. Ayrıca peşin ödenmiş giderler de dönen varlıkların bir parçasıdır.

Note: Peşin ödenen giderler nakde çevrilemez, ancak bir sonraki mali yıl veya muhasebe yılı için nakit tasarrufu sağlarlar.

Mevcut Borçlar

Cari varlıklar gibi, cari borçlar da bilanço tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenmesi gereken firmanın acil yükümlülükleridir.

Cari yükümlülükler temel olarak muhtelif alacaklıları, ödenecek masrafları, ödenecek faturaları, kısa vadeli kredileri, müşterilerden avansları vb. İçerir.

Amortisman, varlıkların değerini bakiye esasına göre azaltır. Aynı zamanda cari yılın karını da düşürür.

Amortisman, herhangi bir sabit kıymetin değerindeki düşüşü gösterir. Varlıkların değerindeki azalma, varlıkların ömrüne bağlıdır. Varlıkların ömrü, varlıkların kullanımına bağlıdır.

Varlıkların ömrünü belirleyen birçok belirleyici faktör vardır. Örneğin, bir bina olması durumunda, belirleyici faktör zamandır. Varlıkların kiralanması durumunda, belirleyici faktör kiralama süresidir. Tesis ve makineler için karar verme faktörü üretim ve zaman olmalıdır. Pek çok faktör olabilir, ancak varlıkların ömrü makul bir temelde tespit edilmelidir.

Neden Amortismanı Hesaplamamız Gerekir?

İşte neden amortisman sağlamamız gerekiyor:

• Bir yıl boyunca gerçek kârı tespit etmek için, amortismanın masraflandırılması arzu edilir.

• Varlıkların gerçek değerini tespit etmek için amortisman tahsil edilmelidir. Varlıkların doğru değerini hesaplamadan, bir şirketin gerçek mali durumunu belirleyemeyiz.

• Fazla gösterilen karın geri çekilmesi yerine, eski varlığın yerine yeni varlıklar satın almak için karşılık ayrılması arzu edilir. Birikmiş amortisman değeri, ek işletme sermayesi sağlar.

• Amortisman, her muhasebe yılında tek tip kârın belirlenmesine yardımcı olur.

• Amortisman, vergi avantajından yararlanmaya izin verir.

Varlıklar ve Amortismanla İlgili Muhasebe Girişleri

Varlıklar ve amortismanla ilgili muhasebe girişlerini görelim:

S.No.	Ayrıntılar	Günlük girişleri
1	Duran Varlıkların Satın Alınması	Varlık A / c Dr. Banka A / c'ye
2	Duran Varlık satın alma giderleri	İlgili Varlık A / c Dr. Nakit / Banka A / c'ye
3	Amortisman sağlamak için	Amortisman A / c Dr. Varlık A / c'ye
4	Amortismanın Kar ve Zarara a / c aktarımı	Kar ve Zarar A / c Dr. A / c Amortismanına
5	Varlık Satışı	Banka A / c Dr. Varlık A / c'ye

Amortisman Yöntemi

Amortisman aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri kullanılarak hesaplanabilir, ancak en popüler yöntemler kalır (a) Düz Çizgi Yöntemi ve (b) Yazılı Aşağı Değer Yöntemi.

• Düz Çizgi Yöntemi
• Yazılı Aşağı Değer Yöntemi
• Yıllık Gelir Yöntemi
• Sigorta Poliçesi Yöntemi
• Makine Saati Hız Yöntemi
• Tükenme Yöntemi
• Yeniden Değerleme Yöntemi
• Amortisman Fonu Yöntemi

Biçim

KORUMA ÇİZELGESİ
Azalan	Açılış Değeri	Yıl boyunca ekleme	Satış	Denge	Amortisman Oranı	Amortisman Değeri	Kapanış Değeri
1	2	3	4	5 (2 + 3-4)	6	7	8 (5-7)

Genel muhasebe hesaplarının biçimi

VARLIK HESABI
Tarih	Ayrıntılar	LF	Amt	Tarih	Ayrıntılar	LF	Amt
25-06-13	Bankaya		xxx	31-03-2014	Amortismana Göre		xx
					Denge c / d ile		xx
	Toplam		xxx		Toplam		xxx
01-04-2014	Dengelemek		xx		Amortismana Göre		xx

Maliyet muhasebesi, önceki deneyimlerle veya standartlarla karşılaştırıldığında maliyetlerin belirlenmesinde ve oluşan tasarruf veya fazla maliyetin analizinde muhasebe ve maliyetleme ilkelerinin, yöntemlerinin ve tekniklerinin uygulanmasıdır.

… Wheldon.

Maliyet Muhasebesi Kavramları

Maliyet muhasebesinin ana kavramları şunlardır:

Maliyet

Herhangi bir şeyi satın almanın veya üretmenin bir maliyeti vardır. Tamamlanma aşamalarına bağlı olarak aynı ürün için maliyetler farklı olabilir. Maliyet, bir ürünün içinde bulunduğu aşamaya göre değişir; örneğin, hammadde, devam eden iş, bitmiş ürünler vb. Bir ürünün maliyeti mükemmel olamaz ve aynı ürün için farklı kısıtlamalara ve durumlara bağlı olarak değişebilir. üretim ve pazar.

Masraflar

Hammadde maliyeti, navlun maliyeti, işçilik maliyeti vb. Gibi bazı maliyetler gerçektir. Bazı harcamalar maliyete atfedilebilir. Gelir elde etmek için kira, maaş, sigorta, satış ve dağıtım maliyeti gibi bazı harcamalar yapılır. Bazı giderler değişken, bazıları yarı değişken ve bazıları sabittir.

Zarar

Bir şey elde etmek için masraf yapılır ve herhangi bir tazminat ödenmeksizin zararlar oluşur. Ürün veya hizmetlerin maliyetine herhangi bir değer katmadan eklenirler.

Ödeme merkezi

Maliyet merkezi, belirli bir faaliyet alanını ifade eder ve bir organizasyonda birden çok maliyet merkezi olabilir. Her maliyet merkezi ürüne bir miktar maliyet ekler ve her maliyet merkezi tüm faaliyetlerinden ve maliyetinden sorumludur. Bir maliyet merkezi, bir departman veya bir alt departman olarak da adlandırılabilir. Üç tür maliyet merkezi vardır:

• Personal and Impersonal Cost Centers- Bir organizasyondaki bir grup faaliyetinden bir bütün olarak sorumlu olan bir grup kişiye kişisel maliyet merkezi denir. Kişisel olmayan çağrı merkezi olması durumunda ise tesis ve makine yardımı ile faaliyetler yapılmaktadır.

• Operation and Process Cost Centers- Operasyon departmanında da aynı tür faaliyetler yapılır. Bir süreç maliyet merkezinde, adından da anlaşılacağı gibi, farklı türden süreçler yer alır.

• Product and Service Cost Centers- Tüm faaliyetlerin ürünle ilgili olduğu bir departmana ürün departmanı denir. Merkezler, sorunsuz işleyişi için bir ürün departmanına hizmetlerini sunduklarında, bunlara hizmet maliyet merkezleri denir.

Kar merkezi

Kar merkezleri, maliyet merkezlerinin yanı sıra gelir faaliyetlerini de içerir. Kar merkezleri, maliyet merkezleri için hedefler belirler ve sorumlulukları maliyet merkezlerine devreder. Kar merkezleri, bu tür hedeflere ulaşmak için politikalar benimser. Kar merkezleri bir organizasyonda hayati bir rol oynar.

Maliyet Etmenleri

Herhangi bir ürünün maliyeti, maliyet faktörlerine bağlıdır. Üretim için gerekli birim sayısı veya ürün türü gibi farklı maliyet faktörleri olabilir. Maliyet faktöründe herhangi bir değişiklik varsa, ürün maliyeti otomatik olarak değişir.

Dönüşüm maliyeti

Hammaddeyi ürüne dönüştürmek için gereken maliyete dönüştürme maliyeti denir. İşgücü, doğrudan harcamalar ve genel giderleri içerir.

Taşıma masrafları

Taşıma maliyeti, envanter tutma, envanterin kilitlenme maliyeti, mağaza kirası ve mağaza işletme giderlerini temsil eder.

Stok Dışı Maliyet

Bazen satış kaybı, bir işletmenin şerefiye kaybı veya atıl bir makine gibi stok eksikliği nedeniyle zarar meydana gelir. Stok dışı maliyet denir.

Katkı payı

Katkı payı, satış fiyatı ile değişken maliyet arasındaki farktır.

Sipariş Maliyetleri

Sipariş maliyetleri, malzeme stoka dahil edilene kadar olan aşamaya kadar sipariş verme maliyetini temsil eder.

Geliştirme ücreti

Yeni ürün geliştirmek, mevcut ürünü iyileştirmek ve geliştirme maliyeti adı verilen bir ürün üretmede iyileştirilmiş yöntem.

Politika Maliyeti

Normal politikaya ek olarak yeni bir politikanın uygulanması için katlanılan maliyete politika maliyeti denir.

Atıl Tesis Maliyeti ve Atıl Kapasite Maliyeti

Mevcut tesisler atıl kalırsa ve bu nedenle bir miktar zarar meydana gelirse, buna atıl tesis maliyeti denir. Onarım, kapanma veya başka bir nedenle kapasite kullanılmazsa buna kapasite maliyeti denir.

Süresi Dolan Maliyet

Maliyet tamamen tüketildiğinde ve gelecekteki hiçbir parasal değer ölçülemediğinde, buna süresi dolmuş maliyet denir. Süresi dolan maliyet, cari maliyetle ilgilidir. Bir hesap döneminde yapılan harcamaların gelecekteki herhangi bir değeri olmadığını varsayalım, bu durumda süresi dolmuş maliyet olarak adlandırılır.

Artımlı Gelir

Artımlı gelir, iki alternatif arasındaki gelir farkını ifade eder. Önerilen bir alternatifin karlılığı değerlendirilirken, artan gelirler artan maliyetlerle karşılaştırılır.

Katma değer

Katma değer, herhangi bir ürüne değer katmak demektir. Ürünün değer katması, ürün üzerindeki bazı işlemlerden veya ürünün mevcut hale getirilmesinden kaynaklanabilir veya başka nedenler olabilir; aynı zamanda üzerindeki kar payını da içerir.

Acil Maliyet

Derhal ödenmesi gereken bazı harcamalar vardır. Bu tür harcamaların geciktirilmesi iş kaybına neden olabilir. Bu giderlere acil maliyet denir. Acil maliyetler ertelenmez.

Ertelenebilir Maliyet

Herhangi bir masraftan kaçınmadan, bazı masrafları geleceğe erteleyebilirsek, buna ertelenebilir maliyet denir.

Üretim Öncesi Maliyet

Resmi üretime başlamadan önce veya yeni bir tesis veya projenin oluşturulması sırasında oluşan maliyete üretim öncesi maliyet denir. Bu maliyetlerin bazıları sermaye niteliğindedir ve bunlardan bazıları ertelenmiş gelir harcaması olarak adlandırılır.

Araştırma Maliyeti

Yeni bir ürünü keşfetmek veya mevcut bir ürünü, yöntemi veya süreci iyileştirmek için araştırma maliyetleri yapılır.

Eğitim Maliyeti

Becerilerini geliştirmek için iş yeri içindeki veya dışındaki personelin veya işçinin öğretme, eğitim, çırağı için yapılan maliyetlere eğitim maliyeti denir.

Maliyet muhasebesinin avantajları:

Karlı ve kârlı olmayan faaliyetlerin ifşa edilmesi

Maliyet muhasebesi ürünün maliyetini, satış fiyatını ve karlılığını çok az hesapladığından, karlı veya kârlı olmayan kalemlerin veya faaliyetlerin ayrılması kolaylaşır.

Gelecekteki üretim politikaları için rehberlik

Maliyetlendirme departmanının sağladığı çeşitli süreç ve faaliyetlerin maliyeti ve bunlardan elde edilen kar ile ilgili verilere dayanarak geleceği planlamaya yardımcı olur.

Kar ve zararların periyodik olarak belirlenmesi

Maliyet muhasebesi, bir ürünün dönemsel karını ve zararını belirlememize yardımcı olur.

Karda artışın veya azalmanın kesin nedenini bulmak için

Maliyet muhasebesinin yardımıyla, herhangi bir kuruluş, daha yüksek ürün maliyeti, düşük satış fiyatı veya verimsiz faaliyet veya kullanılmayan kapasite nedeniyle olabilecek kardaki düşüş veya artışın kesin nedenini belirleyebilir.

Malzeme ve sarf malzemeleri üzerinde kontrol

Maliyet muhasebesi, bize malzeme ve sarf malzemeleri üzerinde kontrol sağlayan departmana, sürece, üretim birimlerine veya hizmetlere göre malzeme ve tedarik maliyetlerini hesaba katmamızı öğretir.

Farklı çalışanların göreceli verimliliği

Maliyet muhasebesinin yardımıyla, bir kuruluşun çalışanları ve çalışanları için ücretler, teşvikler ve ödüller için uygun bir plan sunabiliriz.

Güvenilir karşılaştırma

Maliyet muhasebesi, bir kuruluşun içindeki ve dışındaki ürün ve hizmetlerin, piyasada bulunan ürün ve hizmetlerle güvenilir bir şekilde karşılaştırılmasını sağlar. Ayrıca, en yüksek verimlilik seviyeli operasyonlarla en düşük ürün maliyet seviyesine ulaşılmasına yardımcı olur.

Hükümete yardımcı

Hükümete ithalat, ihracat, endüstri ve vergilendirme ile ilgili planlama ve politika oluşturmada yardımcı olur. Özel tüketim, hizmet vergisi ve gelir vergisi vb. Değerlendirmede yardımcı olur. Hükümete fiyat sabitleme, fiyat kontrolü, tarife koruması vb. Konularda hazır veriler sağlar.

Tüketicilere yardımcı

Maliyetin düşmesi nedeniyle fiyatın düşürülmesi nihayetinde müşteriye geçer. Maliyet muhasebesi, müşterilere fiyatın adilliği konusunda güven oluşturur.

Maliyetin sınıflandırılması ve alt bölümlere ayrılması

Maliyet muhasebesi, maliyeti herhangi bir sınıflandırma veya maliyet alt bölümü olmaksızın herhangi bir kuruluşun net kar veya zarar rakamını konsolide eden finansal muhasebeye göre departman, süreç, ürün, faaliyet ve hizmete göre sınıflandırmaya yardımcı olur.

Yeterli satış fiyatı bulmak için

Zorlu pazarlama koşullarında veya çökme döneminde, maliyetlendirme, ürünün satış fiyatının ne çok yüksek ne de çok düşük olmayan optimum seviyede belirlenmesine yardımcı olur.

Envantere doğru yatırım

Ölü stok öğelerinin veya yavaş hareket eden öğelerin hızlı hareket eden öğelere kaydırılması, şirketin daha uygun ve karlı envantere yatırım yapmasına yardımcı olabilir. Stok çeşitliliğinin yanı sıra yatırımlar açısından da envanteri en optimum seviyede tutmamıza yardımcı olur.

Envanterin doğru değerlemesi

Maliyet muhasebesi, bir kuruluşun envanterin daha güvenilir ve kesin bir şekilde değerlemesine yardımcı olan doğru ve yeterli bir değerleme tekniğidir. Öte yandan, envanterin değerlemesi yalnızca fiziksel olarak stok sayımına ve değerlenmesine bağlıdır ve bu, izlenecek uygun ve bilimsel bir yöntem değildir.

Dışarıdan üretim veya satın alma kararı

Maliyet verileri, yönetimin herhangi bir ürünün kurum içi üretiminin karlı olup olmayacağına veya ürünü dışarıdan satın almanın mümkün olup olmadığına karar vermesine yardımcı olur. Buna karşılık, yönetimin yanlış karar nedeniyle herhangi bir ağır kayıptan kaçınması yararlıdır.

Muhasebede güvenilir kontrol

Maliyet muhasebesi daha güvenilir ve doğru bir muhasebe sistemidir. Maliyet hesaplarının mali hesaplarla periyodik mutabakatı yardımıyla mali muhasebenin sonuçlarını kontrol etmek faydalıdır.

Bütçeleme

Maliyet muhasebesinde çeşitli bütçeler hazırlanır ve bu bütçeler çok önemli maliyetlendirme araçlarıdır. Bütçeler, tesis ve makinelerin maliyetini, gelirini, karını, üretim kapasitesini ve verimliliğini ve ayrıca çalışanların verimliliğini gösterir. Bütçe bilimsel ve sistematik bir şekilde planlandığından, bir organizasyonun faaliyetlerinin yanlış yönlendirilmesi konusunda olumlu bir kontrol yapılmasına yardımcı olur.

Hem maliyet muhasebesi hem de finansal muhasebe, yönetimin organizasyon politikalarını formüle etmesine ve kontrol etmesine yardımcı olur. Finansal yönetim, kar veya zararın genel bir resmini verir ve maliyetlendirme, ürün bazında ayrıntılı analiz sağlar.

Şüphesiz ikisinin de amacı aynıdır; ancak yine de finansal muhasebe ve maliyet muhasebesinde çok fazla fark var. Örneğin, bir şirket 10 çeşit ürünle uğraşıyorsa, finansal muhasebe, malzeme maliyeti, işçilik maliyeti, navlun ücretleri, doğrudan giderler ve dolaylı giderler gibi farklı gider kategorileri altında toplamdaki tüm ürünlerin bilgilerini sağlar. Buna karşılık, maliyet muhasebesi, her bir birimde çok fazla malzeme, işçilik, doğrudan ve dolaylı harcamaların tüketilmesi gibi genel ürün bazında ayrıntılar verir. Maliyetlendirme yardımıyla ürün bazında maliyet, satış fiyatı ve karlılık elde ederiz.

Aşağıdaki tablo, mali muhasebe ile maliyet muhasebesi arasındaki en önemli farkları geniş bir şekilde kapsamaktadır.

Fark Noktaları	Finansal Muhasebe	Maliyet Muhasebesi
Anlam	İşlemlerin yeniden kodlanması finansal muhasebenin bir parçasıdır. Bu işlemler üzerinden mali tablolar yapıyoruz. Mali tablolar yardımıyla bir şirketin karlılığını ve mali durumunu analiz ediyoruz.	Maliyet muhasebesi, ürünün maliyetini hesaplamak için kullanılır ve ayrıca maliyetin kontrol edilmesine yardımcı olur. Maliyet muhasebesinde, değişken maliyetler, sabit maliyetler, yarı sabit maliyetler, genel giderler ve sermaye maliyeti hakkında çalışıyoruz.
Amaç	Mali tablonun amacı, kuruluşun doğru mali durumunu göstermektir.	Doğru kararlar alabileceğimiz her bir ürün biriminin maliyetini hesaplamak.
Kayıt	Mali işlemlerin kaydedilmesinde tahmin kullanılmaz. Yalnızca gerçek işlemlere dayanır.	Maliyet muhasebesinde, fiili işlemleri kaydeder ve tahminle karşılaştırırız. Dolayısıyla, maliyetlendirme, maliyet tahminine ve fiili işlemlerin kaydına dayanır.
Kontrol	Maliyet kontrolüne dikkat edilmeden işlemin doğruluğu önemlidir.	Maliyet muhasebesi, standart maliyetlendirme ve bütçe kontrolü gibi maliyetleme araçları yardımıyla maliyet kontrolü amacıyla yapılır.
Periyot	Mali muhasebenin raporlama dönemi mali yılın sonudur.	Maliyet muhasebesi kapsamında raporlama, yönetimin gereğine göre veya gerektiğinde ve gerektiği zaman yapılır.
Raporlama	Finansal muhasebede maliyetler geniş bir şekilde kaydedilir.	Maliyet muhasebesinde birim bazında maliyetin dakika raporlaması yapılır.
Satış Bedelinin Tespiti	Satış fiyatının tespiti, finansal muhasebenin amacı değildir.	Maliyet muhasebesi, satış fiyatının belirlenmesinde yardımcı olan yeterli bilgi sağlar.
Bağıl Verimlilik	İşçilerin, fabrikaların ve makinelerin göreceli verimliliği bunun altında belirlenemez.	Verimlilik hakkında değerli bilgiler maliyet muhasebecisi tarafından sağlanır.
Envanter Değerlemesi	Değerleme esası, hangisi daha azsa maliyet veya piyasa fiyatıdır.	Maliyet muhasebesi her zaman stokların maliyet fiyatını dikkate alır.
İşlem	Yevmiye kayıtları, genel muhasebe hesapları, deneme bakiyesi ve mali tablolar	Ürün (ler) in satış maliyeti, marj ilavesi ve ürünün satış fiyatının belirlenmesi.

Maliyetler, aşağıdaki özelliklere göre sınıflandırılabilir:

Doğa tarafından

Bu tipte, malzeme, işçilik ve genel giderler üç maliyettir ve bunlar ayrıca hammaddelere, sarf malzemelerine, ambalaj malzemelerine ve yedek parçalara vb. Bölünebilir.

Ürünün İzlenebilirlik Derecesine Göre

Doğrudan ve dolaylı giderler, kapsamına giren ana maliyet türleridir. Doğrudan harcamalar, belirli bir ürünle doğrudan ilişkilendirilebilir. Ayakkabı üretiminde deri doğrudan bir gider olup, maaşlar, bina kiraları vb. Dolaylı giderler altına girmektedir.

Kontrol Edilebilirliğe Göre

Bu sınıflandırmada, iki tür maliyet düşer:

• Controllable - Bunlar, malzeme işçiliği ve doğrudan harcamalar gibi yönetim tarafından kontrol edilir.

• Uncontrollable- Yönetimden veya herhangi bir insan grubundan etkilenmezler. Bir binanın kirasını, maaşları ve diğer dolaylı masrafları içerir.

Muhasebe Dönemi ile İlişkiye Göre

Sınıflandırmalar, kullanım süresi ve fayda ile ölçülür. Sermaye harcaması ve gelir giderleri bunun altında sınıflandırılır. Gelir giderleri cari hesap dönemi ile ilgilidir. Sermaye harcamaları, hesap döneminin ötesindeki faydalardır. Sabit varlıklar, sermaye harcaması kategorisine girer ve varlıkların bakımı, gelir giderleri kategorisine girer.

Ürünle İlişkilendirmeye Göre

Bu sınıflandırma altında iki kategori bulunmaktadır:

• Product cost- Ürün maliyeti herhangi bir üründe belirlenebilir. Doğrudan malzeme, doğrudan işçilik ve doğrudan genel giderleri içerir. Satışa kadar bu ürünler envanter olarak gösterilir ve değerlenir ve bilançonun bir parçasını oluşturur. Herhangi bir kârlılık yalnızca bu ürünler satıldığında yansıtılır. Bu ürünlerin Maliyetleri, satılan malların maliyetleri hesabına aktarılır.

• Time/Period base cost- Satış harcamaları ve İdari harcamaların her ikisi de zamana veya döneme dayalı harcamalardır. Örneğin bir binanın kirası, çalışanların maaşları sadece dönemle ilgilidir. Karlılık ve maliyetler hem ürün maliyetine hem de zaman / dönem maliyetine bağlıdır.

Fonksiyonlara Göre

Bu kategori altında, maliyet aşağıdaki gibi işlevine bölünür:

• Production Cost - Toplam imalat veya üretim maliyetini temsil eder.

• Commercial cost - İşletmenin operasyonel giderlerini içerir ve yönetim maliyeti ile satış ve dağıtım maliyeti olarak alt gruplara ayrılabilir.

Etkinlik veya Hacimdeki Değişikliğe Göre

Bu kategori altında maliyet sabit, değişken ve yarı değişken maliyetler olarak ayrılır:

• Fixed cost- Esas olarak zaman veya dönemle ilgilidir. Fabrika kirası, sigorta vb. Üretim hacmine bakılmaksızın değişmeden kalır. Birim başına maliyet üretime göre dalgalanır. Üretim artarsa ​​birim maliyet azalır, üretim azalırsa birim maliyet artar. Yani birim başına maliyet üretimle ters orantılıdır. Örneğin, fabrika kirası ayda 25.000 Rs ise ve o ayda üretilen birim sayısı 25.000 ise, birim başına kira maliyeti birim başına 1 Rs olacaktır. Üretimin 50.000 birime çıkması durumunda, birim başına kira maliyeti birim başına 0,50 Rs olacaktır.

• Variable cost- Değişken maliyet doğrudan birimle ilişkilendirilir. Üretim hacmine göre artar veya azalır. Doğrudan malzeme ve doğrudan işçilik, değişken maliyetin en yaygın örnekleridir. Birim üretimine bakılmaksızın birim başına değişken maliyetin sabit kaldığı anlamına gelir.

• Semi-variable cost- Bu maliyetlerin belirli bir kısmı sabit kalır ve denge kısmı kullanımlarına bağlı olarak değişkendir. Örneğin, aylık minimum elektrik faturası 1000 birim için 5.000 Rs ise ve varsa fazla tüketim, birim başına 7,50 Rs olarak ücretlendirilir. Bu durumda, sabit elektrik maliyeti 5.000 Rs'dir ve toplam maliyet, 1000 birimi aşan birimlerin tüketimine bağlıdır. Bu nedenle, belirli bir seviyeye kadar birim başına maliyet, üretim hacmine göre değişir ve bundan sonra, birim başına maliyet sabit kalır @ birim başına 7,50 Rs.

Aşağıdaki çizelge, çeşitli maliyet unsurlarını ve bunların nasıl sınıflandırıldığını göstermektedir.

Doğrudan veya Dolaylı Malzemeler

Bir ürüne doğrudan katkıda bulunan malzemeler ve bitmiş üründe kolayca tanımlanabilenler, doğrudan malzemeler olarak adlandırılır. Örneğin kitaplarda kağıt, mobilyada ahşap, su tankında plastik ve ayakkabıda deri direkt malzemelerdir. Yüksek değerli öğeler olarak da bilinirler. Herhangi bir bitmiş ürünün üretiminde kullanılan diğer düşük maliyetli kalemler veya destekleyici malzemeler, dolaylı malzeme olarak adlandırılır. Örneğin ayakkabı veya mobilyadaki çiviler.

Direkt işçilik

İşçilere veya bir grup işçiye ödenen, herhangi bir özel üretim, denetim, bakım, malzeme veya ürün taşıma faaliyetiyle doğrudan ilişkili olabilecek ve hammaddenin bitmiş ürünlere dönüştürülmesiyle doğrudan ilişkili olabilecek ücretlere doğrudan işçilik denir. Stajyer veya çıraklara ödenen ücretler, önemli bir değere sahip olmadıkları için doğrudan emek kategorisine girmez.

Genel giderler

Dolaylı harcamalar, malzeme ve işçiliği içeren genel giderler olarak adlandırılır. Genel giderler şu şekilde sınıflandırılır:

• Üretim veya imalat genel giderleri
• Yönetim giderleri
• Satış giderleri
• Dağıtım giderleri
• Araştırma ve geliştirme giderleri

Belirli bir muhasebe dönemi için maliyetlerin sonucunu ve dağılımını bilmek için bir maliyet tablosu hazırlanır. Sütunlu form en popüler olanıdır. Maliyet tabloları yönetimin gerekliliklerine göre hazırlanmasına rağmen, bir maliyet tablosuna dahil edilecek bilgiler, birim başına maliyet ve cari döneme ilişkin toplam maliyet ile birim başına maliyet ve önceki dönemin toplam maliyetini içermelidir. Maliyet tablosunun hazırlanmasında mali tablo verileri kullanılır. Bu nedenle, maliyet tablosu ile mali tablo arasında mutabakat düzenli aralıklarla yapılmalıdır.

Biçim

MALİYET TABLOSU VEYA MALİYET BEYANI Tüm birimler………
Hammadde Stokunun Açılması	... ... ... ...	... ... ... ...
Ekle: Satın Alımlar	... ... ... ...	... ... ... ...
	... ... ... ...	... ... ... ...
Eksi: Stok Kapatma	... ... ... ...	... ... ... ...
Tüketilen malzeme maliyeti →	... ... ... ...	... ... ... ...
Ekle: Doğrudan İşçilik / Ücretler	... ... ... ...	... ... ... ...
Birincil Maliyet →	... ... ... ...	... ... ... ...
Ekle: Genel giderlerde çalışır	... ... ... ...	... ... ... ...
İş Maliyeti →	... ... ... ...	... ... ... ...
Ekle: Yönetim genel giderleri	... ... ... ...	... ... ... ...
Üretim Maliyeti →	... ... ... ...	... ... ... ...
Ekleme: Satış ve dağıtım genel giderleri	... ... ... ...	... ... ... ...
Toplam Satış Maliyeti veya Maliyeti →	... ... ... ...	... ... ... ...

Kavramsal olarak, muhasebe, bilginin dış ve iç kullanıcılarının toplumda ekonomik kaynağın tahsisi ile sonuçlanan bir karara dayanabileceği bilgileri sağlayan disiplindir.

... Slavin ve Reynolds

Muhasebe, şirket sahibine, yönetimine, şirket çalışanlarına ve ayrıca hükümete, alacaklılara, yatırımcılara ve müşterilere işle ilgili bilgiler sağlar.

Finansal muhasebe, fiili geçmişe dayanır ve maliyet muhasebesi, planlama ve kontrole dayanır. Bütçenin hazırlanması, planlamanın bir parçasıdır ve kontrol, planlamanın fiili işlevini kontrol etmekle ilgilidir. Bütçelenen gerçek performansın karşılaştırılması, yönetime zayıf performansları ortadan kaldırmak için bir fikir sağlar.

Maliyet Kontrol Teknikleri

Aşağıdaki yöntemler kullanılarak maliyetler kontrol edilebilir:

• Malzeme kontrolü
• İşgücü Kontrolü
• Genel Gider Kontrolü
• Standart maliyetlendirme
• Bütçe kontrolü
• Sermaye Harcama Kontrolü
• Verimlilik ve Muhasebe Oranları

Başarılı Maliyet Kontrolü için Gereklilikler

Başarılı bir maliyet kontrolü uygulamak için aşağıdaki gereklilikler yerine getirilmelidir:

• Tüm yöneticilere karşı bir plan ve iyi tanımlanmış sorumluluklar gereklidir.

• Bu görevleri yerine getirmek için performans ve maliyet için görevlerin net tanımı.

• Hedeflenen ve gerçek olan arasında bir sapma olması durumunda sabit bir sorumluluk.

• Bilgideki gecikme hiçbir bilgi olmaması anlamına geldiğinden ve yönetim eksiksiz bilgi eksikliği nedeniyle doğru karar veremediğinden, organizasyonun her departmanından hızlı performans verileri toplanır.

• Yönetimin düzeltici adımlar atmasını sağlamak için iyi ve kötü her iki performansın da vurgulanması.

• İyi performanslar için ödül ve fakirler için Ceza.

Maliyet düşürme, üretilen malların veya sunulan hizmetlerin birim maliyetinde, amaçlanan kullanıma uygunluklarını veya ürün kalitesindeki azalmayı bozmadan gerçek ve kalıcı bir düşüşün sağlanması olarak anlaşılmalıdır.

… Yönetim Muhasebecileri Enstitüsü, Londra

Herhangi bir kuruluşun karını maksimize etmenin yalnızca iki yolu vardır: birimin satış fiyatını artırmak veya o birimin maliyetini düşürmek. Yukarıdaki her iki durum da iyi kar elde etmenize neden olabilir. Bugün gördüğümüz gibi, işletmelerin çoğu, satış fiyatındaki artışın satış kaybına neden olabileceği zorlu rekabetçi piyasa durumuyla karşı karşıyadır. Satış fiyatının artırılması, ancak şirketin tekel ürünleri ile uğraştığı ürünlerde mümkündür ve hepimiz bu durumun hiçbir şirket ve ürünleri için devam edemeyeceğinin bilincindeyiz. Bu nedenle, maliyet düşürme bu durumla başa çıkmanın yalnızca bilimsel bir yoludur; gerçek ve kalıcı olması koşuluyla. Maliyetin düşürülmesi, hammadde maliyetinin geçici olarak düşürülmesi, hükümet politikalarındaki değişiklik vb. Sonucu olmamalı ve en önemlisi, maliyetin düşürülmesi o ürünün kalite fiyatına bağlı olmamalıdır.

Maliyetin azaltılması aşağıdaki şekilde olmalıdır:

• Üretim hacmi aynı olmalı ancak harcama maliyeti düşürülmelidir.
• Üretim seviyesini değiştirmeden üretimde artış olmalıdır.

Maliyet Azaltma Programı

Maliyet düşürme programının temelleri şunlardır:

• Maliyet azaltma programı şirketin ihtiyacına göre yapılmalıdır.

• Maliyet azaltma programı, tek seferlik veya kısa vadeli faaliyet olarak ele alınamayacak sürekli bir faaliyettir. Herhangi bir maliyet azaltma programının başarısı, yalnızca çabaların sürekli iyileştirilmesinde yatabilir.

• Maliyet azaltma programı gerçek ve kalıcı olmalıdır.

• Maliyet azaltma programının örnek belirleyicisi, üst yönetim çalışanı olmalıdır. Bu programın başarısı, bir organizasyonun tüm çalışanlarının ve departmanının işbirliğine bağlıdır.

• Çalışanlar, maliyet düşürme programına katıldıkları ve bu programla ilgili yenilikçi fikirler verdikleri için ödüllendirilmelidir.

Maliyet Azaltma Programı Kapsamındaki Alanlar

Maliyet düşürme kapsamına giren bir dizi alan vardır. Aşağıda tartışılmaktadır.

Tasarım

Herhangi bir ürünün imalatı, ürünün tasarımıyla başlar. Eski ürünün tasarımında ve yeni ürün tasarlanırken iyileştirme anında, ürünün maliyetini aşağıdaki açılardan düşürebilecek kullanışlı bir tasarım bulmak için biraz yatırım yapılması önerilir:

Material Cost

Ürün tasarımı, ikame olarak daha ucuz hammadde, maksimum üretim, daha az miktar vb. Olanaklarını bulmaya teşvik etmelidir.

Labor Cost

Ürün tasarımı operasyon süresini, satış sonrası hizmet maliyetini, minimum toleransı vb. Azaltabilir.

Organization

Çalışanlar, maliyet düşürme planı için teşvik edilmelidir. Şüphe ve sürtüşmeler için alan olmamalıdır; herhangi bir departman veya herhangi bir yönetim seviyesi arasında iletişim boşluğu olmamalıdır; ve bir kuruluşun tanımlanmış işlev alanıyla birlikte uygun sorumluluk dağılımı olmalıdır.

Factory Layout and Equipment

Malzemenin, insan gücünün ve makinelerin kullanılmayan kullanımı hakkında uygun bir çalışma yapılmalıdır, yukarıdakilerin maksimum kullanımı herhangi bir ürünün maliyetini etkin bir şekilde azaltabilir.

Administration

Bir kuruluş, bunu yapmak için geniş bir kapsam olduğundan, idari giderlerin maliyetini düşürmek için çaba göstermelidir. Bir şirket, aşağıdaki masrafların maliyetini değerlendirebilir ve azaltabilir, ancak verimlilik maliyetini değil:

• Telefon masrafları
• Seyahat masrafları
• Personel azaltarak maaş
• Kırtasiye maliyetinde azalma
• Posta ve Telgraflar

Marketing

Maliyet azaltma programı kapsamında aşağıdaki alanlar kapsanabilir:

• Advertisement
• Warehouse
• Satış promosyonu
• Dağıtım Giderleri
• Araştırma ve Geliştirme Programı

Herhangi bir maliyet muhasebecisi, Pazarlama segmenti için maliyet azaltmaya odaklanırken aşağıdaki noktaları akılda tutmalıdır:

• Bir kuruluşun dağıtım sistemini, sistemin genel verimliliği ve bu sistemin ne kadar ekonomik çalıştığını kontrol edin.

• Satış promosyon sisteminin etkinliğini öğrenin

• Maliyetlerin bir kuruluşun satış ve dağıtım sisteminden düşüp düşemeyeceğini ve pazarın araştırma ve geliştirme sisteminin yeterli olup olmadığını öğrenin.

• Bir maliyet muhasebecisi ayrıca müşterilerin üç kategoriye ayrılabileceği bir ABC analizi yapmalıdır. Örneğin:

MÜŞTERİLERİN ABC ANALİZİ
Kategori	Gönderim Sayısı	Kapsanan Satış Hacmi
Müşteri ... A	Yaklaşık 10%	% 60 -% 80
Müşteri ... B	Yaklaşık 20%	% 20 ila% 30
Müşteri ... C	Yaklaşık% 70	% 5 ila% 10

Bu analizi yaptıktan sonra organizasyon, satış hacminin çoğunu kapsayan müşterilere odaklanabilir. Buna göre, maliyet düşürme programı B ve C kategorileri alanında başarılı bir şekilde yürütülebilir.

Finansal Yönetim

Aşağıdaki alanlara dikkat edilmelidir:

• Fazla yatırım varsa.

• Alınan sermaye maliyeti ne kadar ekonomiktir?

• Kuruluş, kullanılan sermaye için maksimum getiri elde ediyorsa.

• Satılması gereken fazla yatırım varsa ve benzer şekilde kullanılmayan sabit kıymetler ortadan kaldırılmalıdır. Yavaş hareket eden veya hareket etmeyen envanterler kaldırılmalı ve bu fazlalığı, daha karlı bir iş alanı döngüsüne yeniden yatırım yapmak için işletme sermayesine aktarmalıdır.

Kişisel yönetim

Maliyet azaltma programları, personel refahı önlemleri kullanılarak ve iş ilişkisini iyileştirerek yürütülebilir. Verimli bir maliyet azaltma programı yürütmek için işgücü için teşvik programlarının tanıtılması ve onlara daha iyi çalışma koşulları sağlanması çok önemlidir.

Malzeme kontrolü

Ekonomik ve daha kullanışlı malzeme satın alınarak maliyet düşürme programı yürütülmelidir. Ekonomik Sipariş Miktarı (EOQ) tekniği kullanılmalıdır. Envanter düşük tutulmalıdır. İçe dönük malzeme üzerinde uygun kontrol, depo üzerinde kontrol ve malzemenin uygun şekilde dağıtımı ve etkili malzeme verimi yapılmalıdır.

Üretim

Malzeme, işçilik ve makine üzerinde etkili kontrol kullanılarak daha iyi bir maliyet düşürme programı çalıştırılabilir.

Maliyet Düşürme Araçları ve Teknikleri

Maliyetleri düşürmek için aşağıdaki araçlar ve teknikler kullanılır:

• Bütçe kontrolü
• Standart Maliyetleme
• Basitleştirme ve Çeşitlilik Azaltma
• Finansın Planlanması ve Kontrolü
• Maliyet fayda analizi
• Değer analizi
• Katkı Analizi
• İş Değerlendirmesi ve Başarı Derecesi
• Tasarımda İyileştirme
• Malzeme kontrolü
• İşgücü Kontrolü
• Tepegöz Kontrolü
• Pazar araştırması

Hepimiz terime aşinayız budget. Bütçeleme, yönetime operasyonları verimli bir şekilde planlama, koordine etme ve kontrol etme gibi işlevlerini yerine getirmede yardımcı olan güçlü bir araçtır. Bütçenin tanımı,

Tanımlanmış bir zaman diliminden önce hazırlanan ve onaylanan parasal terimlerle ölçülen plan, genellikle planlanan geliri ve / veya dönem boyunca yapılacak harcamaları ve belirli bir amaca ulaşmak için kullanılacak sermayeyi gösterir.

--- CIMA, İngiltere

Bütçe, Bütçeleme ve Bütçe Kontrolü

Terimleri sırayla inceleyelim.

Bütçe

Bütçe, herhangi bir organizasyonun, tahminin sonuçlarına dayanan ve planlanan faaliyetlerle ilgili hedeflerini temsil eder.

Bütçe ne bir tahmindir ne de bir tahmindir, çünkü bir tahmin gelecekteki olayların önceden belirlenmesidir, basit bir tahmine veya herhangi bir bilimsel ilkeye dayanabilir.

Benzer şekilde, bir tahmin, belirli bir süre boyunca olayların bir beklentisi olabilir. Şirketin belirli bir faaliyeti için bir tahmin olabilir. Normalde satış, üretim veya kuruluşun diğer faaliyetleri gibi olası olayları tahmin ederiz.

Öte yandan, bütçe, planlanan koşullar altında kuruluşun planlanan politikası ve programı ile ilgilidir. Eylemi gerçekleşebilecek veya olmayabilecek bir duruma göre temsil eder.

Bütçeleme

Bütçeleme, firmanın tüm veya çeşitli departmanlarının yardımı ve koordinasyonu ile bütçenin oluşturulmasını temsil eder.

Bütçe kontrolü

Bütçe kontrolü, yönetimin gelecek için planlamada sorumluluk ve yetki tahsis etmesi ve operasyonların verimliliğini değerlendirmek için bir ölçüm temeli geliştirmesi için bir araçtır.

Bütçe, belirli bir süre boyunca izlenecek politikanın bir planıdır. Tüm eylemler bütçe planlamasına dayanır çünkü bütçe, şirketin ilgili tüm faaliyetleri incelendikten sonra hazırlanır. Bütçe, üst yönetimin politikalarını uygulayan firma personeli ile üst yönetime bir iletişim zemini sağlar.

Bütçe kontrolü, bir kuruluşun ekonomik eğilimlerini, mali durumunu, politikalarını, planlarını ve eylemlerini koordine etmeye yardımcı olur.

Bütçe kontrolü ayrıca yönetime kuruluşun planını ve faaliyetlerini sağlamasına ve kontrol etmesine yardımcı olur. Bütçe kontrolü, gerçek performansın bütçelerinkiyle sürekli karşılaştırılmasını mümkün kılar.

Bütçeler bir departmanın bireysel hedefleridir, oysa bütçelemenin bütçe oluşturma eylemi olduğu söylenebilir. Bütçe Kontrolü tüm bunları kapsar ve ek olarak, bütçelerin kendilerinin planlanması ve bu bütçenin iş planlaması ve kontrolü için genel bir yönetim aracını etkilemek için kullanılmasını içerir.

... Rowland ve William

Bütçe Türleri

Bütçeler çeşitli şekillerde kategorize edilebilir. Bütçe türlerini ayrıntılı olarak inceleyelim.

Fonksiyonel Bütçeler

Firmanın satış, üretim, nakit vb. Herhangi bir işlevi ile ilgilidir. Fonksiyonel bütçelerde aşağıdaki bütçeler hazırlanır:

• Satış bütçesi
• üretim bütçesi
• Malzeme Bütçesi
• Üretim Bütçesi
• İdari Maliyet Bütçesi
• Bitki Kullanım Bütçesi
• Sermaye Harcama Bütçesi
• Araştırma ve Geliştirme Maliyet Bütçesi
• Nakit Bütçesi

Ana Bütçe veya Özet Bütçe veya Nihai Kar planı

Bu bütçe, tüm bilgileri özet bir şekilde kapsadığı için şirketin üst yönetimi için çok faydalıdır.

Sabit Bütçe

Katı bir bütçedir ve bütçe düzeyinde herhangi bir değişiklik olmayacağı varsayımıyla çizilir.

Esnek Bütçe

Aynı zamanda kayan ölçek bütçesi olarak da adlandırılır. Şu durumlarda faydalıdır:

• öngörülemenin zor olduğu yeni organizasyonlar,
• Mevsimsellik veya talep değişikliği nedeniyle faaliyet seviyesinin değiştiği firmalar,
• moda değişimine dayalı endüstriler,
• Yeni ürünleri piyasaya sürmeye devam eden birimler ve
• gemi inşa işi yapan firmalar.

Sıfır Bazlı Bütçeleme

Sıfır tabanlı bütçeleme, artımlı yaklaşıma dayalı değildir; önceki yıl rakamları baz alınmamaktadır.

CIMA bunu şu şekilde tanımlamıştır:

Bütçeleme yöntemi olarak, her bir bütçe belirlendiğinde tüm faaliyetlerin yeniden değerlendirildiği, her faaliyetin farklı seviyeleri değerlendirilir ve mevcut fonlarla eşleşecek kombinasyon seçilir.

Kontrol Oranları

Gerçek performansın bütçelenen performanstan sapmalarını değerlendirmek için aşağıdaki oranlar kullanılır. Oran% 100 veya daha fazlaysa, olumlu sonuçları temsil eder ve bunun tersi de geçerlidir.

Capacity Ratio	= Çalışılan fiili saatler / Bütçelenen saatler
Activity Ratio	= Fiili üretim için standart saatler / Bütçelenen saatler × 100
Efficiency Ratio	= Fiili üretim için standart saatler / Çalışılan fiili saatler × 100
Calendar Ratio	=   Bir dönemdeki fiili çalışma günü sayısı / Bütçelenen dönemdeki çalışma günü sayısı × 100

Esnek Bütçe Vs. Sabit Bütçe

Puanlar	Esnek Bütçe	Sabit Bütçe
Esneklik	Esnek doğası gereği üretim düzeyine göre hızla yeniden organize edilebilir.	Bir sürenin başlamasından sonra sabit bütçe fiili üretime göre değişemez.
Durum	Esnek bütçe koşullardaki değişikliklere göre değişebilir.	Sabit bütçe, koşulların değişmeyeceği varsayımına dayanmaktadır.
Maliyet Sınıflandırması	Maliyetlerin sınıflandırılması, değişkenliklerinin niteliğine göre yapılır.	Yalnızca sabit maliyetler için uygundur; sabit bütçede sınıflandırma yapılmaz.
Karşılaştırma	Gerçek rakamların revize edilmiş standart rakamlarla karşılaştırılması, bir endişenin üretim seviyesindeki değişime göre yapılır.	Üretim seviyesinde değişiklik varsa doğru bir karşılaştırma yapmak mümkün değildir.
Maliyetin tespiti	Farklı faaliyet seviyelerinde bile maliyetleri tespit etmek kolaydır.	Üretim düzeyinde veya koşullarda değişiklik olması durumunda, maliyetleri doğru bir şekilde tespit etmek mümkün değildir.
Maliyet Kontrolü	Maliyetleri kontrol etmek için etkili bir araç olarak kullanılır.	Sınırlamaları nedeniyle maliyet kontrol aracı olarak kullanılmamaktadır.

Esnek Bütçe

Esnek bütçe, mantıklı karşılaştırma sağlar. Fiili faaliyetteki fiili maliyet, esnek bir bütçe hazırlanırken bütçelenen maliyetle karşılaştırılır. Esneklik, değişkenlik kavramını tanır.

Esnek bütçe, ulaşılan faaliyet düzeyine göre departmanların performansının değerlendirilmesine yardımcı olur. Maliyet tespiti, farklı faaliyet seviyelerinde mümkündür. Fiyat tespiti ve tekliflerin hazırlanmasında da faydalıdır.

Misal

Aşağıdaki verilen harcamalar yardımıyla 10.000 adetlik üretim için bir bütçe hazırlayın. 5.000 ve 8.000 birim için esnek bütçeler hazırlayın.

Maliyetler	Birim Fiyat (Rs.)
Malzeme	75
Emek	20
Değişken Fabrika Genel Giderleri	15
Sabit Fabrika Genel Giderleri (50.000 Rs)	5
Değişken Giderler (Doğrudan)	6
Satış Giderleri (% 20 Sabit)	20
Dağıtım Giderleri (% 10 sabit)	10
İdari Giderler (70.000 Rs)	7
Birim başına toplam satış maliyeti	158

Çözüm

Ayrıntılar	Output 5000 units		Output 5000 units
	Rate(Rs)	Amount	Rate(Rs)	Amount
Variable or Product Expenses:
Malzeme	75,00	3.75.000	75,00	6,00,000
Emek	20.00	1.00.000	20.00	1.60.000
Doğrudan Değişken Genel Giderler	6,00	30.000	6,00	48.000
Prime Cost	101.00	5,05,000	101.00	8,08,000
Factory Overheads
Değişken Genel Giderler	15.00	75.000	15.00	1,20,000
Sabit Genel Giderler	10.00	50.000	6.25	50.000
Work Cost	126.00	6,30,000	122.25	9,78,000
Sabit İdari Giderler	14.00	70.000	8.75	70.000
Cost of Production	140.00	7,00,000	131.00	10,48,000
Selling Expenses
Rs'nin% 20'si sabitlendi. 20 / -	8.00	40.000	5,00	40.000
Değişken Maliyet Rs'nin% 80'i. 20 / -	16.00	80.000	16.00	1.28.000
Distributed Expenses
Rs'nin% 10'u sabitlendi. 10 / -	2.00	10.000	1.25	10.000
Değişken Rs'nin% 90'ı 10 / -	9.00	10.000	1.25	10.000
Total Cost of Sale	175.00	8,75,000	165.25	12,98,000

Nakit Bütçesi

Nakit bütçesi, mali bütçe kategorisine girer. Belirli bir süre boyunca bütçelenen nakit akışlarını (giriş ve çıkışlar) hesaplamak için hazırlanmıştır. Nakit bütçesi, gelecekte ortaya çıkabilecek aşırı nakit veya nakit sıkıntısından kaçınmak için optimum nakit düzeyini belirlemede yararlıdır.

Nakit bütçesi sayesinde kıtlık durumunda borçlanma fonları aracılığıyla nakit ayarlayabilir, fazla olması durumunda nakit yatırım yapabiliriz.

Her işletmenin güvenli bir düzeyde nakit tutması gerekir. Ana bütçenin bir parçası olarak aşağıdaki görevler bir nakit bütçesine dahil edilir:

• Nakit Tahsilatı
• Nakit ödemeler
• Satış Giderleri ve idari pahalı bütçe

Biçim

Bir firma 50.000 Rs nakit bakiyesini korumak istiyorsa ve kıtlık durumunda firma Bankadan borç alırsa, aşağıdaki nakit bütçesi hazırlanır:

Ayrıntılar	Q-1	Q-2	Q-3	Q-4	Toplam
					(Yıllık)
Nakit Dengesi Açma	40.000	50.000	50.000	50.500	40.000
Ekle; Nakit makbuzları	80.000	1.00.000	90.000	1.25.000	3,95,000
Toplam Mevcut Nakit (A)	1,20,000	1.50.000	1.40.000	1,75,500	4.35.000
Eksi: Nakit Ödemeler:
Doğrudan Malzeme	30.000	40.000	38.000	42.000	1.50.000
Direk iş gücü	12.000	15.000	14.000	16.000	57.000
Fabrika Genel Giderleri	18.000	19.000	17.000	20.000	74.000
Yönetim giderleri	16.000	16.000	16.000	16.000	64.000
Satış ve Dağıtım Uzm.	9.000	10.000	11.000	12.000	42.000
Duran Varlıkların Satın Alınması	-	-	40.000	-	40.000
Toplam Nakit Ödemeler (B)	85.000	1.00.000	1.36.000	1.06.000	4.27.000
Elde nakit C (AB)	35.000	50.000	4.000	69.500	8.000
Finans hareketleri:	15.000	-	50.000	-	65.000
Borçlanma		-	-3.000	-18.000	-21.000
Borç Geri Ödemeleri		-	-500	-1.500	-2.000
Faiz ödemesi
Finansmandan Net Nakit Akışı	23.000	0	46.500	-19.500	50.000
Faaliyetler (D)
Kapanış Nakit Bakiyesi E (C + D)	58.000	50.000	50.500	50.000	50.000

Marjinal maliyet, üretilen miktar bir artırıldığında toplam maliyette meydana gelen değişikliktir. Yani, bir birim daha mal üretmenin maliyetidir. Örneğin, varsayalım:

Variable cost per unit     = Rs 25
Fixed cost                 = Rs 1,00,000
Cost of 10,000 units       = 25 × 10,000 = Rs 2,50,000
Total Cost of 10,000 units = Fixed Cost + Variable Cost
                           = 1,00,000 + 2,50,000
                           = Rs 3,50,000
Total cost of 10,001 units = 1,00,000 + 2,50,025
                           = Rs 3,50,025
Marginal Cost              = 3,50,025 – 3,50,000
                           = Rs 25

Marjinal Maliyetleme İhtiyacı

Marjinal maliyetlemenin neden gerekli olduğunu görelim:

• Birim başına değişken maliyet sabit kalır; üretimdeki herhangi bir artış veya azalma, toplam çıktı maliyetini değiştirir.

• Toplam sabit maliyet, belirli bir üretim düzeyine kadar değişmeden kalır ve üretimdeki artış veya azalışla değişmez. Sabit maliyetin toplam maliyet açısından sabit kaldığı anlamına gelir.

• Fixed expenses exclude from the total cost in marginal costing technique and provide us the same cost per unit up to a certain level of production.

Features of Marginal Costing

Features of marginal costing are as follows:

• Marginal costing is used to know the impact of variable cost on the volume of production or output.

• Break-even analysis is an integral and important part of marginal costing.

• Contribution of each product or department is a foundation to know the profitability of the product or department.

• Addition of variable cost and profit to contribution is equal to selling price.

• Marginal costing is the base of valuation of stock of finished product and work in progress.

• Fixed cost is recovered from contribution and variable cost is charged to production.

• Costs are classified on the basis of fixed and variable costs only. Semi-fixed prices are also converted either as fixed cost or as variable cost.

Ascertainment of Profit under Marginal Cost

‘Contribution’ is a fund that is equal to the selling price of a product less marginal cost. Contribution may be described as follows:

Contribution                  = Selling Price – Marginal Cost
Contribution                  = Fixed Expenses + Profit
Contribution – Fixed Expenses = Profit

Income Statement under Marginal Costing

Income Statement For the year ended 31-03-2014
Particulars	Amount	Total
Sales		25,00,000
Less: Variable Cost:
Cost of goods manufactured	12,00,000
Variable Selling Expenses	3,00,000
Variable Administration Expenses	50,000
		15,50,000
Contribution		9,50,000
Less: Fixed Cost:
Fixed Administration Expenses	70,000
Fixed Selling Expenses	1,30,000	2,00,000
		7,50,000

Advantages of Marginal Costing

The advantages of marginal costing are as follows:

• Easy to operate and simple to understand.

• Marginal costing is useful in profit planning; it is helpful to determine profitability at different level of production and sale.

• It is useful in decision making about fixation of selling price, export decision and make or buy decision.

• Break even analysis and P/V ratio are useful techniques of marginal costing.

• Evaluation of different departments is possible through marginal costing.

• By avoiding arbitrary allocation of fixed cost, it provides control over variable cost.

• Fixed overhead recovery rate is easy.

• Under marginal costing, valuation of inventory done at marginal cost. Therefore, it is not possible to carry forward illogical fixed overheads from one accounting period to the next period.

• Since fixed cost is not controllable in short period, it helps to concentrate in control over variable cost.

Planned cost is a key for effective cost control which is not provided by historical cost concepts. The standard costing system was developed to overcome the drawbacks of the historical costing system. Since historical costing deals only with the actual costs incurred, it is not an effective device of cost control.

Standard costing tells us what should be the cost of the product and if the actual cost exceeds the projected cost, the standard costing system can point to the reason of deviation.

Points Related to Standard Costing

• Standard costing includes pre-determination of costs under specific working conditions.

• In this process, the standard quantity of machine time, labor time, and material is calculated and the future market trend for price standards is analyzed.

• Standard costing helps in variance analysis.

• Along with fixation of sale price, it also provides valuation of stock and work in progress.

• Material, labor, and overheads cost are ascertained.

• Actual cost is measured.

Standard Cost Card

Format

Standard Cost Card No ... ... ... ... Product... ... ... ... Date of setting Standard... ... ... ...
Element of Cost	Quantity of Hours	Rate Rs.	Standard Cost
1. Direct Material Material A Material B	400 units 100 units	5.00 4.00	2,000 400
	500 units		2,400
Less: Normal Loss 5%	25 units	Scrap Value	400
Normal Output	475 units		2,000
2. Direct Labour	100 hrs	20	200
3. Overheads

When the actual cost differs from the standard cost, it is called variance. If the actual cost is less than the standard cost or the actual profit is higher than the standard profit, it is called favorable variance. On the contrary, if the actual cost is higher than the standard cost or profit is low, then it is called adverse variance.

Each element of cost and sales requires variance analysis. Variance is classified as follows:

• Direct Material Variance
• Direct Labor Variance
• Overhead Variance
• Sales Variance

Direct Material Variance

Material variances can be of the following categories:

• Material Cost Variance
• Material Price Variance
• Material Usage Variance
• Material Mix Variance
• Material Yield Variance

Material Cost Variance
Standard cost of materials for actual output – Actual cost of material used Or Material price variance + Material usage or quantity variance Or Material price variance + Material mix variance + Material yield variance
Material Price Variance
Actual usage ( Standard Quantity Price – Actual Unit Price) Actual Usage = Actual Quantity of material (in units) used Standard Unit Price = Standard Price of material per unit Actual Unit Price = Actual price of material per unit
Material Usage or Quantity Variance
Material usage or Quantity variance : Standard price per unit (Standard Quantity – Actual Quantity )
Material Mix Variance
Material mix variance arises due to the difference between the standard mixture of material and the actual mixture of Material mix. Material Mix variance is calculated as a difference between the standard prices of standard mix and the standard price of actual mix. If there is no difference between the standard and the actual weight of mix, then: Standard unit cost (Standard Quantity – Actual Quantity ) Or Standard Cost of Standard Mix – Standard cost of Actual Mix Sometimes due to shortage of a particular type of material, standard is revised; then: Standard unit cost (Revised Standard Quantity – Actual Quantity) Or Standard cost of revised Standard Mix – Standard Cost of Actual mix If the actual weight of mix differs from the standard weight of mix, then: Standard cost of revised standard mix × Total weight of actual mix / mixTotal weight of revised standard mix
Material Yield Variance
When the standard and the actual mix do not differ, then Yield Variance = Standard Rate × (Actual Yield – Standard Yield) Standard Rate = Standard cost of standard mix / Net standard output (i.e.Gross output−Standard loss)

Direct Labor Variance

Direct labor variances are categorized as follows:

• Labor Cost Variance
• Labor Rate of Pay Variance
• Total Labor Efficiency Variance
• Labor Efficiency Variance
• Labor Idle Time Variance
• Labor Mix Variance or Gang Composition Variance
• Labor Yield Variance or Labor Efficiency Sub Variance
• Substitution Variance

Labor Cost Variance

Standard Cost of Labor – Actual Cost of Labor

Labor Rate of pay Variance

Actual Time taken × (Standard Rate – Actual Rate)

Total Labor Efficiency Variance

Standard rate × (Standard time – Actual time)

Labor Efficiency Variance

Standard Rate (Standard time for actual output – Actual time worked)

Labor Idle Time Variance

Idle Time Variance = Abnormal Idle Time × Standard Rate Total Labor Cost Variance = Labor rate of Pay variance + Total labor Efficiency Variance Total Labor Efficiency Variance = Labor Efficiency Variance + Labor Idle Time Variance

Labor Mix Variance or Gang Composition Variance

If actual composition of labor is equal to standard: LMV = Standard Cost of Standard Composition (for Actual time taken) – Standard Cost of Actual Composition (for Actual time worked) If standard composition of labor revised due to shortage of any specific type of labor but the total actual time is equal to the total standard time: LMV = Standard Cost of Revised Standard Composition (for Actual Time Taken) – Standard Cost of Actual Composition (for Actual Time Worked) If actual and standard time of labor differs: = Total time of actual labor composition / Total time of standard labor composition × Std.cost of std.composition − Std.cost of actual composition In case the Standard is revised and there is a difference in the total Actual and the Standard time: = Total time of actual labor composition / Total time of revised std.labor composition × Std.cost of (revised std.composition − actual composition)

Labor Yield Variance

Std. Labor Cost per unit × (Actual Yield In units – Std. Yield in units expected from Actual time worked on production)

Substitution Variance

(Actual hrs × Std. Rate of Std. Worker) – (Actual hrs × Std.Rate actual worker)

Cost-Volume-Profit (CVP) Analysis is also known as Break–Even Analysis. Every business organization works to maximize its profits. With the help of CVP analysis, the management studies the co-relation of profit and the level of production.

CVP analysis is concerned with the level of activity where total sales equals the total cost and it is called as the break-even point. In other words, we study the sales value, cost and profit at different levels of production. CVP analysis highlights the relationship between the cost, the sales value, and the profit.

Assumptions

Let us go through the assumptions for CVP analysis:

• Variable costs remain variable and fixed costs remain static at every level of production.

• Sales volume does not affect the selling price of the product. We can assume the selling price as constant.

• At all level of sales, the volume, material, and labor costs remain constant.

• Efficiency and productivity remains unchanged at all the levels of sales volume.

• The sales-mix at all level of sales remains constant in a multi-product situation.

• The relevant factor which affects the cost and revenue is volume only.

• The volume of sales is equal to the volume of production.

Marginal Cost Equation

Equations for elements of cost are as follows:

Sales = Variable costs + Fixed Expenses ± Profit /Loss

                     Or
                     
Sales – Variable Cost = Fixed Expenses ± Profit /Loss

                     Or
                     
Sales – Variable Cost = Contribution

It is necessary to understand the following four concepts, their calculations, and applications to know the mathematical relation between cost, volume, and profit:

• Contribution
• Profit Volume Ratio (P/V Ratio or Contribution/Sales (C/S))
• Break-Even Point
• Margin of Safety

Contribution

Contribution = Sales – Marginal Cost

We have already discussed contribution in Marginal Costing topic above.

Profit-Volume Ratio

Profit / Volume (P/V) ratio is calculated while studying the profitability of operations of a business and to establish a relation between Sales and Contribution. It is one of the most important ratios, calculated as under:

The P/V Ratio shares a direct relation with profits. Higher the P/V ratio, more the profit and vice-a-versa.

Break-Even Point

When the total cost of executing business equals to the total sales, it is called break-even point. Contribution equals to the fixed cost at this point. Here is a formula to calculate break-even point:

Break-even point based on total sales:

Calculation of output or sales value at which a desired profit is earned:

Composite Break Even Point

A company may have different production units, where they may produce the same product. In this case, the combined fixed cost of each productions unit and the combined total sales are taken into consideration to find out BEP.

• Constant Product - Mix Approach In this approach, the ratio is constant for the products of all production units.

• Variable Product - Mix Approach In this approach, the preference of products is based on bigger ratio.

Margin of Safety

Excess of sale at BEP is known as margin of safety. Therefore,

Margin of safety = Actual Sales − Sales at BEP

Margin of safety may be calculated with the help of the following formula:

Break-Even Chart

Break-Even Chart is the most useful graphical representation of marginal costing. It converts accounting data to a useful readable report. Estimated profits, losses, and costs can be determined at different levels of production. Let us take an example.

Example

Calculate break-even point and draw the break-even chart from the following data:

Fixed Cost    = Rs 2,50,000
Variable Cost = Rs 15 per unit
Selling Price = Rs 25 per unit
Production level in units 12,000, 15,000, 20,000, 25,000, 30,000, and 40,000.

Solution:

At production level of 25,000 units, the total cost will be Rs 6,25,000.

(Calculated as (25000 × 14) + 2,50000)

Statement showing Profit & Margin of safety at different level of production Break Even Sale = Rs 6,25,000 (25,000 x 25)
Production (In Units)	Total Sale (In Rs)	Total Cost (In Rs)	Profit (Sales - Cost) (In Rs)	Margin of safety (Profit/Contribution per unit) (In Units)
12000	3,00,000	4,30,000	-1,30,000
15000	3,75,000	4,75,000	-1,00,000
20000	5,00,000	5,50,000	-50,000
25000	6,25,000	6,25,000	(B.E.P)	(B.E.P)
30000	7,50,000	7,00,000	50,000	5,000
40000	10,00,000	8,50,000	1,50,000	15,000

The corresponding chart plotted as production against amount appears as follows:

Institute of Chartered Accountants of England and Wales defines management accounting as:

Any worm of accounting which enables a business to conduct more efficiently can be regarded as Management Accounting.

American Accounting Association defines management accounting as:

Management Accounting includes the methods and concepts necessary for effective planning, for choosing among alternative business actions, and for control through the evaluation and interpretation of performance.

Characteristics of Management Accounting

Management accounting provides data to the management on the basis of which they take decisions to achieve organizational goals and improve their efficiency. In this section, we will discuss the main characteristics of management accounting.

To Provide Accounting Information

Information is collected and classified by the financial accounting department, and presented in a way that suits managerial needs to review the various policy decisions of an organization.

Cause and Effect Analysis

One step further from financial accounting, management accounting works to know the reasons of profit or loss of an organization. It works to find out the causes for loss and also study the factors which influence the profitability. Therefore, cause and effect is a feature of management accounting.

Special Technique and Concepts

Budgetary control, marginal costing, standard costing are main techniques used in financial accounting for successful financial planning and analysis, and to make financial data more useful.

Decision Making

Studying various alternative decisions, studying impact of financial data on future, supplying useful data to management, helping management to take decisions is a part of management accounting.

Achieving Tasks

Financial data is used to set targets of the company and to achieve them. Corrective measures are used if there is any deviation in actual and targeted task. This all is done through management accounting with the help of budgetary control and standard costing.

No Fixed Norms

No doubt, tools of management accounting are same, but at the same time; uses of these tools depend upon need, size, and structure of any organization. Thus, no fix norms are used in application of management accounting. On the other hand, financial accounting totally depends on certain rules and principals. Therefore, presentation and analysis of accounting data may vary from one organization to another.

Increasing Efficiency

While evaluating the performance of each department of an organization, management accounting can spot the efficient and inefficient sections of an organization. With the help of that, corrective step can be taken to rectify the inefficient part for better performance. Hence, we can say that efficiency of a concern can increase using accounting information.

Informative Instead of Decision Making

Decisions are taken only by top management using information provided by management accountant as classified in a manner which is useful in decision making. Decision making does not come under preview of accountant, it is only the top management, who can take decision. Thus, decision of an organization depends on caliber and efficiency of the management.

Forecasting

Management accountant helps management in future planning and forecasting using historical accounting data.

Objectives of Management Accounting

Let us go through the objectives of management accounting:

Planning and Formulating Policies

In the process of planning and formulating policies, a management accountant provides necessary and relevant information to achieve the targets of the company. Management accounting uses regression analysis and time series analysis as forecasting techniques.

Controlling Performance

In order to assure effective control, various techniques are used by a management accountant such as budgetary control, standard costing, management audit, etc. Management accounting provides a proper managerial control system to the management. Reports are provided to the management regarding the effective and efficient use of resources.

Interpreting Financial Statement

Collecting accounting data and analyzing the same is a key role of management accounting. Management accounting provides relevant information in a systematic way that can be used by the management in planning and decision-making. Cash flow, fund flow, ratio analysis, trend analysis, and comparative financial statements are the tools normally used in management accounting to interpret and analyze accounting data.

Motivating Employees

Management accounting provides a selection of best alternative methods of doing things. It motivates employees to improve their performance by setting targets and starting incentive schemes.

Making Decisions

Success of any organization depends upon accurate decision-making and effective decision-making is based on informational network as provided by management accounting. Applying techniques of differential costing, absorption costing, marginal costing, and management accounting provides useful data to the management to aid in their decision-making.

Reporting to Management

It is the primary role of management accounting to inform and advice the management about the latest position of the company. It covers information about the performance of various departments on regular basis to the management which is helpful in taking timely decisions.

A management accountant also works in the capacity of an advisory to overcome any existing financial or other problems of an organization.

Coordinating among Departments

Management accounting is helpful in coordinating the departments of an organization by applying thorough functional budgeting and providing reports for the same to the management on a regular basis.

Administrating Tax

Any organization must comply with the tax systems prevailing in the country they are operating from. It is a challenge due to the ever-increasing complexity of the tax structure. Organization need to file various kinds of returns with different tax authorities. They need to calculate the correct amount of tax and assure timely deposit of tax. Therefore, the management takes guidance from management accountants to comply with the law of the land.

Management accounting collects data from cost accounting and financial accounting. Thereafter, it analyzes and interprets the data to prepare reports and provide necessary information to the management.

On the other hand, cost books are prepared in cost accounting system from data as received from financial accounting at the end of each accounting period.

The difference between management and cost accounting are as follows:

S.No.	Cost Accounting	Management Accounting
1	The main objective of cost accounting is to assist the management in cost control and decision-making.	The primary objective of management accounting is to provide necessary information to the management in the process of its planning, controlling, and performance evaluation, and decision-making.
2	Cost accounting system uses quantitative cost data that can be measured in monitory terms.	Management accounting uses both quantitative and qualitative data. It also uses those data that cannot be measured in terms of money.
3	Determination of cost and cost control are the primary roles of cost accounting.	Efficient and effective performance of a concern is the primary role of management accounting.
4	Success of cost accounting does not depend upon management accounting system.	Success of management accounting depends on sound financial accounting system and cost accounting systems of a concern.
5	Cost-related data as obtained from financial accounting is the base of cost accounting.	Management accounting is based on the data as received from financial accounting and cost accounting.
6	Provides future cost-related decisions based on the historical cost information.	Provides historical and predictive information for future decision-making.
7	Cost accounting reports are useful to the management as well as the shareholders and creditors of a concern.	Management accounting prepares reports exclusively meant for the management.
8	Only cost accounting principles are used in it.	Principals of cost accounting and financial accounting are used in management accounting.
9	Statutory audit of cost accounting reports are necessary in some cases, especially big business houses.	No statutory requirement of audit for reports.
10	Cost accounting is restricted to cost-related data.	Management accounting uses financial accounting data as well as cost accounting data.

All monetary transactions are recorded in the books of accounts on historical cost basis. Financial statements are prepared to ascertain the actual profit or loss of the firm and to know the financial position of the firm of every accounting period.

Management accounting collects data from financial statements, analyzes, and then provides this data to the management.

S.no.	Financial Accounting	Management Accounting
1	Monitory transactions are the base of financial accounting.	Data as obtained from financial accounting is the base of management accounting.
2	Recognition, classification, recording of financial transactions on actual basis, and preparation of financial statement are the main functions of financial accounting.	Collection of data from financial accounting, provision of necessary information to the management for planning, decision-making, and evaluation are the main functions of management accounting.
3	Support of relevant figures is required in preparing the financial reports.	Subjective and objective, both figures may be present in the management accounting report.
4	Success of financial accounting does not depend on sound management accounting system.	Success of management accounting depends on sound financial accounting system of a concern.
5	Financial reports are used by the management of a company, shareholders, creditors, and financial institutions.	Financial reports are exclusively used by the management only.
6	Statutory audit of financial statements of concerns is required as per applicable law.	No statutory requirement of audit for reports prepared by management accountants.
7	Financial statements of a concern are prepared at the end of every accounting period.	The reports are prepared as and when required by management of the concern.
8	To ascertain profit or loss of a concern on actual basis and to know financial position of a concern financial accounting is used.	Thorough management accounting evaluation of performance is done department and section-wise, as well as whole concern-wise.

It is very important for a business to keep adequate cash in hand to meet day-to-day expenditures and to invest as and when required in business. Thus, cash plays a very vital role to run a business successfully. Sometimes it has been observed that in spite of adequate profit in business, they are unable to meet their taxes and dividends, just because of shortage of cash flow.

We have read about two very important financial statements: first, revenue statement and second, balance sheet. Revenue statements provide provide essential information about the operating activities of a concern, and balance sheets show the financial position of a firm. But, both are unable to convey anything about the generation of cash out of all business activities.

Keeping in view the above limitation, the financial accounting board, U.S.A., has emphasized on the need for a cash flow statement as:

“Financial reporting should provide information to help potential investors and creditors and other users in assessing the amounts, timing and uncertainty of prospective cash receipts from dividends or interest and proceeds from the sales, redemption or maturity of securities or loans. The prospects for those cash receipts of effected by an enterprises ability to generate enough cash to meet the obligation when due and its others operating needs to re-invest in operations and to pay cash dividends.”

In June 1995, the Securities and Exchange Board of India “SEBI” amended Clause 32 of the listing agreement requiring every listed companies to give along with the balance sheet and profit & loss account, a cash flow statement prepared in the prescribed format, showing cash flows from operating activities, investing activities and financing activities, separately.

Recognizing the importance of cash flow statement, The Institute of Chartered Accountants of India (ICAI) issued AS-3 revised Cash flow statements in March 1997. The revised accounting standards supersede AS-3 changes in financial position, issued in June 1981. The objectives of cash flow statement given in AS-3 (Revised) are as under:

“Information about the cash flows of an enterprise is useful in providing users of financial statements with a basis to assess the ability of the enterprises to generate cash and cash equivalents and the needs of the enterprises to utilize those cash flows. The economic decisions that are taken by users require an evaluation of the ability of an enterprise to generate cash and cash equivalents and the timing and certainty of their generations. The statement deals with the provision of information about the historical changes in cash and cash equivalents of an enterprise by mean of cash flow the statement which classified cash flow during the period from operating, investing and financing activities.”

During a specified period of time, a cash flow statement describes the inflows and outflows of the cash and cash equivalents in an enterprise. A cash flow statement shows the net effect of various business transactions on cash and cash equivalents and consideration of receipts and payments of cash. Cash flow is a summary of change in cash position in between the dates of two balance sheets and revenue statements. The important terms used in a cash flow statement are as follows:

Cash

The meaning of cash is cash in hand and cash at bank including deposits.

Cash and Cash Equivalents

Here, cash and cash equivalents imply readily convertible, highly liquid investments, the value of which in cash is well-known to us without risk of change in its realization amount. The purpose of keeping cash equivalents is to meet our current and short-term commitment rather than for investments. Only those investments having short maturity terms qualify as cash equivalents. Short maturity means maturity within three months.

Nakit akışları

İki tür akış vardır: girişler ve çıkışlar. Nakitteki artış işlemlerin etkisiyse, buna nakit girişi denir; ve işlemlerin sonucu nakitte azalma ise buna nakit çıkışı denir.

Note:Nakit düşüşü, işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerinden ziyade nakit yönetiminden kaynaklanıyorsa, nakit çıkışları hariç tutulacaktır. Nakit yönetimi, nakit benzerlerine nakit yatırımı anlamına gelir.

Nakit Akışlarının Sınıflandırılması

AS-3'e (Revize) göre, nakit akışları üç ana kategoride sınıflandırılmalıdır:

• Işletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı
• Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı
• Finansman faaliyetlerinden nakit akışı

Işletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı

İşletme faaliyetlerinden nakit girişi, dış finansman kaynağına başvurmadan işletme yeteneğini sürdürmek için gereken yeterli nakit yaratma seviyesini temsil eder.

Başka bir deyişle, işletme faaliyetleri, bir firmanın temel gelir getiren faaliyetleri anlamına gelir. Bir firmanın kar veya zararını belirleyen işlemleri temsil eder.

İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarına örnekler:

• Nakit satış (mal veya hizmetler)
• Komisyon, ücret ve telif hakkı gelirlerinden vb. Nakit makbuzlar
• İşçilere veya çalışanlara maaş veya ücret şeklinde nakit ödemeler.
• Mal veya hizmet tedarikçisine nakit ödemeler.
• Sigorta şirketleri tarafından sigorta primi hesabına nakit makbuz.
• Talep, yıllık ödeme ve diğer menfaatler şeklinde nakit ödemeler.
• Yatırım veya finansman faaliyetlerine dahil edilmemesi durumunda nakit ödeme veya gelir vergisinin iadesi.
• Mevcut ve gelecekteki sözleşmeler nedeniyle nakit ödemeler.

Note: Tesis ve makine satışına ilişkin nakit makbuz, yatırım faaliyetleri kategorisine girer.

Yatırım faaliyetlerinden nakit akışı

Nakit benzerleri kapsamına girmeyen varlıklar ve uzun vadeli yatırımlar, yatırım faaliyetleri olarak bilinir. Yatırım faaliyeti, gelecekte kar elde etmek için uzun vadeli varlıklara ne kadar yatırım yapıldığını gösterir.

Yatırım faaliyetlerinden nakit akışı örnekleri:

• Varlıkların inşası ve araştırma ve geliştirme maliyetlerinin aktifleştirilmesi dahil olmak üzere maddi ve maddi olmayan varlıkları elde etmek için nakit ödemeler.

• Yatırımların satışından ve sabit varlıkların elden çıkarılmasından elde edilen nakit gelirler.

• Nakit benzerleri kapsamına giren veya alım satım amacıyla satın alınanların dışında kalan diğer şirketlerin hisse, varant ve borç senetlerine yapılan yatırımlar için nakit ödeme. Eğer öyleyse, bunlar işletme faaliyetlerine girer.

• Alım satım amacıyla tutulanlar dışındaki hisse senetleri, varantlar veya fonların geri alımından veya elden çıkarılmasından elde edilen nakit.

• Finansman şirketleri haricinde üçüncü şahıslara yapılan avanslar veya kredi.

• Ticari amaç dışında gelecekteki sözleşmeler için nakit ödeme.

• Ticari amaç dışında gelecekteki sözleşmelerden alınan nakit.

Finansman faaliyetlerinden nakit akışı

İmtiyazlı hisseler de dahil olmak üzere sermaye sermayesinin boyutunda ve kompozisyonunda değişikliğe neden olabilecek faaliyetlere finansman faaliyetleri denir. Finansman faaliyetleri için ayrı açıklama önemlidir.

Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarına örnek olarak hisse senedi, tahvil, kredi, tahvil ve diğer kısa veya uzun vadeli borçlanmalarda alınan nakit dahildir.

Tahvil bonolarının, imtiyazlı hisselerin vb. İtfasına ilişkin nakit ödemeler

Bazı Tipik Maddelerin İşlenmesi

Bazı tipik nakit akışı kalemlerinin işlenmesi aşağıda tartışılmıştır.

Olağanüstü Eşyalar

Nakit girişi veya çıkışı, işletme, yatırım veya finansman faaliyetleri olabilecek faaliyetlerin niteliğine göre sınıflandırılır. Olağandışı kalemlerden kaynaklanan nakit akışı, kullanıcıların nakit akış tablosunun niteliğini ve etkisini anlamalarını sağlamak için nakit akış tablosunda ayrı olarak gösterilmelidir.

Faiz ve Temettüler

Ödenen faiz veya alınan faiz ve temettü nedeniyle nakit akışı ortaya çıkarsa, bu "finansal işletmeler" durumunda işletme faaliyetleri olarak sınıflandırılmalıdır. "Mali kuruluşlar dışında" olması durumunda ödenen faiz finansman faaliyeti olarak sınıflandırılmalı ve alınan faiz ve temettüler yatırım faaliyeti olarak sınıflandırılmalıdır.

Note: Ödenen temettü, yukarıdaki her iki durumda da finansman faaliyeti olarak sınıflandırılmalıdır.

Gelir Üzerindeki Vergiler

Gelir üzerinden alınan vergiler ayrı ayrı açıklanmalı ve vergileri gelirin niteliğine göre kolayca tanımlayabildiğimiz ancak toplam vergi miktarı veriliyorsa işletme faaliyetleri olarak sınıflandırılması dışında çoğu durumda işletme faaliyetleri altında sınıflandırılmalıdır.

Note: Temettü dağıtım vergisi, finansman faaliyeti olarak sınıflandırılacaktır.

Bağlı ortaklıkların ve diğer iş birimlerinin satın alınması ve elden çıkarılmasından kaynaklanan nakit akışları:

Bağlı ortaklığın satın alınması veya elden çıkarılması nedeniyle ortaya çıkan nakit akışı, ayrı olarak gösterilmeli ve yatırım faaliyetleri olarak sınıflandırılmalıdır. Bu işlem, kullanıcıların etkisini anlamasını sağlamak için nakit akış tablosunda kolayca tanımlanabilmelidir. Elden çıkarma işleminin akışı, satın almanın nakit akışından düşülmez.

Yabancı para birimi

Bir nakit akış tablosunda görünen kalemler, nakit akış tablosunun hazırlanacağı belirli günün gerçek döviz kuru uygulanarak yerel para birimi cinsinden gösterilmelidir. Nakit akım tablosunda yansıtılan nakit ve nakit benzerlerinin, döviz kurundaki değişim nedeniyle oluşan değer üzerindeki etkisi, değişimlerin mutabakatı olarak ayrı olarak gösterilmelidir.

Döviz kurundaki değişiklik nedeniyle, gerçekleşmemiş kazançlar ve zararlar nakit akışı değildir. Ancak, nakit ve yabancı para cinsinden elde tutulan veya vadesi gelen nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etki, dönem başı ve dönem sonunda nakit ve nakit benzerlerinin mutabakatı için nakit akım tablosunda raporlanır.

Nakit Olmayan İşlemler

Bazı yatırım ve finansman faaliyetlerinin nakit akışları üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur. Örneğin borcun öz sermayeye çevrilmesi, bir işletmenin hisse ihracı yoluyla devralınması vb.

Bu işlemler, nakit veya nakit benzerlerinin kullanılmadığı nakit akış tablolarından hariç tutulmalıdır. Yatırım ve finansman faaliyetlerinin ayrı ayrı göründüğü başka mali tablolar da vardır.

Biçim: (Doğrudan Yöntem)

M / s ABC SINIRLI 31 Mart 2014 tarihinde sona eren yıla ait nakit akış tablosu
Ayrıntılar	Miktar
İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları (Çizelge-1)	XX
Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışları (Çizelge-2)	XX
Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları (Çizelge-3)	XX
Olağanüstü Eşyalar	XX
Vergi Öncesi Net Kar	XX
Ödenen Gelir Vergisi	XX
Nakit veya Nakit Benzerlerinde Net Artış veya Azalış	XX
Ekleme: Dönemin başındaki Nakit ve Nakit Eşdeğerleri	XX
Dönem Sonundaki Nakit ve Nakit Benzerleri	XXX

Program - 1

Işletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı

Ayrıntılar		Miktar
Müşterilerden alınan nakit		XXX
Nakit ödendi:
- Satın Alma Tedarikçileri	XX
- Ücretler ve Maaş	XX
- İşletme ve Genel yönetim giderleri	XX	XX
Vergi Öncesi Net Kar →		XX
Gelir Vergisi Ödenmiş →		XX
İşletme Faaliyetlerinden nakit akışı →		XXX

Çizelge-2

Yatırım faaliyetlerinden nakit akışı

Ayrıntılar		Miktar
Alınan nakit:
- Duran Varlık Satışı	XX
- Yatırım Satışı	XX
- Faiz alındı	XX
- Temettü alındı	XX	XXX
Nakit ödendi:
- Duran Varlıkların Satın Alınması	XX
- Yatırımların Satın Alınması	XX	XX
Yatırım Faaliyetlerinden Net Nakit Akışı →		XX

Çizelge-3

Finansman faaliyetinden nakit akışı

Ayrıntılar		Miktar
Alınan nakit:	XX
Hisse Senedi İhracı	XX
Tercih Payı Sorunu	XX
Uzun vadeli borçlanmalar	XX
		XXX
Nakit ödendi:
- Faiz ödemesi	XX
- İmtiyazlı hisse senetlerinin geri alımı	XX
- Kredilerin Geri Ödenmesi	XX
Temettü ödendi	XX
Yatırımların Satın Alınması	XX	XX
Finansman Faaliyetlerinden Net Nakit Akışı →		XX

Nakit Akışı Dolaylı Yöntem

• İki Bilanço gerektirir.
• Dolaylı Yöntemde Kar-Zarar hesabına gerek yoktur.
• Nakit Olmayan Öğe gerektirir.
• Mevcut Varlıklar ve Cari Borçlar hesabında değişiklik yapmamız gerekiyor.
• Açmaya gerek yok, Cari varlıklar ve cari Borçlar hesabı açma.

Biçim

(Dolaylı Yöntem): AS-3 tarafından verilmiştir

M / s XYZ SINIRLI 31 Mart 2014 tarihinde sona eren yıla ait nakit akış tablosu
Ayrıntılar	Miktar
İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları (Çizelge-1)	XX
Yatırım Faaliyetlerinden Nakit Akışları (Çizelge-2)	XX
Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları (Çizelge-3)	XX
Olağanüstü Eşyalar	XX
Vergi Öncesi Net Kar →	XX
Gelir Vergisi Ödenmiş →	XX
Nakit veya Nakit Benzerlerinde Net Artış veya Azalış →	XX
Eklemek: Dönem başındaki Nakit ve Nakit Benzerleri →	XX
Dönem Sonu Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar →	XXX

Çizelge-1

Işletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı

Ayrıntılar	Miktar
Kar ve Zarar hesabındaki değişiklikler	XX
Rezervdeki Değişiklikler (Herhangi)	XX
(+) Ara Temettü	XX
Net Kar →	XXX
Nakit Olmayan Kalemler:
(+) Amortisman	XX
(+) Duran Varlık Satış Zararı	XX
(+) Şerefiye Amortismanı	XX
(+) Yazılan Ön Giderler	XX
Nakit Dışı Gelirler:
(-) Duran Varlık Satış Kazancı	XX
Çalışma Öncesi Faaliyet Karı Sermaye değişiklikleri →	XXX
± Dönen Varlıklar ve Kısa Vadeli Yükümlülüklerdeki Değişiklikler	XX
Vergi Öncesi Nakit Faaliyet Giderleri	------
Vergi Ödenmiş	XXX
	X
İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışı →	------
	XXX

Çizelge-2

Yatırım faaliyetlerinden nakit akışı

Ayrıntılar		Miktar
Alınan nakit:
- Duran Varlık Satışı	XX
- Yatırım Satışı	XX
- Faiz alındı	XX
- Temettü alındı	XX	XXX
Nakit ödendi:
- Duran Varlıkların Satın Alınması	XX
- Yatırımların Satın Alınması	XX	XX
Yatırım Faaliyetlerinden Net Nakit Akışı →		XX

Çizelge-3

Finansman faaliyetinden nakit akışı

Ayrıntılar		Miktar
Alınan nakit:
- Hisse Senedi İhracı	XX
- İmtiyaz Payı Sorunu	XX
- Uzun vadeli borçlanmalar	XX	XXX
Nakit ödendi:
- Faiz ödemesi	XX
- İmtiyaz paylarının geri alımı	XX
- Kredilerin Geri Ödenmesi	XX
- Temettü ödendi	XX
- Yatırımların Satın Alınması	XX	XX
Finansman Faaliyetlerinden Net Nakit Akışı →		XX

Oran, matematiksel terimlerle iki veya daha fazla öğe arasındaki ilişkinin bir ifadesidir. Farklı muhasebe verileri arasında anlamlı ve yararlı ilişkinin sergilenmesine Muhasebe Oranı denir. Oran, basit kesir, tamsayı veya yüzde cinsinden a: b (a'dan b'ye) olarak ifade edilebilir.

Bir endişenin cari varlıkları 4.00.000 Rs ise ve cari borçlar 2.00.000 Rs ise, cari varlıkların cari borçlara oranı 4.00.000 / 2.00.000 = 2 olarak verilir. Buna basit oran denir. Yüzde cinsinden ifade etmek için bir oranı 100 ile çarpın.

200 ile 100 arasındaki oranı aşağıdaki şekillerde ifade edebiliriz:

• 2: 1
• 2/1
• 200%
• 2'ye 1
• 2

Oranlar, bir endişenin mali durumunu belirlemede son derece yararlıdır.

Muhasebe Analizi

Muhasebe verilerinin karşılaştırmalı analizi ve yorumlanması Muhasebe Analizi olarak adlandırılır. Muhasebe verileri diğer bazı verilerle ilişkili olarak ifade edildiğinde, bazı önemli bilgileri veri kullanıcılarına iletir.

Oran Analizi ve Uygulamaları

Oran analizi, bir kuruluşun mali zayıflığını ve sağlamlığını anlamak için bir araçtır. Analizin amacını akılda tutarak, analistin uygun oranları hesaplamak için uygun verileri seçmesi gerekir. Yorum, analistin becerisine bağlıdır.

Oran analizi, ilgili gereksinimlerine göre farklı ilgili taraflar için birçok yönden yararlıdır. Oran analizi aşağıdaki şekillerde kullanılabilir:

• Bir kuruluşun mali gücünü ve zayıflığını bilmek.
• Bir endişenin operasyonel verimliliğini ölçmek için.
• Yönetimin geçen yılki faaliyetleri gözden geçirmesi için.
• Verimlilik seviyesini değerlendirmek için.
• Bir işletmenin gelecek planlarını tahmin etmek.
• Sermaye yapısını optimize etmek için.
• Şirket içi ve içi karşılaştırmalarda.
• Bir endişenin likiditesini, ödeme gücünü, karlılığını ve yönetimsel etkinliğini ölçmek.
• Bir şirketin varlıklarının uygun şekilde kullanılması.
• Bütçe hazırlığında.
• Bir firmanın ödeme gücünü, bir firmanın iflas durumunu ve kurumsal hastalık olasılığını değerlendirirken.

Oran Analizinin Avantajları

• Bir şirketin kısa ve uzun vadeli ödeme gücünü ölçmek için güçlü bir araçtır.

• Bir şirketin karlılığını ve yönetimsel verimliliğini ölçmek için kullanılan bir araçtır.

• Bir işletmenin işletme faaliyetlerini ölçmek için önemli bir araçtır.

• Bir şirketin sermaye yapısını analiz etmeye yardımcı olur.

• Büyük nicel veriler, oran analizi kullanılarak özetlenebilir.

• Geçmiş muhasebe performanslarını cari ile ilişkilendirir.

• Bir şirketin farklı fonksiyonel makinelerini koordine etmede faydalıdır.

• Yönetime gelecekteki karar vermede yardımcı olur.

• Satış ve satın alma arasında makul bir denge kurmaya ve işletme sermayesi gereksinimlerini tahmin etmeye yardımcı olur.

Oran Analizinin Sınırlamaları

Oran Analizi, farklı muhasebe denklemlerini analiz etmek ve yorumlamak için çok yararlı bir muhasebe aracı olmasına rağmen, kendi sınırlamalarıyla birlikte gelir:

• Mali muhasebeden alınan veriler yanlışsa, oran analizinden elde edilen bilgiler güvenilir olamaz.

• Kimliği doğrulanmamış veriler, oran analizinin yanlış yorumlanmasına neden olabilir.

• Oran analizi geçmiş performansa dayandığından, gelecekteki tahmin her zaman güvenilir olmayabilir.

• İş hakkında kesin bir fikir edinmek için bir dizi oran hesaplanmalıdır. Tek bir oran amaca hizmet edemez.

• Sonuç, tarihsel verilere dayandığından, bir oranın bir işletmenin gerçek mevcut durumunu vermesi gerekli değildir.

• Trend analizi, fiyat seviyesindeki değişikliklerden dolayı bozulabilecek çeşitli hesaplanmış oranlar yardımı ile yapılır.

• Oran analizi, yalnızca aynı muhasebe ilkeleri ve politikaları başka endişeler tarafından da benimsendiğinde etkilidir, aksi takdirde şirketler arası karşılaştırma gerçek bir tablo sergilemeyecektir.

• Oran analizi ile özel olaylar tanımlanamaz. Örneğin, tahvillerin vadesi oran analizi ile belirlenemez.

• Etkili oran analizi için, belirli endüstri hakkında pratik deneyim ve bilgi gereklidir. Aksi halde değersiz olabilir.

• Oran analizi, yalnızca bir uzmanın elinde faydalı bir araçtır.

Oran Türleri

Oranlar, finansal tablolar temelinde veya işlevsel yönler temelinde sınıflandırılabilir.

Finansal Tablo Bazında Sınıflandırma

Bilanço Oranları

Bilançodan çeşitli veriler alınarak hesaplanan oranlara bilanço oranı denir. Örneğin, cari oran, likit oran, sermaye oranı, borç öz sermaye oranı ve özel oran vb.

Gelir Tablosu Oranı

İşlem hesabında veya kar zarar hesabında görünen verilere dayanarak hesaplanan oranlara gelir tablosu oranları denir. Örneğin, işletme oranı, net kar oranı, brüt kar oranı, hisse senedi devir oranı.

Karışık veya Kompozit Oran

Hem bilanço hem de gelir tablolarından alınan veriler kullanıldığında, buna karma veya bileşik oran denir. Örneğin, işletme sermayesi devir oranı, stok devir oranı, ödenecek hesap devir hızı oranı, sabit kıymet devir hızı, net değer getiri oranı, yatırım getirisi oranı.

Finansal Tablolar Bazında Oranların Sınıflandırılması
Bilanço Oranları	Kar ve Zarar A / c Oranları	Kompozit veya Karışık Oranlar
Şimdiki oran Sıvı Oranı Mutlak Sıvı Oranı Borç özkaynak oranı Mülkiyet Oranı Kişi Dişli Oranı Varlıklar Mülkiyet Oranı Sermaye Envanterinin İşletme Sermayesine Oranı Dönen Varlıkların Duran Varlıklara Oranı	Brüt Kar Oranı İşletme Oranı Faaliyet Kâr Oranı Net Kar Oranı Nakit Kar Oranı Gider Oranı Faiz Karşılama Oranı	Stok Devir Oranı Alacak Devir Hızı Oranı Ödenecek Devir Oranı Duran Varlıklar Devir Hızı Oranı Toplam Varlık Devir Hızı Oranı Çalışma Sermayesi Devir Oranı Sermaye Devir Oranı Kullanılan sermayenin getirisi Özkaynak Kârlılığı Oranı Hissedarların Getirisi Fonu Sermaye Devir Oranı

Mali Boyutlar Bazında Sınıflandırma

Oranlar, aşağıda tartışıldığı gibi fonksiyonel yönlerine göre ayrıca sınıflandırılabilir.

Likidite oranları

Likidite oranları, bir firmanın kısa vadeli ödeme kapasitesini bulmak, firmanın kısa vadeli ödeme gücünü yorumlamak veya cari borçlarını karşılamak için kullanılır. Benzer şekilde firmanın likit kaynaklarının, Alacak Hesapları (Borçlular) Devir Hızı ve Ödenecek Hesapların (Alacaklılar) etkinliğini bilmek için ciro oranları hesaplanır.

Uzun Vadeli Ödeme Gücü ve Kaldıraç Oranları

Borç özkaynak oranı ve faiz karşılama oranı, bir firmanın uzun vadeli borç ödeme etkinliğini bilmek ve faiz maliyetlerini karşılamak için hesaplanır. Kaldıraç oranları, bir firmanın finansmanında borç ve öz sermaye oranını bilmek için hesaplanır.

Aktivite Oranları

Etkinlik oranlarına ciro oranları da denir. Faaliyet oranları, bir firmanın kaynaklarının kullanıldığı verimliliği ölçer.

Karlılık Oranları

Ticari faaliyetlerin sonuçları karlılık oranları ile hesaplanabilir. Bu oranlar, bir firmanın genel performansını ve etkinliğini bilmek için de kullanılabilir. Satışlar ve yatırımlar ile ilgili olarak iki tür karlılık oranı hesaplanır.

ORANLARIN İŞLEVSEL SINIFLANDIRILMASI
Likidite oranları	Uzun Vadeli Ödeme Gücü ve Kaldıraç Oranları	Faaliyet Oranları Varlık Yönetimi Oranları	Kar Yetenek Oranları
(A) Şimdiki oran Sıvı Oranı Mutlak Likit veya Nakit Oranları Aralık Ölçümü (B) Borçlu Devir Hızı Oranı Alacaklı Devir Hızı Oranı Envanter devir oranı	Borç özkaynak oranı Borç / Toplam Sermaye Oranı Faiz Karşılama Oranı Nakit Akışı / Borç Sermaye Dişli	Envanter devir oranı Borçlu Devir Hızı Oranı Duran Varlıklar Devir Hızı Oranı Toplam Varlık Devir Hızı Oranı Çalışma Sermayesi Devir Oranı Ödenecek Devir Oranı Sermaye Çalışan Devir Hızı	(A) In relation to sales Brüt Kar Oranı İşletme Oranı İşletme Oranı Faaliyet Kar Oranı Net Kar Oranı Gider Oranı (B) In relation to Investments Yatırım getirisi Sermaye Getirisi Özkaynak kârlılığı Toplam Getiri Resources Hisse başına kazanç Fiyat kazanç oranı

Short–term Financial Position or Test of Liquidity
(a) Mevcut Oranlar	=    Cari Varlıklar / Cari Yükümlülükler
(b) Hızlı veya Asit Testi veya Sıvı Oranı	=    Likit Varlıklar / Cari Yükümlülükler
(c) Mutlak Sıvı Oranı	=    Mutlak Hazır Varlıklar / Kısa Vadeli Yükümlülükler
(d) Aralık Ölçümü	=    Likit Varlıklar / Ortalama Günlük Faaliyet Giderleri
Current Assets Movement (Asset Management Ratios)
(a) Envanter / Stok Devir Hızı Oranı	= Satılan Malların Maliyeti / Maliyete Göre Ort. Envanter
(b) Borçlular veya alacaklar Devir Hızı / Hızı	= Yıllık Net Kredi Satışı / Ort. Ticari Borçlular
(c) Ortalama Toplama Süresi	= Toplam Ticari Borçlu / Günlük Satış
(d) Alacaklılar / Borç Devir Hızı / Hız	= Yıllık Net Kredi Alımı / Ort. Ticari Alacaklılar
(e) Ortalama Ödeme Süresi	= Toplam Ticari Alacaklar / Ödenecek / Ort. Günlük Satın Alım
(f) İşletme Sermayesi Devir Hızı	= Satışlar veya Satışların Maliyeti / Net İşletme Sermayesi
Analysis of Long-term Financial Position or Test of Solvency
(a) Borç Özkaynak Oranı	= Yabancılar Fonları / Hissedarlar ′ Fonlar veya = Dışarıdakiler ′ Özkaynaklar / İç Varlıklar
(b) Fonlanan Borç / Toplam Kapitalizasyon Oranı	= Fonlanan Borçlar / Toplam Kapitalizasyon × 100
(c) Uzun Vadeli Borçların Hissedarlara, Fonlara (Borç Sermayesi) Oranı	= Uzun Vadeli Borçlar / Hissedarlar ′ Fonlar
(d) Tescilli veya Öz Sermaye Oranı	= Hissedarlar Fonları / Toplam Varlıklar
(e) Ödeme Gücü Oranı	= Yabancılara Toplam Yükümlülükler / Toplam Varlıklar
(f) Duran Varlıklar Net Değer Oranı	= Amortisman Sonrası Duran Varlıklar / Hissedarlar ′ Fonlar
(g) Duran Varlık Oranı veya Duran Varlıkların Uzun Vadeli Fonlara Oranı	= Amortisman Sonrası Duran Varlıklar / Toplam uzun vadeli Fon
(h) Dönen Varlıkların Özel Mülkiyet Fonlarına Oranı	= Dönen Varlıklar / Hissedarlar ′ Fonlar
(i) Borç Hizmeti veya Faiz Kapsamı	= Net Kar ( Faiz ve Vergilerden önce) / Sabit Faiz Ücretleri
(j) Toplam Teminat veya Sabit Ücret Kapsamı	= FVÖK / Toplam Sabit Masraflar
(k) Tercih Temettü Karşılama Oranı	= Net Kar (Faiz ve Vergi Öncesi) / Tercihli Temettü
(l) Nakit-Borç-Hizmet Oranı veya Borç Nakit Akışı Kapsamı	= CF / 1 + SFD / 1 - Vergi Oranı CF = Int'den önceki yıllık nakit akışı. & Vergi SFD = Sinking fund appropriation on debt
Analysis of Profitability
(i) General Profitability:
(a) Gross Profit Ratio	= Gross Profit / Net Sale × 100
(b) Operating Ratio	= Operating Cost / Net Sale × 100
(c) Expenses Ratio	= Particular Expense / Net Sale × 100
(d) Net Profit Ratio	= Net Profit after Tax / Net Sale × 100
(e) Operating Profit Ratio	= Operating Profit / Net Sale × 100
Overall Profitability
(a) Return on Shareholders’ Investment (RoI)	= Net Profiti after Tax & Interest / Shareholders′ Fund × 100
(b) Return on Equity Capital	= Net Profit after Tax − Pref.Dividend / Paid up Equity Capital × 100
(c) Earnings per Share (EPS)	= Net Profit after Tax − Pref.Dividend / Number of Equity Share × 100
(d) Return on Gross Capital Employed	= Adjusted Net Profit / Gross Capital Employed × 100
(e) Return on Net Capital Employed	= Adjusted Net Profit / Net Capital Employed × 100
(f) Return on Assets	= Net Profit after Tax / Avg.Total Assets × 100
(g) Capital Turnover Ratio	= Sale or Cost of Sale / Capital Employed × 100
(h) Fixed Assets Turnover Ratio	= Sale or Cost of Goods Sold / Fixed Assets × 100
(i) Working Capital Turnover Ratio	= Sale or Cost of Goods Sold / Net Working Capital × 100
Market Test or Valuation Ratio
(a) Dividend Yield Ratio	= Dividend per Share / Market Value per Share
(b) Dividend Payout Ratio	= Dividend per Equity Share / Earnings per Share
(c) Price/Earnings (P/E) Ratio	= Market Price per Equity Share / Earnings per Share
(d) Earning Yield Ratio	= Earnings per Share / Market price per share
(e) Market Value Book Value Ratio	= Market value per share / Book value per share
(f) Market Price to Cash Flow Ratio	= Market price per share / Cash flow per share
Market Test or Valuation Ratio
(a) Capital Gearing Ratio	= Equity Share Capital + Reserve & Surplus / Pref.Capital + Long term Debt bearing Fixed Interest
(b) Total Investment to Long Term Liabilities	= Shareholders Fund + Long term Liabilities / Long term Liabilities
(c) Debt Equity Ratio	= Outsiders Funds / Shareholders Funds
(d) Ratio to Fixed Assets to Funded Debt	= Fixed Assets / Funded Debts
(e) Ratio of Current Liabilities to Proprietors fund	= Current Liabilities / Shareholders′ Funds
(f) Ratio of Reserve to Equity Capital	= Reserves / Equity Share Capital × 100
(g) Financial Leverage	= EBIT / EBIT − Interest & Pref.Dividend
(h) Operating Leverage	= Contribution / EBIT

Working capital is defined by experts as follows -

“Working capital is the amount of funds necessary to cover the cost of operating the enterprises.”

---Shubin

“Circulating capital means current assets of a company that are changed in the ordinary course of business from one form to another, as for example, from cash to inventories, inventories to receivables, receivables in to cash.”

---Genestenberg

Broadly, there are two types of capital required for a business:

• Fixed Capital
• Working Capital

Fixed capital requires investing in long term investments of business to create production facility through purchase of fixed assets such as building, plant, machinery, furniture etc. Investment in these assets means permanent blockage of capital or for a long term fixed term blockage of funds.

Capital is required for short term purposes to purchase raw material, payment of day to day needs of organization, routine business expenditure, payment of salaries, wages, taxes etc. These funds are called working capital. Working capital refers to capital to finance short term or current assets such as cash, securities, debtors and inventories.

Gross Working Capital and Net Working Capital

Gross working capital means the investment in current assets, whereas the Net working capital means the difference of current assets and current liabilities. Net working capital can be positive or negative.

NET WORKING CAPITAL
(A) Current Assets
Cash in hand	XXX
Cash at Bank	XXX
Sundry Debtors	XXX
Bills receivables	XXX
Inventories of Stock
Raw Material XXX Work–in-Process XXX Finished Goods XXX	XXX
Short Term Investments	XXX
Prepaid Expenses	XXX
Accrued Incomes	XXX
Total Current Assets	XXXXX
(B) Less: Current Liabilities
Sundry Creditors	XXX
Short term Loans, advances and deposits	XXX
Bank Overdraft	XXX
Bills payable	XXX
Provisions	XXX
Expenses Payable	XXX
Total Current Liabilities	XXXX
Working Capital (A - B)	XX

Working Capital Cycle

Generation and disbursement of cash is carried out in the manner depicted by the following diagram: