Örgütsel yapı
Bir organizasyon, kolektif hedeflere ulaşmak için tasarlanmış ve yönetilen bireylerin sosyal bir birimidir. Bu tür kuruluşlar, içinde çalıştıkları ortamdan büyük ölçüde etkilenen açık sistemlerdir. Her kuruluş, çeşitli çalışanlar arasındaki ilişkileri, gerçekleştirdikleri görevleri ve sağlanan roller, sorumluluklar ve yetkileri tanımlayan ve yöneten kendi tipik yönetim yapısına sahiptir. farklı görevleri yerine getirmek.
İyi yapılandırılmış bir kuruluş, yapı resmi iletişim kanallarını belirlediğinden ve bireylerin ayrı eylemlerinin nasıl birbirine bağlı olduğunu açıkladığından, etkili bir koordinasyon elde eder.
Organizasyon yapısı, rollerin, gücün, yetkinin ve sorumlulukların atanma ve yönetilme şeklini tanımlar ve bir organizasyondaki farklı hiyerarşi seviyeleri arasında bilginin nasıl aktığını gösterir.
Bir kuruluşun tasarladığı yapı, büyük ölçüde hedeflerine ve bu hedeflere ulaşmak için benimsediği stratejiye bağlıdır.
Bir organizational chartbu dikey yapının görsel temsilidir. Bu nedenle, bir organizasyonun organizasyon yapısını oluştururken azami özen göstermesi çok önemlidir. Yapı, raporlama ilişkilerini ve yetki akışını açıkça belirlemelidir, çünkü bu, iyi iletişimi destekleyecektir - verimli ve etkili iş süreci akışıyla sonuçlanır.
Ortak Organizasyon Yapıları
Yönetimlerin, organizasyonu nasıl yapılandırmak istediklerini ciddi olarak düşünmeleri gerekir. Dikkate alınması gereken kritik faktörlerden bazıları şunlardır:
- Kuruluşun boyutu
- İşin doğası
- Bunlara ulaşmak için hedefler ve iş stratejisi
- Organizasyon ortamı
Fonksiyonel Organizasyon Yapısı
İşlevsel yapı, çoğu kuruluşta bulunan en yaygın modeldir. Böyle bir yapıya sahip kuruluşlar, operasyonlar, finans, pazarlama, İnsan Kaynakları, BT vb. Gibi özelleşmiş fonksiyonel alanlara göre daha küçük gruplara ayrılır.
Organizasyonun üst yönetim ekibi, birkaç işlevsel başlığından (VP Operasyonları, VP Satış / Pazarlama gibi) oluşur. İletişim genellikle her fonksiyonel departman içinde gerçekleşir ve departman başkanları aracılığıyla departmanlar arasında iletilir.
Bu yapı, çalışanlar, uzmanlık ve gerçekleştirilen paylaşılan işlevlere göre işlevsel olarak gruplandırıldığı için daha fazla operasyonel verimlilik sağlar. Her bir uzman grubu bağımsız olarak çalışabildiğinden daha fazla uzmanlık sağlar.
Yukarıdaki faydalara rağmen bu yapıyla ortaya çıkan bazı sorunlar vardır. Farklı fonksiyonel alanlar silolara dönüştüğünde sadece kendi sorumluluk alanlarına odaklanırlar ve diğer fonksiyonel departmanları desteklemezler. Ayrıca uzmanlık, öğrenme ve büyüme için sınırlı kapsam sağlayan tek bir işlevsel alanla sınırlıdır.
Ürün Organizasyon Yapısı
Bu, kuruluşların belirli bir ürün türüne göre organize edildiği, yaygın olarak kullanılan başka bir yapıdır. Her ürün kategorisi ayrı bir birim olarak kabul edilir ve o belirli ürün grubu ile ilgili her şeyi denetleyen bir yöneticinin raporlama yapısına girer. Örneğin, bir perakende işinde yapı, ürün gruplarına göre gruplandırılır.
Ürün kategorisine göre yapılandırılan organizasyon, organizasyon içindeki diğer ürün gruplarından tamamen ayrı süreçler oluşturarak özerkliği kolaylaştırır. Belirli bir ürün alanındaki anlayış derinliğini teşvik eder ve ayrıca yeniliği teşvik eder. Program sonuçları için hesap verebilirlikle net bir odaklanma sağlar.
Her modelde olduğu gibi, bu modelin de belirli bir üründe uzmanlaşmış güçlü becerilere sahip olma gereksinimi gibi birkaç dezavantajı vardır. İşlevsel tekrarlamaya ve potansiyel kontrol kaybına yol açabilir; her ürün grubu kendi içinde heterojen bir birim haline gelir.
Coğrafi Organizasyon Yapısı
Bir dizi coğrafi bölgeyi kapsayan kuruluşlar, şirketi faaliyet gösterdikleri coğrafi bölgelere göre yapılandırırlar. Bu genellikle bir şehir veya eyalet sınırının ötesine geçen kuruluşlarda bulunur ve tüm ülkede veya dünya çapında müşterileri olabilir.
Farklı fonksiyonel uzmanlık alanlarından çalışanları bir araya getirir ve coğrafi bölünmeye izin verir. Kuruluş, pazar ihtiyaçlarına daha hızlı ve verimli yanıt verir ve çabaları yalnızca her bir iş biriminin hedeflerine odaklayarak sonuçları artırır.
Bu yapı, her bir iş birimindeki verimliliği artırsa da, coğrafi bölümler hem faaliyetleri hem de altyapıyı kopyaladığından, organizasyonun genel verimliliğini azaltır. Bu modelle ilgili bir diğer temel zorluk, yayıldığı için kaynak yoğun olma eğiliminde olması ve ayrıca süreçlerin ve çabaların tekrarlanmasına yol açmasıdır.
Matrix Organizasyon Yapısı
Birden çok boyutu yönetmek için bir matris yapısı düzenlenmiştir. Hem yatay hem de dikey raporlama seviyeleri sağlar ve fonksiyonel uzmanlığa katkıda bulunmak için çapraz fonksiyonlu ekipler kullanır. Bu tür çalışanlar belirli bir işlevsel gruba ait olabilir ancak başka bir programı destekleyen bir ekibe katkıda bulunabilir.
Bu tür bir yapı, ortak kurumsal hedeflere ulaşmak için çalışmak üzere departmanlar arasında çalışanları ve yöneticileri bir araya getirir. Departmanların sorunları çözmek için sık sık birbirleriyle yakın işbirliği içinde çalışıp birbirleriyle iletişim kurması nedeniyle verimli bilgi alışverişi ve akışı sağlanır.
Bu yapı, çalışanlar arasında motivasyonu teşvik eder ve yöneticiler karar vermeden önce ekip üyelerinden girdilerin arandığı demokratik bir yönetim tarzını teşvik eder.
Bununla birlikte, matris yapısı genellikle kuruluşlardaki iç karmaşıklığı artırır. Raporlama tek bir amirle sınırlı olmadığından, çalışanlar doğrudan amirlerinin kim olduğu ve kimin yönünü izleyecekleri konusunda kafaları karışabilir. Bu tür ikili yetki ve iletişim, iletişim boşluklarına ve çalışanlar ile yöneticiler arasında bölünmeye yol açar.