Współczesna historia Indii - związek z Birmą
Konflikt między Birmą a Indiami Brytyjskimi został zainicjowany starciami granicznymi. Wyczuwały go pragnienia ekspansjonizmu.
Brytyjscy kupcy rzucali skąpe spojrzenia na zasoby leśne Birmy i chętnie promowali wśród swoich mieszkańców eksport swoich wyrobów.
Władze brytyjskie chciały również sprawdzić rozprzestrzenianie się francuskich wpływów handlowych i politycznych w Birmie i pozostałej części Azji Południowo-Wschodniej.
W wyniku trzech kolejnych wojen niezależne królestwo Birmy zostało podbite przez Brytyjczyków w XIX wieku.
Pierwsza wojna birmańska, 1824-26
Birma i Indie Brytyjskie utworzyły wspólną granicę pod koniec XVIII wieku, kiedy obie potęgowały się.
Po wiekach wewnętrznych walk, Birma została zjednoczona przez króla Alaungpayę w latach 1752-1760.
Bodawpaya, następca króla Alaungpayi, rządził z Avy na rzece Irrawaddi wielokrotnie najeżdżał Syjam, odpierał wiele chińskich inwazji i podbił graniczne stany Arakan (1785) i Manipur (1813), zbliżając granicę Birmy do granicy z Indiami Brytyjskimi. Kontynuując ekspansję na zachód, zagroził Assamowi i Dolinie Brahmaputry.
W 1822 roku Birmańczycy podbili Assam. Birmańska okupacja Arakanu i Assamu doprowadziła do ciągłych tarć wzdłuż źle zdefiniowanej granicy między Bengalem a Birmą.
Rząd birmański naciskał na władze brytyjskie, aby podjęły działania przeciwko powstańcom (zbiegom arakańskim) i przekazały ich władzom birmańskim.
Siły birmańskie, ścigając powstańców, często wkraczały na terytorium Indii. W 1823 r. Doszło do starć na granicy Chittagong-Arakan o posiadanie wyspy Shahpuri, która najpierw została zajęta przez Birmańczyków, a następnie przez Brytyjczyków.
Birmańska propozycja neutralizacji wyspy została odrzucona przez Brytyjczyków i napięcie między nimi zaczęło narastać.
Birmańska okupacja Manipur i Assam była kolejnym źródłem konfliktu między nimi. Władze brytyjskie uznały to za poważne zagrożenie dla ich pozycji w Indiach. Aby przeciwdziałać temu zagrożeniu, ustanowili brytyjskie wpływy na strategiczne państwa graniczne Cachar i Jaintia.
Birmańczycy byli rozgniewani brytyjską akcją i wkroczyli do Cachar. Doszło do starcia pomiędzy wojskami birmańskimi i brytyjskimi, w wyniku którego Birmańczycy zostali zmuszeni do wycofania się do Manipur.
Od kilkudziesięciu lat władze brytyjsko-indyjskie próbowały przekonać rząd Birmy do podpisania z nimi traktatu handlowego i wykluczenia francuskich kupców z Birmy.
Brytyjczycy wierzyli, że potęga Birmy powinna zostać złamana tak szybko, jak to możliwe, zwłaszcza, że uważali, że władza brytyjska była w tym czasie znacznie lepsza od potęgi Birmy. Birmańczycy ze swojej strony nie zrobili nic, aby uniknąć wojny.
Władcy birmańscy byli od dawna odizolowani od świata i nie oceniali poprawnie siły wroga. Doszli również do przekonania, że wojna anglo-burmańska doprowadzi do buntu wielu indyjskich mocarstw.
Wojna została oficjalnie ogłoszona 24 lutego 1824 r. Po początkowym niepowodzeniu siły brytyjskie wyparły Birmańczyków z Assam, Cachar, Manipur i Arakan.
Brytyjskie siły ekspedycyjne drogą morską zajęły Rangun w maju 1824 r. I dotarły na odległość 45 mil od stolicy w Ava.
Słynny birmański generał Maha Bandula został zabity w kwietniu 1825 r. Jednak birmański opór był twardy i zdeterminowany. Szczególnie skuteczna była wojna partyzancka w dżungli.
Deszczowy klimat i zjadliwe choroby potęgowały okrucieństwo wojny. Gorączka i czerwonka zabiły więcej ludzi niż wojna.
W Rangoon 3160 zmarło w szpitalach, a 166 na polu bitwy. W sumie Brytyjczycy stracili 15 000 żołnierzy z 40 000, których wylądowali w Birmie.
Wojna okazała się niezwykle kosztowna (zarówno finansowo, jak i pod względem życia ludzkiego), dlatego Brytyjczycy, którzy ją wygrywali, a także przegrywający ją Birmańczycy, byli zadowoleni z zawarcia pokoju, który w lutym 1826 r. Treaty of Yandabo.
Rząd Birmy zgodził się -
zapłacić 1 crore rupii jako odszkodowanie wojenne;
scedować swoje przybrzeżne prowincje Arakan i Tenasserim;
zrezygnować z wszelkich roszczeń wobec Assama, Cachara i Jaintii;
uznać Manipur za niezależne państwo;
negocjować traktat handlowy z Wielką Brytanią; i
przyjąć brytyjskiego rezydenta w Ava podczas delegowania birmańskiego wysłannika do Kalkuty.
Na mocy tego traktatu Brytyjczycy pozbawili Birmę większości jej wybrzeża i zdobyli solidną bazę w Birmie pod przyszłą ekspansję.
Druga wojna birmańska (1852)
O ile pierwsza wojna birmańska była po części wynikiem starć granicznych, o tyle druga wojna birmańska, która wybuchła w 1852 r., Była prawie w całości wynikiem brytyjskiej chciwości handlowej.
Brytyjskie firmy drzewne zaczęły interesować się zasobami drewna Górnej Birmy. Co więcej, duża populacja Birmy wydawała się Brytyjczykom ogromnym rynkiem zbytu brytyjskich wyrobów bawełnianych i innych wyrobów.
Brytyjczycy, którzy już okupowali dwie nadmorskie prowincje Birmy, chcieli teraz nawiązać stosunki handlowe z resztą kraju, ale rząd birmański nie zezwolił na dalszą zagraniczną penetrację handlową.
Brytyjscy kupcy zaczęli teraz narzekać na „brak udogodnień handlowych” i „uciążliwe traktowanie” przez birmańskie władze w Rangunie.
Faktem było, że brytyjski imperializm był u szczytu, a Brytyjczycy wierzyli, że są wyższym ludem. Brytyjscy kupcy zaczęli wierzyć, że mają boskie prawo narzucać innym swój handel.
W tym czasie agresywny Lord Dalhousie został generalnym gubernatorem Indii. Był zdeterminowany, by podnieść prestiż brytyjskiej imperium i forsować brytyjskie interesy w Birmie.
Jako pretekst do zbrojnej interwencji w Birmie Dalhousie podjął błahą i drobną skargę dwóch brytyjskich kapitanów morskich, że gubernator Rangun wymusił od nich zgrabnie 1000 rupii.
W listopadzie 1851 roku Dalhousie wysłał wysłannika, któremu towarzyszyło kilka okrętów wojennych, do Rangun z żądaniem odszkodowania dla dwóch brytyjskich kupców.
Brytyjski wysłannik Commodore Lambert zachował się w sposób agresywny i nieuzasadniony. Po dotarciu do Rangun zażądał usunięcia gubernatora Rangun, zanim zgodził się na negocjacje.
Sąd w Ava był przerażony pokazem brytyjskiej siły i zgodził się odwołać gubernatora Rangun i zbadać brytyjskie skargi. Ale wyniosły wysłannik brytyjski był zdecydowany wywołać konflikt. Rozpoczął blokadę Rangoon i zaatakował i zniszczył ponad 150 małych statków w porcie.
Rząd birmański zgodził się przyjąć brytyjskiego rezydenta w Rangunie i zapłacić pełne odszkodowanie, którego żądają Brytyjczycy.
Rząd Indii teraz przekręcił śrubę i podniósł swoje żądania do wygórowanego poziomu. Zażądali odwołania nowego gubernatora Rangun, a także przeprosin za rzekome zniewagi pod adresem ich wysłannika.
Takie żądania z trudem mogłyby zostać zaakceptowane przez niezależny rząd. Oczywiście Brytyjczycy chcieli umocnić swoją władzę nad Birmą przez pokój lub wojnę, zanim ich konkurenci handlowi, Francuzi lub Amerykanie, mogli się tam osiedlić.
Pełna ekspedycja brytyjska została wysłana do Birmy w kwietniu 1852 roku. Tym razem wojna była znacznie krótsza niż w latach 1825-26, a zwycięstwo Brytyjczyków było bardziej decydujące.
Rangun został natychmiast zdobyty, a następnie inne ważne miasta - Bassein, Pegu, Prome padły w ręce Brytyjczyków.
Birma przechodziła w tym czasie walkę o „władzę”. Król Birmy Mindon, który w lutym 1853 r. Zdetronizował swojego przyrodniego brata, króla Pagana Mina, nie był w stanie walczyć z Brytyjczykami; jednocześnie nie mógł otwarcie „zgodzić się na poddanie terytorium Birmy. W konsekwencji nie było oficjalnych negocjacji pokojowych i wojna zakończyła się bez traktatu.
Brytyjczycy kontrolowali teraz całą linię brzegową Birmy i całe jej wybrzeże.
Ciężar walki z wojną ponieśli żołnierze indyjscy, a jej koszty pokryto w całości z dochodów Indii.
Trzecia wojna birmańska (1885)
Stosunki między Birmą a Wielką Brytanią pozostawały pokojowe przez kilka lat po aneksji Pegu.
W szczególności brytyjskich kupców i przemysłowców przyciągnęła możliwość handlu z Chinami przez Birmę.
W Wielkiej Brytanii i Rangunie doszło do gwałtownego wzburzenia w związku z otwarciem drogi lądowej do zachodnich Chin. Ostatecznie Birmę przekonano w 1862 r. Do podpisania traktatu handlowego, na mocy którego brytyjscy kupcy mogli osiedlać się w dowolnej części Birmy i zabierać swoje statki w górę rzeki Irawadi do Chin.
Brytyjscy kupcy niecierpliwie czekali na ograniczenia w handlu i zyskach i zaczęli naciskać na silniejsze działania przeciwko rządowi birmańskiemu. Wielu z nich żądało nawet brytyjskiego podboju Górnej Birmy. Ostatecznie król został przekonany do zniesienia wszelkich monopoli w lutym 1882 roku.
Przyczyny trzeciej wojny angielsko-birmańskiej
Istnieje wiele innych kwestii politycznych i gospodarczych, o które ścierały się birmański król i rząd brytyjski.
Rząd brytyjski upokorzył króla w 1871 roku, zakładając, że stosunki z nim będą prowadzone przez wicekróla Indii, jak gdyby był on jedynie władcą jednego z indyjskich stanów. Innym źródłem tarć była próba nawiązania przez króla przyjaznych stosunków z innymi mocarstwami europejskimi.
W 1873 r. Misja birmańska odwiedziła Francję i próbowała wynegocjować traktat handlowy, który umożliwiłby Birmie również import nowoczesnej broni, ale później pod naciskiem brytyjskim rząd francuski odmówił ratyfikacji traktatu.
Król Mindon zmarł w 1878 roku, a jego następcą został król Thibaw.
Brytyjczycy dali schronienie rywalizującym książętom i otwarcie ingerowali w wewnętrzne sprawy Birmy pod przebraniem zapobiegania rzekomym okrucieństwom króla Thibawa.
Brytyjczycy w ten sposób twierdzili, że mają prawo chronić obywateli Górnej Birmy przed własnym królem.
Thibaw pragnie realizować politykę swojego ojca polegającą na rozwijaniu stosunków handlowych i politycznych z Francją.
W 1885 roku Thibaw podpisał traktat o charakterze czysto handlowym z Francją przewidujący handel. Brytyjczycy byli bardzo zazdrośni o rosnące wpływy francuskie w Birmie.
Brytyjscy kupcy obawiali się, że bogaty birmański rynek zostanie przejęty przez ich francuskich i amerykańskich rywali.
Brytyjscy urzędnicy uważali, że sojusz z Francją może umożliwić królowi Górnej Birmy ucieczkę spod brytyjskiej kurateli, a nawet doprowadzić do założenia francuskiego panowania w Birmie i zagrozić bezpieczeństwu ich indyjskiego imperium.
Francuzi stali się już głównym rywalem Wielkiej Brytanii w Azji Południowo-Wschodniej.
W 1883 roku zajęli Annam (środkowy Wietnam), kładąc tym samym podwaliny pod swoją kolonię w Indochinach.
Parli aktywnie w kierunku Wietnamu Północnego, który podbili w latach 1885–1889, a na zachodzie w kierunku Tajlandii i Birmy.
Izby handlowe w Wielkiej Brytanii i brytyjscy kupcy w Rangunie naciskali teraz na chętny rząd brytyjski do natychmiastowej aneksji Górnej Birmy.
Bezpośrednią przyczyną
Potrzebny był tylko pretekst do wojny. Zostało to zapewnione przez Bombay-Birma Trading Corporation, brytyjski koncern, który dzierżawił lasy tekowe w Birmie.
Rząd birmański oskarżył Spółkę o wydobycie ponad dwukrotnie większej ilości drewna tekowego, na który zakontraktowano przekupując lokalnych urzędników, i zażądał odszkodowania.
Rząd brytyjski, który przygotował już wojskowy plan ataku na Górną Birmę, zdecydował się skorzystać z tej okazji i wysunął wiele roszczeń wobec rządu birmańskiego, w tym żądanie oddania stosunków zagranicznych Birmy pod kontrolę wicekróla. indyjski.
Rząd birmański nie mógł przyjąć takich żądań bez utraty niezależności. Po jego odrzuceniu nastąpiła inwazja brytyjska 13 listopada 1885 roku.
Birma jako niezależny kraj miała pełne prawo nakładać ograniczenia handlowe na obcokrajowców. Podobnie miała pełne prawo do nawiązywania przyjaznych stosunków z Francją i sprowadzania broni z dowolnego miejsca.
Rząd birmański nie był w stanie stawić skutecznego oporu siłom brytyjskim. Król był niekompetentny, niepopularny i nieprzygotowany do wojny.
Kraj został podzielony intrygami sądowymi. Przeważał stan niemal wojny domowej. Król Thibaw poddał się 28 listopada 1885 roku, a jego królestwa zostały wkrótce przyłączone do Imperium Indyjskiego.
Walka o wolność Birmy
Po pierwszej wojnie światowej w Birmie powstał energiczny, nowoczesny ruch nacjonalistyczny. Zorganizowano szeroko zakrojoną kampanię bojkotu brytyjskich towarów i administracji oraz wysunięto żądanie Home Rule.
Birmańscy nacjonaliści wkrótce dołączyli do Indyjskiego Kongresu Narodowego.
W 1935 roku Brytyjczycy oddzielili Birmę od Indii w nadziei na osłabienie birmańskiej walki o wolność. Krokowi temu sprzeciwili się birmańscy nacjonaliści.
Birmański ruch nacjonalistyczny osiągnął nowe wyżyny pod przywództwem U Aung Sanpodczas drugiej wojny światowej. I wreszcie Birma uzyskała niepodległość 4 stycznia 1948 r.