Złoto głupców może faktycznie stać się cenne

Piryt, żółty metal nazywany złotem głupców, ma jeszcze jednego asa w rękawie: według zespołu naukowców badającego złoża skalne we wschodnich Stanach Zjednoczonych może zawierać lit, kluczowy pierwiastek w światowych poszukiwaniach bardziej ekologicznej energii.

Naukowcy zbadali 15 próbek skał, które powstały w środkowym dewonie, około 390 milionów lat temu, w amerykańskim Basenie Appalachów. Znaleźli lit (Li w układzie okresowym) w minerałach pirytu w łupkach, co wskazuje, że złoto głupców może zawierać pierwiastek reklamowany jako wywołujący nową „gorączkę złota”. Badania zespołu ogłoszono podczas Zgromadzenia Ogólnego Europejskiej Unii Nauk o Ziemi w 2024 r., a ich artykuł jest obecnie dostępny na stronie internetowej zgromadzenia .

„Niektóre Li mogą być zamaskowane w pirycie w łupkach bogatych w substancje organiczne” – napisali autorzy badania. „Ponieważ piryt jest minerałem powszechnym w Basenie Appalachów, ma to konsekwencje dla eksploatacji pirytu łupkowego w sekwencji dewonu, jeśli wydobycie Li okaże się opłacalne”.

Lit jest metalem poszukiwanym ze względu na jego zastosowanie w technologiach akumulatorowych i staje się coraz bardziej pożądany w miarę wzrostu produkcji pojazdów elektrycznych na całym świecie. Baterie litowe zasilają wszystko, od samochodów po komputery , i  podobnie jak pierwiastek kobalt , są coraz bardziej poszukiwane w  ogólnej „ekologicznej” technologii akumulatorów .

Baterie litowe mają jednak wady, takie jak proces ekstrakcji mający wpływ na środowisko, społeczeństwo i prawa człowieka oraz reaktywność, która powoduje, że są podatne na zapalenie się .

Piryt oszukał nas już wcześniej; w 2021 r. zespół badaczy odkrył, że złoto głupców może w rzeczywistości zawierać prawdziwe złoto . Ale minerały mają pewne wyraźne różnice: piryt jest magnetyczny, a złoto nie. Piryt często ma niezwykłą geometrię, podczas gdy złoto wygląda bardziej jak błyszczące, gładkie kawałki. Jednak ostatnie badania zespołu wskazują, że piryt może również wyznaczać granicę dla innego rodzaju metalu szlachetnego. Shailee Bhattacharya, geochemik zajmujący się osadami na Uniwersytecie Zachodniej Wirginii i współautorka nowego badania, stwierdziła w komunikacie EGU, że znalezienie litu w pirycie jest „niesłychane”, chociaż pozostaje otwartym pytaniem, „w jaki sposób lit i piryt mogą być powiązane z nawzajem."

Bhattacharya przestrzegł, że badania są „dobrze szczegółowe”, co oznacza, że ​​wyciąganie ogólnych wniosków na temat związku między obfitością litu i pirytu byłoby szaleństwem. Jednak odkrycia przynajmniej wskazują, że pożądany lit może ukrywać się na widoku, umożliwiając wydobycie surowca bez konieczności tworzenia nowych kopalni i miejsc wierceń.

Biorąc pod uwagę, jak brudne mogą być procesy ekstrakcji pierwiastków takich jak lit i kobalt , możliwość znalezienia tego pierwiastka w już zepsutych częściach planety sprawiłaby, że proces byłby czystszy. Jednak znalezienie litu w innych łupkach na całym świecie wskazywałoby, że próbki z Appalachów to nie tylko nieoszlifowany diament – ​​czy ośmielę się powiedzieć piryt.

Więcej: Złoto głupców kryje w sobie „niewidzialne” prawdziwe złoto – odkrywają naukowcy