Czy jest sens próbować zrozumieć oś czasu Mad Maxa?

Podczas tournée prasowego filmu Mad Max: Na drodze gniewu reżyser George Miller był wielokrotnie pytany, w jaki sposób film łączy się z trzema poprzednimi częściami serii Mad Max . To było rozsądne pytanie, wynikające głównie z faktu, że Tom Hardy, aktor po trzydziestce, został obsadzony w roli tytułowej zainspirowanej przez Mela Gibsona, który jest od niego o około 20 lat starszy. Czy to miała być kontynuacja? Ponowne uruchomienie? Ponowne wyobrażenie sobie? Miller wielokrotnie krążył wokół tego pytania, najczęściej wracając do terminu „ponowna wizyta”. Co to dokładnie oznacza, wie tylko Miller, ale nie pomaga to zbytnio w wyjaśnieniu ciągłości serii w jakikolwiek sensowny sposób. Teraz, gdy prequel, Furiosa: A Mad Max Saga , jest w kinach, te niespójności w osi czasu znów stają przed nami. Co zmusza nas, jako fanów, do zadania sobie pytania: czy to naprawdę ma znaczenie?

Nie bez powodu Miller nie lubi odpowiadać na pytania dotyczące trywialnych szczegółów kanonu w świecie Mad Maxa ; to dlatego, że nie prosi ich o to od siebie. Opowiada historie, które chce opowiedzieć w taki sposób, w jaki chce je opowiedzieć, nie martwiąc się, jak to wszystko do siebie pasuje. Wydaje się to nieco niestosowne w słowach twórcy filmowego znanego ze swojego rozległego budowania świata, ale śledzenie historii alternatywnej nie wchodzi w zakres jego procesu. „To w zasadzie epizod z życia Maxa i tego świata” – Miller powiedział o Fury Road na konferencji prasowej w Cannes, gdzie film miał premierę w 2015 roku. „Nigdy nie pisałem tej historii, żadnej z tych historii, która miałaby związek chronologiczny .”

Opowieści z pustkowi

Rzeczywiście, trudno jest wytyczyć historyczną granicę pomiędzy jednym filmem Mad Maxa a drugim. Akcja oryginalnego filmu z 1979 roku w ogóle nie miała mieć miejsca w przyszłości. Miller wyobrażał sobie ten film jako współczesny thriller akcji, ale nie mógł sobie pozwolić na budowanie scenografii ani zatrudnianie statystów przy swoim ograniczonym budżecie, więc na późnym etapie produkcji podjął decyzję, aby akcja rozgrywała się w niedalekiej, opustoszałej przyszłości. Lub, jak mówi nam początek, „za kilka lat”. To oznaczałoby, że gdzieś na początku lat 80. Jeszcze nie pustkowie, ale też nie świat, jaki o nim myślimy. Wędrująca grupa motocyklistów terroryzuje słabo zaludnione miasta, szukając już benzyny. W tym momencie Max Rockatansky nadal jest oficerem Patrolu Sił Głównych, w skrócie MFP, dopóki nie poczuje się rozczarowany i nie odejdzie, aby być z żoną i synem. Nie wychodzi to zbyt dobrze ani jemu, ani im. Ton tego małego, żwawego filmu niezależnego, który nie wzbudził większego zainteresowania poza Australią, jest bardzo odległy od filmów, które miały po nim nastąpić.

W Mad Max 2 — lub The Road Warrior , jak nazywano go w USA — krajobraz jest znacznie ostrzejszy i reprezentuje postapokaliptyczną estetykę, którą obecnie kojarzymy z serią. W początkowej narracji lektorskiej filmu otrzymujemy niejasne informacje na temat stanu świata. „Dwa potężne plemiona wojowników wyruszyły na wojnę i wznieciły ogień, który pochłonął ich wszystkich”. Paliwo stało się rzadkim towarem, poszukiwanym przez dzikie gangi, które terroryzują drogi na zmodyfikowanych motocyklach, ciężarówkach i samochodach typu muscle car. Poznajemy także trudniejszą wersję Maxa, który wędruje po pustkowiach, nawiedzany przez swoją przeszłość. Nie podano dokładnej daty, która pozwalałaby powiązać film z jakimkolwiek okresem, ale wiemy, że akcja dzieje się około trzy lata po pierwszej części. To by oznaczało, że mamy do czynienia z połową lat 80.

Dopiero w trzecim filmie, Mad Max: Beyond Thunderdome , w końcu otrzymaliśmy potwierdzenie nuklearnego holokaustu, chociaż nadal nie jest jasne, kiedy dokładnie spadła bomba (lub bomby). W tym momencie społeczeństwo uległo całkowitemu rozkładowi, choć pojawiły się miejsca takie jak Bartertown z funkcjonującą siecią energetyczną i pozorami porządku. Każdy element projektu z drugiego filmu został tutaj przesunięty dalej – irokezy są wyższe, naramienniki szersze, a sprzęt jest masywniejszy. Nawet Maxowi zapuściły włosy i utworzyły falującą grzywę. Z informacji zebranych w materiałach dodatkowych, takich jak książki i komiksy, wynika, że ​​różnica między drugim a trzecim filmem wynosi około 15 lat (w czasie rzeczywistym były to zaledwie cztery lata), co przenosi nas do początków XXI wieku.

Chociaż każdy z filmów oryginalnej trylogii ma swoją własną, odrębną osobowość, nadal sprawiają wrażenie pojedynczych części jednej, rozwijającej się historii. Minęło 30 lat, zanim Millerowi w końcu udało się powrócić do świata Mad Maxa (po latach nieudanych prób), a przez te dziesięciolecia wiele się zmieniło. Do tego stopnia, że ​​doceniony przez krytyków czwarty film stał się samodzielnym osiągnięciem.

Kiedy koła Canona zaczną odpadać

Fury Road to miejsce, w którym sprawy utknęły w bagnie, jeśli chodzi o ciągłość. To dla Millera szczyt w karierze, ale ma tak luźne powiązanie z filmami, które miały miejsce wcześniej, że ostatecznie można go uznać za film o Mad Maxie tylko z nazwy. Fury Road nadal by zadziałało, gdyby nazwał postać Hardy'ego jakkolwiek inaczej. Albo gdyby Miller obsadził w roli Maxa aktora mniej więcej w tym samym wieku co Gibson. Albo gdyby zmienił scenariusz, żeby wyjaśnić młodość Hardy’ego. Ale Miller nie zrobił żadnej z tych rzeczy. Chciał nakręcić czwarty film o Mad Maxie , którego nie udało mu się nakręcić w latach 80., przy znacznie większym budżecie, więc to zrobił.

Jeśli spójność osi czasu nie jest czymś, co szczególnie interesuje architekta tych historii, dlaczego powinno nas to obchodzić? Niektórzy nie. Jest mnóstwo ludzi, którzy są zadowoleni z oglądania każdego filmu Mad Maxa na jego własnych warunkach. To rozsądne podejście, jeśli zależy ci wyłącznie na szalonej przejażdżce w towarzystwie narastającego spektaklu. Z pewnością zapewnia to przyjemniejsze wrażenia z oglądania, gdy nie pozwalasz sobie na rozpraszanie się sprzecznościami. Ale nie każdy może pozwolić im tak łatwo odejść. I to też jest w porządku. Tak jak przywilej Millera polega na ignorowaniu wszystkiego, co wydarzyło się wcześniej podczas tworzenia nowej historii, tak samo dobrze jest wskazywać luki. Niektórzy ludzie lubią układać puzzle i próbować dopasować elementy do siebie.

Dla tego typu widzów może to rozpraszać, gdy na przykład Max Toma Hardy’ego mówi, że „był policjantem”. Ten osobisty fakt znacząco skraca dystans pomiędzy Mad Maxem i Fury Road . Hardy nie wygląda najwyżej na 40 lat, co daje światu zaledwie około dwóch dekad na przejście od rozpadającego się, ale wciąż rozpoznawalnego społeczeństwa Mad Maxa do opuszczonego, postapokaliptycznego pustkowia nękanego przez dzikich rabusiów i morderczych watażków, które widzimy w Droga wściekłości . I wszyscy w tym samym wieku co Max musieliby także pamiętać poprzednie chwile. Może mieliby życie, pracę, dom. Normalne ubrania! Pomyśl o tym, co działo się w Twoim życiu w 2004 roku i jak bardzo niedawno to wyglądało. Jeśli przyjrzysz się uważnie, zobaczysz technologie, które zostały ponownie wykorzystane, takie jak telefony komórkowe i zmodyfikowane modele samochodów, których nie było na rynku w latach 80. Wydaje się, że jest to alternatywna linia czasu, w której świat upadł znacznie później.

A potem jest pierwszy zwiastun Furiosy , który jeszcze bardziej komplikuje sprawę , umieszczając jej porwanie dokładnie „45 lat po upadku”. W Fury Road mówi Vuvalini, że od jej porwania minęło 7000 nocy (około 19 lat), niezależnie od tego, czy została porwana. Zestawienie tych liczb oznaczałoby, że Akcja Fury Road rozgrywa się 64 lata po upadku cywilizacji. O ile Max nie był policjantem podczas apokalipsy, co zmieniłoby całą historię jego pochodzenia, oznacza to, że ma około 90 lat. Ta liczba 45 lat nie pojawiła się w żadnym innym zwiastunie, więc możesz po prostu to napisać kredą do marketingowego snafu, ale możesz także zacząć dostrzegać atrakcyjność podejścia „nie martw się o to”.

„To nie jest historia jednego ciała, to historia nas wszystkich”.

Tak się składa, że ​​istnieje sposób na połączenie wszystkich różnych wersji sagi Mad Max w sposób, który nadaje narracji sens całemu uniwersum. Jednym z wyjaśnień zaproponowanych przez fanów jest to, że każdy z filmów przedstawia przyszłą „opowieść” o micie z przeszłości, w którym Max jest legendarnym bohaterem pustkowi. Rozbieżności można wytłumaczyć ewolucją opowieści jako swego rodzaju historii mówionej, opowieści przy ognisku przekazywanych z pokolenia na pokolenie, jak „opowieści” dzieci Zaginionego Plemienia w Thunderdome . Potwierdza to sformułowanie Mad Maxa 2 jako narracji opowiedzianej przez Dzikiego Dzieciaka jako dorosłego dorosłego, a dodatkowo poparte wiedzą przekazaną przez Człowieka Historii w Furiosie . Pod koniec filmu proponuje nam alternatywne wnioski, sugerując, że historia ta była wielokrotnie przekazywana. Być może wszyscy tak mają. Jeśli pomyślisz o serii Mad Max w kategoriach mitologii, a nie chronologii (jak wydaje się to samemu Millerowi), wszystko to nabiera o wiele większego sensu.