Ostatnie dwa lata były pracowitym okresem dla profesjonalistów z branży nieruchomości. Podczas gdy budynki komercyjne, takie jak biurowce, centra handlowe i hotele, przez kilka miesięcy z rzędu stały puste w wyniku pandemii COVID-19 , właściciele budynków i ich najemcy korporacyjni zastanawiali się, jak sprowadzić ludzi z powrotem do swoich nieruchomości. W tych planach dużą rolę odgrywa technologia.
W ramach planów powrotu do pracy kilka europejskich banków inwestycyjnych zdecydowało się ulepszyć stanowiska pracy swoich pracowników, umieszczając czujniki pod biurkiem, aby zoptymalizować obłożenie biura.
Technologia jest podobna do tej stosowanej do zarządzania miejscami parkingowymi. Użycie czujników ograniczonych do zajętości wydaje się dość nieszkodliwe, chociaż przejście od inteligentnego biura do czegoś potencjalnie bardziej nikczemnego nie zajęłoby wiele.
Technologie, które mogą uchwycić praktycznie każdy aspekt zachowania pracowników w ich miejscu pracy, już istnieją: pracodawcy mogą określić, ile czasu pracują, z kim wchodzą w interakcje i w jakim celu, a nawet jak się czują.
Lista ciągnie się do tego stopnia, że ludzkie zachowanie może być w pełni uchwycone przez technologie ad-hoc opracowane przez tak zwane firmy proptech (property technology) . Technologie te są znane jako technologie działające w tle lub uspokajające , co oznacza, że przyciągają uwagę użytkownika tylko wtedy, gdy jest to konieczne i przez większość czasu pozostają w tle.
Są wszechobecne, choć całkowicie niewidoczne dla użytkowników, którzy nie są świadomi ich obecności. Kiedy pracownicy wchodzą na przykład do biurowca lub odwiedzający wchodzą do centrum handlowego, często nie są świadomi, że są otoczeni przez aparaturę technologiczną, która stale wchodzi z nimi w interakcję.
Rozwój inteligentnych budynków
Takie konstrukcje oparte na technologii nazywane są inteligentnymi budynkami. Stanowią one przyszłość nieruchomości komercyjnych i umożliwiają niespotykany dotąd poziom spersonalizowanych interakcji między budynkiem a jego użytkownikami.
Inteligentne budynki wyposażone są w mechanizmy sprzężenia zwrotnego w czasie rzeczywistym, które pozwalają przewidywać zmiany w otoczeniu oraz potrzeby jego mieszkańców. W tym procesie mieszkańcy budynku zostają sprowadzeni do roli źródła informacji zwrotnej. Są rzekomymi beneficjentami technologii, ale ich obecność jest głównym zasobem zasilającym technologię poprzez zbieranie danych i analizę.
Trzeba jednak zadać ważne pytanie: Czy w świetle ostatnich doniesień na temat Facebooka , które informują o nieprawidłowościach , powinniśmy ślepo ufać tym, którzy kontrolują technologię inteligentnych budynków, że mają na uwadze dobro i dobro mieszkańców budynku? Jeśli tak uważasz, to wszechobecność spokojnej technologii nie będzie cię niepokoić.
I odwrotnie, jeśli masz skłonność wątpić w dobrą wolę Big Tech wobec ludzkości, jedno słowo powinno przyjść na myśl: Kontrola.
Oczywiście kontrola behawioralna nie jest czymś, co ewangeliści technologii chcą, abyśmy kojarzyli z inteligentnymi budynkami. Ale to słoń w pokoju, którego technologiczna magia sprzedawców inteligentnych budynków nie może w pełni ukryć przed wzrokiem.
Chociaż inteligentne budynki mają zdolność przewidywania naszych zachowań, otwierają również drzwi do wszechobecnej kontroli poprzez coraz bardziej spersonalizowane interakcje. Każdy z nas istnieje w swojej własnej przestrzeni pracy i życia, ale z coraz bardziej ograniczoną lub żadną kontrolą nad zaprojektowanymi dla nas doświadczeniami i napędzanymi przez algorytmy.
Kształtowanie zachowań
Od początków cybernetyki kontrola zawsze była centralnym elementem technologii informacyjnej. Etymologicznie „cyber” pochodzi od greckiego czasownika „sterować”. Kontrola w budynkach komercyjnych jest częścią nadzoru, ale wykracza poza to, mając na celu kształtowanie zachowań.
W społeczeństwach demokratycznych motywacje kształtowania zachowań użytkowników budynków są w większości utylitarne, stanowiąc część kompromisu między indywidualną satysfakcją a wolną wolą. W mniej demokratycznych społeczeństwach, takich jak Chiny, technologie inteligentnych budynków mogą być również powiązane z działaniami policyjnymi i utrzymywaniem porządku społecznego.
Ale te dwie wizje kontroli nad przestrzeniami, w których żyjemy i pracujemy, koncepcyjnie nie różnią się zbytnio od siebie. Wyższy poziom moralny jest dość śliski, jeśli chodzi o kontrolę za pomocą technologii, a wzajemne oddziaływanie kontroli i zysku we współczesnych społeczeństwach nie jest niczym nowym. W kontekście gospodarek kapitalistycznych i społeczeństwa informacyjnego wspomina się o nim od lat osiemdziesiątych.
Kontrola behawioralna nabiera jednak zupełnie nowego wymiaru dzięki inteligentnym budynkom, ponieważ nie ma się gdzie ukryć. Pozyskiwanie danych behawioralnych od użytkowników budynków może stać się głównym źródłem bogactwa dla branży nieruchomości. Aby wykorzystać ten nowy zasób, firmy zajmujące się nieruchomościami mogą współpracować z firmami technologicznymi i dołączyć do szeregów „kapitalistów nadzoru”.
Droga naprzód
Jednak byłby to układ z diabłem, ponieważ firmy technologiczne nie dbają o to, czy budynki są zajęte, czy nie. Mogą wydobywać dane gdzie indziej i nadal się rozwijać. W przeciwieństwie do tego, jak pokazały ostatnie dwa lata, puste budynki stanowią największe ryzyko dla każdego wynajmującego.
Więc jaka powinna być droga naprzód dla branży nieruchomości? Stygmatyzacja inteligentnych budynków nie jest pomocna. Inteligentne technologie niosą ze sobą określone korzyści dla użytkowników budynków i są z nami na zawsze.
Przede wszystkim jednak należy wprowadzić system praw własności do budynków komercyjnych — w tym dotyczących przestrzeni cyfrowej — tak, aby prawa te mogły być dzielone między wszystkimi zainteresowanymi stronami. Dotyczy to zwłaszcza mieszkańców inteligentnych budynków i wszystkich przestrzeni napędzanych technologią, w tym tak zwanych metawersów , gdzie w grę wchodzi godność ludzka. Ich prawa człowieka muszą być prawnie uznane i chronione za wszelką cenę.
Patrick Lecomte jest profesorem nieruchomości na Université du Québec à Montréal (UQAM).
Ten artykuł został ponownie opublikowany z The Conversation na licencji Creative Commons. Można znaleźć oryginalny artykuł tutaj.
