Kim był tajemniczy Melchizedek w Biblii?

Tajemnicza biblijna postać Melchizedeka od wieków intryguje (i intryguje) myślicieli i uczonych religijnych. W Księdze Rodzaju — pierwszej księdze Biblii hebrajskiej (znanej chrześcijanom jako Stary Testament) — pojawia się krótko, ale znacząco, kiedy błogosławi patriarchę Abrama i przedstawia się go jako „kapłana Boga Najwyższego”.

Na podstawie tej jednej wzmianki różne sekty żydowskie i pierwsi chrześcijanie wypracowali własne, odmienne interpretacje tego, kim był Melchizedek i co reprezentował. Niektórzy apokaliptyczni pisarze żydowscy mianowali Melchizedeka arcykapłana zesłanego z nieba, który istniał przed potopem i miał powrócić, by wprowadzić mesjasza. Tymczasem pierwsi chrześcijanie postrzegali Melchizedeka jako „typ” lub prekursora Jezusa Chrystusa, ponieważ obaj czerpieli władzę z wiecznego i wyższego kapłaństwa. Niektórzy zastanawiali się, czy Melchizedek był nawet samym Jezusem Chrystusem w innej postaci.

Kim był prawdziwy Melchizedek? W przeciwieństwie do prawie wszystkich wspomnianych w Genesis i innych księgach, Melchizedek nie ma zapisanego ojca ani genealogii . Nie jest niczyim „synem”. Jeśli człowiek o tym imieniu kiedykolwiek istniał, to już dawno zagubił się w czasie. Ale badanie, w jaki sposób znaczenie Melchizedeka było interpretowane i reinterpretowane na przestrzeni czasu, jest równie fascynujące i pouczające. Zacznijmy od relacji w Genesis, która na pierwszy rzut oka wydaje się prosta, ale jest tak problematyczna, jak się pojawia.

Melchizedek ukazuje się jako jedyny

Genesis 14 zaczyna się jako kronika wojny. Grupa miast, w tym Sodoma i Gomora, była pod panowaniem króla Kedorlaomera z Elamu. Po 12 latach niewoli wybuchło powstanie, które Kedorlaomer z nawiązką stłumił, zagarniając jeńców i łupy ze zbuntowanych miast.

Wśród schwytanych, jak mówi Księga Rodzaju 14, był Lot, bratanek „Abrama Hebrajczyka”. W tym momencie historii Abram nie był jeszcze Abrahamem, ponieważ musiał jeszcze zawrzeć przymierze z Bogiem. Ale Abram był bogatym i potężnym właścicielem ziemskim, więc postanowił uratować swojego siostrzeńca. Abram wziął 318 dobrze wyszkolonych sług i zaatakował nocą Kedorlaomer, ścigając wroga do Damaszku i odzyskując skradzione dobra i ludzi, w tym Lota.

Oto, gdzie robi się ciekawie. Lot i jego rodzina mieszkali w Sodomie. Kiedy Abram powraca triumfalnie, po raz pierwszy wita go król Sodomy (zidentyfikowany wcześniej w rozdziale jako Bera). Zanim jednak król Sodomy zdąży porozmawiać, Genesis wprowadza nową postać, której nie było wcześniej na długich listach walczących królów. W wersetach 18-20 jest napisane:

Jak zobaczymy, wiele zrobiono z tych krótkich wersetów. Oto kapłan „Boga Najwyższego” — rozumianego jako jedyny prawdziwy Bóg judaizmu, chrześcijaństwa i islamu — błogosławiący Abrama, który wkrótce zostanie patriarchą wybranego ludu Bożego. I oto Abram płacił dziesięcinę temu arcykapłanowi, którego wzniosła pozycja i autorytet wyprzedzają wszystkich starożytnych proroków.

Jednak zaraz po tej doniosłej sytuacji w historii monoteizmu Melchizedek znika. W następnym wersecie wracamy do króla Sodomy, który oferuje Abramowi część łupów, czego Abram, będąc człowiekiem sprawiedliwym, odmawia.

Król Sodomy zostaje królem Salemu

Jak więc wytłumaczyć to dość niezręczne wstawienie Melchizedeka, króla-kapłana Salemu, do wojennej narracji Księgi Rodzaju 14? Robert Cargill , profesor klasyki i religioznawstwa na Uniwersytecie Iowa, ma kilka interesujących teorii.

W swojej ostatniej książce „ Melchizedek, król Sodomy: Jak skrybowie wymyślili biblijnego króla-kapłana ” Cargill przedstawia dowody tekstowe z najwcześniejszych hebrajskich i greckich wersji Księgi Rodzaju 14, że Melchizedek został pierwotnie przedstawiony jako król Sodomy. Według Cargilla pierwsi redaktorzy Biblii hebrajskiej postanowili zdystansować Abrama od wszelkich pozytywnych spotkań z królem Sodomy, ponieważ Sodomę i Gomorę utożsamiano z nikczemną niegodziwością i grzechem.

To by wyjaśniało, dlaczego Melchizedek został tak gwałtownie wstawiony w narrację po tym, jak król Sodomy powitał Abrama. W oryginalnej wersji byli tą samą osobą. Cargill twierdzi, że skrybowie zamienili Sodomę na Shalem, znane miasto w Samarii.

Ale jak w takim razie dotarliśmy z Shalem do Salem (tłumaczonego jako „pokój”), miasta uważanego za prekursora Jerozolimy? To wynik kolejnego, późniejszego „manipulowania” tekstem, pisze Cargill.

Począwszy od około 300 roku p.n.e. w Jerozolimie między kapłanami-lewitami (którzy mieli wyłączne prawo składania ofiar w świątyni żydowskiej) a Samarytanami toczyła się rywalizacja. Samarytanie czcili tego samego Boga co Żydzi, ale mieli własnych kapłanów i własną świątynię na górze Garizim w Samarii.

Cargill uważa, że ​​kapłani lewici byli tymi, którzy zmienili Shalem w Salem w ramach wielowiekowej kampanii mającej na celu scentralizowanie całego upoważnienia kapłańskiego w Jerozolimie i skreślenie Samarii z obrazu. Przedstawiając Abrama, który składał dziesięciny królowi-kapłanowi Salemu, wzmocniło to autorytet kapłanów jerozolimskich w żądaniu dziesięciny również od wiernych.

Pierwsi chrześcijanie biorą piłkę i biegną z nią

Chociaż Melchizedek pojawia się w Biblii tylko raz, jego imię pojawia się w dwóch innych miejscach. Pierwszy znajduje się w Psalmie 110 , tradycyjnie przypisywanym królowi Dawidowi. W Psalmie 110 Bóg składa szereg obietnic „mój panie”, postaci, którą może być sam król Dawid lub, w późniejszych chrześcijańskich interpretacjach, Jezus Chrystus.

Ukryty pośród różnych obietnic zmiażdżenia wrogów Pana Psalm 110 mówi: „Tyś kapłanem na wieki według porządku Melchizedeka”.

Ta jedna wzmianka o Melchizedeku w Psalmie 110, wraz z mocno zredagowanym epizodem z Księgi Rodzaju, dostarczyły teologicznych ram dla wczesnych apologetów chrześcijańskich, takich jak Paweł, którzy mieli za zadanie bronić boskości i autorytetu Jezusa po jego śmierci.

W Liście do Hebrajczyków , która jest listem do młodej społeczności chrześcijańskiej, która stara się rozstać ze swoimi żydowskimi wierzeniami i tradycjami, Paweł (lub ktoś inny — autorstwo tej księgi jest niejasne ) argumentuje, że moc i autorytet Jezusa Chrystusa są nadrzędne wszyscy prorocy i arcykapłani Izraela. W rozdziale 7 Listu do Hebrajczyków znajduje się wyraźny związek między Melchizedekiem a Jezusem.

Melchizedek, jak wyjaśnia Paweł, był „królem Salemu i kapłanem Boga Najwyższego”. Był zarówno królem, jak i arcykapłanem, co uważali ówcześni Żydzi za niemożliwe. Tylko Lewici mogli być kapłanami i tylko nie-Lewitowie mogli być królami. (Kiedy król Uzjasz próbował zapalić kadzidło w świątyni, Bóg zaatakował go trądem ). Paweł zinterpretował Psalm 110 jako odnoszący się do Jezusa jako „kapłana na wieki w porządku Melchizedeka”, co dało Jezusowi ten sam rodzaj nadrzędnej władzy, co Melchizedek .

Żydom, którzy nie wierzyli, że Jezus, nie-Lewita, mógł złożyć ofiarę (w tym przypadku z siebie) za ich grzechy, Paweł wyjaśnił, że upoważnienie kapłańskie Jezusa jest wieczne i wieczne. Jezus przez swoją śmierć i zmartwychwstanie był królem i kapłanem „na wieki” w taki sam sposób, w jaki Melchizedek był królem-kapłanem w swoich czasach.

W ironiczny sposób Paweł zauważa, że ​​Melchizedek, co oznacza „król sprawiedliwości”, był także królem Salemu lub „królem pokoju”. Kapłani lewiccy, zmieniając Shalem na Salem, nieumyślnie wzmocnili związek między Melchizedekiem, „królem pokoju”, a Jezusem, „Księciem Pokoju”.

Apokryficzne przygody Melchizedeka

Postać Melchizedeka wyraźnie zafascynowała wielu czytelników Biblii hebrajskiej. W okresie Drugiej Świątyni kwitły teksty pseudopigraficzne , księgi, które twierdziły, że zostały napisane przez starożytnych proroków i postaci biblijne, takie jak Mojżesz, Adam i Ewa, Enoch i inni, ale ich autorstwo było znacznie bardziej współczesne.

Tekst znany jako 2 Henoch został prawdopodobnie napisany w I wieku naszej ery w Egipcie i proponował niesamowitą historię dla naszego przyjaciela Melchizedeka. Według 2 Henocha, Melchizedek narodził się przed wielkim potopem. Noe miał młodszego brata, Nira, którego sędziwa żona zaszła w ciążę z bosko zaimplantowanym dzieckiem. Nir oskarżył ją o zdradę i zmarła z żalu. Nir, obawiając się, że zostanie oskarżony o zabicie jej, spiskował z Noah, by potajemnie ją pochować.

Ale gdy kopali grób, niemowlę wyłoniło się z łona zmarłej matki jako chodzący, gadający 3-latek!

Nir i Noe, kompletnie przestraszeni, nazwali dziecko Melchizedekiem i zauważyli, że nosi on „odznakę kapłaństwa”, którą uznali za znak, że Bóg dostarcza kapłańską linię krwi na Ziemię. Następnie anioł Michał zszedł, aby uratować dziecko przed potopem i ukryć je w Edenie. Później, jak wyjaśnił Michael, Melchizedek powróci jako kapłan-król miasta Salem i rozpocznie kapłańską linię, która zakończy się wraz z mesjaszem.

Inny tekst pseudopigraficzny o Melchizedeku został znaleziony wśród kodeksów Nag Hammadi. Chociaż jest to tylko fragment , wydaje się sugerować, że Melchizedek miał odrodzić się jako Jezus Chrystus, co jest krokiem dalej niż tylko bycie „typem” dla Jezusa.

Teraz to ciekawe

W III wieku ne heretycka sekta chrześcijańska zwana Melchizedekami nauczała, że ​​Melchizedek wcale nie był człowiekiem, ale istotą niebiańską, której moc przewyższała Jezusa.