Wyobraźnia, proces myślowy, dzięki któremu przeszłe doświadczenia są przekształcane w nowy obraz mentalny. Prosta pamięć to nie wyobraźnia. Na przykład osoba może pamiętać grę w tenisa i radość z jej wygrania. Jeśli to wspomnienie zostanie następnie wykorzystane jako bodziec do uświadomienia sobie, jak szczęśliwy byłby wygranie turnieju o mistrzostwo, osoba to sobie wyobraża.
Ogólnie rzecz biorąc, istnieją dwa rodzaje wyobraźni: pasywna i konstruktywna. Osoba, która marzy o wygraniu meczu tenisowego, doświadcza biernej wyobraźni. Jeśli jednak pamięć o minionych grach wykorzystuje się do wypracowania nowych technik udanej gry, gracz posługuje się konstruktywną lub kreatywną wyobraźnią. Sny przeżywane podczas snu mają zwykle charakter pasywny, ale niektóre osoby mają sny, które prowadzą ich do rozwiązania problemów lub do produkcji dzieł sztuki.
Jest prawdopodobne, że wszyscy ludzie są zdolni do pewnego rodzaju konstruktywnej wyobraźni. Kucharz wykorzystuje taką wyobraźnię, tworząc nowe danie, łącząc w nowy sposób znane składniki. Jednak ten rodzaj twórczej wyobraźni, który wytwarza przełom naukowy, wiersz lub symfonię, jest stosunkowo rzadki.
Świadomie przywoływane doświadczenia nie są jedynymi wykorzystywanymi w wyobrażaniu. Nieświadome wspomnienia i emocje łączą się jako potężna siła w tworzeniu nowych koncepcji. Ponieważ jednostka nie zawsze jest świadoma tej siły, nowy obraz lub pomysł może wydawać się inspiracją z zewnętrznego źródła.
Wychowawcy wierzą, że konstruktywną wyobraźnię można stymulować, dając dzieciom bogate i znaczące doświadczenia. Niektóre z tych doświadczeń mogą pochodzić z książek i zajęć w klasie. Inne stymulujące doświadczenia to konstruktywna zabawa; odpowiednie zadania; wycieczki po takich miejscach jak muzea, biura, fabryki; i spacery z przewodnikiem ulicami miasta lub wiejskimi ścieżkami.
Małe dzieci często mylą wspomnienia prawdziwych doświadczeń z doświadczeniami wyobrażonymi i opowiadają wyimaginowane zdarzenia tak, jakby były faktami. Takich historii nie należy uważać za kłamstwa, a normalne dziecko bardzo wcześnie zaczyna rozumieć różnicę między rzeczywistością a wyobraźnią.
